–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
વર્ષ: ૧૯ અંક: પ) તંત્રી : જગજીવન બાઉચંદ દોશી (ફાગણ : ૨૪૮૮
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
હે જિન, મેરી એસી બુદ્ધિ કીજે....
ભગવાન જિનેન્દ્ર વીતરાગદેવ પ્રત્યે જેને પરમ બહુમાન જાગ્યું છે, વીતરાગતાનો જે
ઉપાસક છે, પોતાના પરિણામમાં સમતારસના સિંચનવડે રાગદ્વેષના દાવાનળને જે બુઝાવવા
માંગે છે એવો ભક્ત, જિન–પ્રાર્થનાને બહાને વીતરાગતાની ભાવના ભાવે છે:
હે જિન! મેરી ઐસી બુદ્ધિ કીજે.....હે જિન...
રાગદ્વેષ દાવાનલતેં બચિ, સમતારસમેં ભીંજે...
..... હે જિન! મેરી ઐસી બુદ્ધિ કીજે...
હે ભગવાન! મારી બુદ્ધિ એવી અંતર્મુખ હો કે રાગ–દ્વેષરૂપી દાવાનળથી રક્ષા થઈને મારો
આત્મા સમતારસમાં તરબોળ થઈ જાય....ચૈતન્યની પરમશાંતિના વેદનમાં બુદ્ધિ એવી લાગે કે
ક્્યાંય રાગ–દ્વેષનો અવકાશ જ ન રહે.
વળી વીતરાગતા માટે ભેદજ્ઞાનની તીવ્રભાવનાથી ઉપાસક પ્રાર્થના કરે છે કે:
પરમેં ત્યાગ અપનપો, નિજમેં લાગ ન કબહું છીજે....
..... હે જિન! મેરી ઐસી બુદ્ધિ કીજે...
હે જિનેશ! મારી પરિણતિ એવી હો કે પરમાં પોતાપણું છોડીને, નિજ–આત્મામાં જ લાગે
અને પછી તેમાં જ સ્થિર રહે ને કદી તેનાથી છૂટે નહીં.
અંતર્મુખ થતાં મારી પરિણતિ કેવી થાય?–કે
કર્મ કર્મફલ માંહીં ન રાચે, જ્ઞાનસુધારસ પીજે....
..... હે જિન! મેરી ઐસી બુદ્ધિ કીજે...
સદાય જ્ઞાનચેતનાની જ ભાવના ભાવતાં સ્તુતિકાર કહે છે: હે જિન! કર્મમાં કે કર્મફળમાં
મારી બુદ્ધિ જરા પણ ન રાચે, ને ચૈતન્યમાં લીનતાવડે નિરંતર જ્ઞાનસુધારસને જ પીધા કરે...
એવી મારી બુદ્ધિ કરો.
હે ભગવાન! મારે સાધ્ય એવી જે વીતરાગતા–તે આપને પૂર્ણ પ્રગટ છે તેથી આપ મારા
ધ્યેયપણે છો–એમ વર્ણવતાં અંતમાં કવિ દોલતરામજી કહે છે કે–
મુજ કારજ કે તુમ કારણ વર અરજ ‘દૌલ’ કી લીજે....
..... હે જિન! મેરી ઐસી બુદ્ધિ કીજે...
ભેદજ્ઞાનપૂર્વક નિજાત્મામાં લીનતા, વીતરાગતા અને જ્ઞાનચેતના એવું જે મારું કર્તવ્ય
તેના ઉત્તમ કારણપણે હે જિન! આપ છો...કેમકે આપને ધ્યેય બનાવતાં મારા ભેદજ્ઞાન વગેરે
કાર્યની સિદ્ધિ થાય છે. માટે હે ભગવાન! મારી આ પ્રકારની નિર્મળબુદ્ધિ કરો.