: 6 : ātmadharma : 226
dravya upaje chhe. bījā dravyano ansh temān āvato nathī. māṭe ekadravya bījāmān kāī kare em mānavun te anantā
satne nahī mānavārūp mithyādraṣhṭipaṇun ja chhe.
jem sonun suvarṇapaṇe upaje chhe ane kaṅkaṇ, vīṇṭī ādi avasthāpaṇe upajatun thakun sonun ja chhe kem ke
sonā sāthe tenī darek paryāy ekamek chhe. ā hovāthī sonānī avasthāne sonun upajāve chhe, sonī nahi.
sonī upajāve chhe em kahevun te upachār chhe.
kumbhār māṭīmānthī ghaḍo upajāvato nathī paṇ māṭī svayam palaṭīne ghaṭarūpe thāy chhe, loṭanān kāraṇe roṭalī
thāy chhe. strī kahe mārāthī thāy chhe em kharekhar māne to mithyādraṣhṭi chhe. kemake jagatanā darek dravyo sat chhe,
tethī te svayam tenā paryāyadharmanā kāraṇe anek avasthārūpe palaṭīne navī navī avasthāone potāmān kare chhe.
ām hovā chhatān je tenāthī viruddha māne chhe ke mārāthī ā kām thāy chhe. hun chhun to ghar, dhandhā sansthā vagerenī
vyavasthā chāle chhe to tem mānanārā be dravyane ek mānanār mithyādraṣhṭi chhe. agnānīne nimittādhīnapaṇun
mānavānī draṣhṭi hovāthī rāganī ane kartāpaṇānī ruchi hoy chhe tethī sanyog taraphathī dekhe chhe. dravya–guṇ–
paryāyanī svatantratā mānī shakato ja nathī.
darek vastu anādi anant chhe tethī svatantra satpaṇun rākhīne utpād vyay dhuravasvabhāvī rahe chhe. koī
kṣhetra, kāḷ, sanyoganā kāraṇe temanā utpād, vyay dhurav svabhāv nathī, āvun vastu svarūp na māne te sarvagnatā
matathī bahār chhe mithyādraṣhṭi chhe.
नास्ति सर्वोऽति संबंध परद्रव्यात्मतत्त्वयोः।
कर्तृकर्मत्वसंबंधाभावे तत्कर्तृता कुतः।। २००।।
par dravyane ane ātmāne kānīpaṇ sambandh nathī, to pachhī temane kartā karmapaṇun kem hoī shake?
vyavahārathī nimitta kartā kahevo te to kahevā mātra chhe.
jeo vyavahāranayanā kathanane pakaḍīne paramān potānun kartāpaṇun, māne chhe, ek dravya bījānun kāī karī
shake chhe em māne chhe. teo sarvane paratantra māne chhe. sarvagnadeve jem kahyun chhe tem mānato nathī.
bhagavān......tārī mahimān ten yathārthapaṇe sāmbhaḷī nathī. jagatanā tattvo chhe ke nathī? ā chhe ane vaḷī
tenān kām māre karavā chhe to te potāpaṇe chhe ke parapaṇe chhe? jo teo potāpaṇe chhe ane parapaṇe nathī to badhā
dravyo tenī shakti sahit chhe, rahit nathī, māṭe temanāmān tenun kām karavānī pariṇaman shakti chhe ja. māṭe tenān
kām tenā ādhāre tenān kāraṇe chhe, em nakkī thāy chhe.
darek chīj sattātmak hovāthī potānān pariṇāmathī ja upaje chhe em nahi mānatān tenān kāryane men karyun
em māne chhe te satno lop kare chhe. ek ek samayamān darek dravya utpād, vyay, dhrauvyayukta sat chhe tethī koī
dravyane koī kāḷe bījānī jarūr paḍatī nathī. vastune utpādavyay ane dhuravapaṇun kyāre na hoy?
satrūp vastune jagate sāmbhaḷī nathī–kahyun chhe ke–
“sthiratā ek samayamen ṭhāṇe, upaje viṇase tabahīn, ūlaṭ palaṭ dhurav sattā rākhe, yā ham suni na
kabahi, abadhu naṭ nāgar kī bājī,”
darek samaye navī navī avasthā thāy jūnī jāy, ane vastu dhurav nitya ṭakī rahe chhe evo ja vastu
svabhāv chhe, koīe karelo nathī.
paisā dhūḷ chhe, kone laīne āve chhe? pūrvanā puṇyathī āve chhe. māre līdhe āve chhe–em māne chhe te–
anantā satno niṣhedh kare chhe, satyanī hinsā kare chhe.
darek padārtha potānī vartamān vartatī paryāyathī abhinna chhe, jem ghaḍānī paryāyathī–māṭī tanmay chhe paṇ
kumbhārathī tadrup nathī māṭe kumbhār teno kartā nathī, tem jagatanān padārtho tenī avasthāthī tadrup chhe paṇ tenī
sāthe nimittarūp padārtho tadrup nathī māṭe nimitta te upachār mātra kāraṇ chhe, kharūn kāraṇ nathī. nimitta
naimittik sambandh ek samay purato chhe kharo. paṇ nimitta par