Atmadharma magazine - Ank 224
(Year 19 - Vir Nirvana Samvat 2488, A.D. 1962).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 16 of 25

background image
જેઠ : ૨૪૮૮ : ૧પ :
મોક્ષગામી
ચક્રવર્તી
વજ્રનાભિ
(આદીપુરાણ ઉપરથી)
ભરતક્ષેત્રના પ્રથમ તીર્થંકર શ્રી રૂષભદેવ ભગવાનના પૂર્વભવની આ કથા છે.
તેઓશ્રીએ તીર્થંકર થવા પહેલાં ત્રીજા ભવમાં સમ્યગ્દર્શનપૂર્વક મુનિદશામાં ષોડશકારણ
ભાવનાનું ચિંતવન કર્યું હતું. આ ભાવનાઓનું ઉત્તમ રીતે ચિંતવન કરતાં તે શ્રેષ્ઠ મુનિરાજે ત્રણ
લોકમાં ક્ષોભ ઉત્પન્ન કરવાવાળી તીર્થંકર નામનીમહાપુણ્ય પ્રકૃતિનો બંધ કર્યો હતો.
વિશુદ્ધ ભાવનાઓને ધારણ કરવાવાળાં વજ્રનાભિ મુનિરાજ જ્યારે પોતાના વિશુદ્ધ
પરિણામોથી ઉત્તરોત્તર વિશુદ્ધ થઈ રહ્યા હતાં ત્યારે તેઓ ઉપશમ શ્રેણીપર આરૂઢ થયાં અને અનુક્રમે
ઉપશાંત મોહ (૧૧મું ગુણસ્થાન) ગુણસ્થાને પ્રાપ્ત થયાં. સંપૂર્ણ મોહનીય કર્મના ઉપશાંતપૂર્વક તેમણે
અતિશય વિશુદ્ધ ઔપશમિક ચારિત્ર પ્રાપ્ત કર્યું. ત્યાર પછી અંતર્મુહૂર્ત બાદ તેઓશ્રી ફરી પણ સ્વસ્થાન
અપ્રમત નામના સાતમા ગુણસ્થાન અંતર્મુહૂર્ત સ્થિર થઈને તેઓ ઉત્કૃષ્ટ તપને જાણતા હતાં, ઉત્કૃષ્ટ
પૂજાને જાણતાં હતા, અને ઉત્કૃષ્ટપદને (સિદ્ધપદને) જાણતાં હતા.
ત્યાર પછી આયુના અંતસમયમાં તે બુદ્ધિમાન મુનિરાજ શ્રી વજ્રનાભિએ શ્રીપ્રભ નામના પર્વત
પર પ્રયોપગમન નામક સંન્યાસ ધારણ કરી શરીર અને આહારથી મમત્વ છોડી દીધું. આ પ્રમાણે
પ્રાયોપગમન સંન્યાસ ધારણ કરી વજ્રનાભિ મુનિરાજ પોતાના શરીરનો ન તો સ્વયં ઉપચાર કરતા
હતા અને ન બીજા કોઈ પાસે ઉપચાર કરાવવાની ઈચ્છા રાખતાં હતાં. તેઓ શરીરથી મમત્વ છોડીને
આ પ્રકારે નિરાકુલ થઈ ગયા હતા કે જેમ કોઈ શત્રુના મરેલા શરીર છોડીને નિરાકુલ થઈ જાય છે.
જો કે એ સમયે એમના શરીરમાં ચામડી અને હાડકાં જ બાકી રહી ગયાં હતાં. તેમનું પેટ પણ અત્યંત
કૃશ થઈ ગયું હતું. તો પણ તેઓ પોતાના સ્વાભાવિક ધૈર્યનું અવલંબન લઈ ઘણાં દિવસો સુધી
નિશ્ચલ ચિત્ત થઈ બેસી રહ્યાં. મુનિમાર્ગથી ચ્યુત ન થવાં અને કર્મોની વિશાલ નિર્જરા થવાની ઈચ્છા
કરતાં થકા વજ્રનાભિ મુનિરાજે ક્ષુધા, તૃષા, શીત, ઉષ્ણ, દંશમશક, નાગન્ય, અરતિ, સ્ત્રી, ચર્યા,
શય્યા, નિષધા, આક્રોશ, વધ, યાચન, અલાભ, અદર્શન, રોગ, તૃણસ્પર્શ, પ્રજ્ઞા, અજ્ઞાન, મળ અને
સત્કાર પુરસ્કાર એ બાવીશ પરિષહ સહન કર્યા હતા.
બુદ્ધિમાન, મદરહિત અને વિદ્વાનોમાં શ્રેષ્ઠ