Atmadharma magazine - Ank 236
(Year 20 - Vir Nirvana Samvat 2489, A.D. 1963).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 2 of 2

PDF/HTML Page 21 of 33
single page version

background image
: ૨૦: આત્મધર્મ: ૨૩૬
વિ... વિ... ધ........ વ... ર્ત... મા... ન
ટાઈટલ પેજ બીજાનું અનુસંધાન
સ્વાધ્યાય મંદિરનું વાસ્તુ છે. ખરું આનંદનું મંદિર તો આત્મા છે. ચૈતન્યની શાંતિના મહેલમાં
એક ક્ષણ પણ પ્રવેશ કરે, –અરે, એમાં પ્રવેશવાની વાર્તાનું પ્રીતિથી પણ પ્રવેશ કરે, –અરે, એમાં
પ્રવેશવાની વાર્તાનું પ્રીતિથી શ્રવણ કરે ને રુચિમાં લ્યે તે પણ મંગળ છે. ભગવાન અર્હન્તો અને સિદ્ધો
પરમાત્મા થયા–પૂર્ણ જ્ઞાન–આનંદને પામ્યા, તેમની સાથે આ આત્માને મેળવીને, વિકારની રુચિ ટાળવી
ને સ્વભાવથી રુચિ કરવી–શ્રદ્ધા કરવી–અનુભૂતિ કરવી તે અપૂર્વ ચૈતન્ય વાસ્તુ છે, ને તે મંગળ છે.”
ગુરુદેવના શ્રીમુખથી આવું માંગળિક સાંભળીને સૌને પ્રસન્નતા થઈ હતી ત્યારબાદ લાઠીના સંઘે
ભાઈશ્રી નવનીતલાલભાઈનું સન્માન કર્યું હતું. આ પ્રસંગ૭જ્ઞે નવનીતલાલભાઈ તરફથી રૂા. ૨પ૦૧)
લાઠી–સ્વાધ્યાય મંદિરને અર્પણ કરવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ ભક્તિ–ભજનનો કાર્યક્રમ હતો.
લાઠીમાં દિ. જિનમંદિર સં. ૨૦૦પમાં થયું હતું. હાલ તેના ઉપર નવું શિખર થયું છે. તેથી
જિનમંદિરના શિખરની પ્રતિષ્ઠાનો ઉત્સવ પણ ગુરુદેવની છાયામાં ઊજવાયો. તે પ્રસંગે ચૈત્ર વદ ૧૪ના
રોજ અનેક વિધિ સાથે “ચોસઠ ઋદ્ધિમંડલ પૂજન વિધાન” થયું હતું. આ મંડલવિધાન પહેલી જ વાર
થતું હોવાથી ઉત્સાહપૂર્વક થયું હતું. ચૈત્ર વદ અમાસે ઈન્દ્રિ પ્રતિષ્ઠા, યાગમંડલ, જલયાત્રા તથા કલશ
વગેરેની શુદ્ધિનો કાર્યક્રમ હતો. વૈશાખ સુદ એકમની સવારમાં શ્રી જિનમંદિરના નુતન શિખર ઉપર
કલશ તથા ધ્વજારોહણ થયું હતું. પ્રથમ પૂ. ગુરુદેવે મંગલહસ્તે શિખર, કલશ તથા ધ્વજ ઉપર સ્વસ્તિક
કર્યો હતો. ત્યારબાદ મુંબઈ મંડળના પ્રમુખ ભાઈશ્રી મણિલાલ જેઠાલાલ શેઠ અને તેમના બંધુઓના
હસ્તે કલશારોહણ થયું હતું, તથા ધ્વજારોહણ ભાઈશ્રી ચંપકભાઈ ડગલી તરફથી થયું હતું પછી
પરમાગમ સમયસારમાં ગુરુદેવના સુહસ્તે સ્વસ્તિક કરાવીને, શેઠશ્રી પુરણચંદજીના હસ્તે
સ્વાધ્યાયમંદિરમાં તેની સ્થાપના થઈ હતી. અને પછી જિનદેવ તથા જિનવાણીનું પૂજન થયું હતું. આમ
આનંદોલ્લાસપૂર્વક જિનમંદિરના શિખર–કળશ–ધ્વજની પ્રતિષ્ઠા તથા સમયસારની સ્થાપનાનો ઉત્સવ
ઊજવાયો હતો. આ પ્રસંગની ખુશાલીમાં ભાઈશ્રી મણીલાલભાઈ તરફથી રૂા. ૨પ૦૧/– ચંપકભાઈ
ડગલી તરફથી રૂા. ૧પ૦૧/– તથા પુરણચંદજી શેઠ તરફથી રૂા. ૨પ૦૧/– અર્પણ કરવામાં આવ્યા હતા.
બપોરના પ્રવચન પછી જિનેન્દ્રદેવની રથયાત્રા ધામધૂમપૂર્વક ઉત્સાહથી નીકળી હતી.
વૈશાખ શુદ બીજ આવી ને મંગલ વધાઈ લાવી... સવારના ચાર વાગ્યાથી ચારેકોર
જન્મવધાઈના આનંદનો કોલાહલ થઈ રહ્યો હતો. આજના કાર્યક્રમની મંગલ શરૂઆતમાં સૌથી પહેલાં
ગુરુદેવ જિનમંદિરે આવીને વહાલા સીમંધરનાથને ભેટયા... જાણે લાડીલો પુત્ર ધર્મપિતાના આશીર્વાદ
લેવા આવ્યો... આનંદથી દર્શન કરીને ભક્તિથી અર્ઘ ચડાવ્યો. ત્યારબાદ ગુરુદેવ સુશોભિત મંડપમાં
પધાર્યા... ને હજાર જેટલા ભક્તો વાજાં સહિત આનંદથી જન્મવધાઈ ગાતાં ગાતાં ગુરુદેવના દર્શને
આવ્યા મંડપમાં અતિશય ભીડ વચ્ચે સૌએ શ્રીફળ વગેરે ભેટ ધરીને જન્મોત્સવની મંગળ વધાઈ
લીધી... પૂ. બેનશ્રીબેને ઉમંગથી ગુરુદેવના જન્મોત્સવની વધાઈ ગવડાવી અને પછી ગુરુદેવની સ્તુતિ
થઈ. ગુરુદેવે માંગળિક સંભળાવ્યું ત્યારબાદ જિનમંદિરમાં ઉત્સાહથી સમૂહ પૂજન થયું. પૂજન બાદ
પ્રવચન મંડપમાં ‘આત્મધર્મ’ ના “જન્મોત્સવ અંક” નું પ્રકાશન થયું... માનનીય પ્રમુખશ્રી
નવનીતભાઈ ઝવેરીએ પૂ. ગુરુદેવના કરકમળમાં તે અંક સમર્પણ કર્યો. પછી પૂ. ગુરુદેવનું

PDF/HTML Page 22 of 33
single page version

background image
જેઠ: ૨૪૮૯ : ૨૧:
અદ્ભૂત પ્રવચન થયું. પ્રવચનમાં લાઠી શહેરના ઠાકોર સાહેર વગેરે પણ આવ્યા હતા. બીજના
પ્રવચનમાં બોધીબીજની સુંદર વાર્તા સાંભળતાં મુમુક્ષુઓને પ્રસન્નતા થતી હતી. પ્રવચન પછી આજના
મંગલ જન્મોત્સવ નિમિત્તે ગુરુદેવ પ્રત્યે બહુમાન અને તેઓશ્રીનો મહિમા વ્યક્ત કરતા ભાષણો થયા
હતા. પ્રથમ આત્માર્થી ભાઈશ્રી હિંમતલાલ જે. શાહે પોતાના મધુર ભાષણમાં ગુરુદેવના જીવનના મુખ્ય
પ્રસંગો વર્ણવીને કહ્યું હતું કે ગુરુદેવના જીવનમાં પહેલેથી જ ભવઅંતના ભણકાર વાગતા હતા... ને
ગુરુદેવની વાણીનું અમૃત ઝીલીને આપણે ભવઅંતનું સાધન કરવાનો અવસર મળ્‌યો છે. કુંદકુંદદેવના
આ લધુનંદને દર્શનમૂલક ધર્મનું સ્વરૂપ સમજાવીને આ કાળે આપણા ઉપર મહા ઉપકાર કર્યો છે. આવા
પૂ. ગુરુદેવનો આજે જન્મોત્સવ છે તે મુમુક્ષુઓને માટે મોક્ષમાર્ગના પુર્નજન્મનો ઉત્સવ છે, તે
મુમુક્ષુઓને માટે અંતર નિર્ણયના જન્મતો ઉત્સવ છે ને ભવઅંતના પુરુષાર્થને પ્રગટ કરવાનો ઉત્સવ છે.
ત્યારબાદ વિદ્વાન ભાઈશ્રી ખીમચંદ જે. શેઠે ભાષણ કરતાં પોતાની જોસદાર શૈલિથી ગુરુદેવનો મહિમા
પ્રસિદ્ધ કરતાં કહ્યું હતું કે–જેમ અત્યારસુધી એ વાત પ્રસિદ્ધ છે કે જો કુંદકુંદચાર્યદેવે વિદેહક્ષેત્રે જઈને
સીમંધરસ્વામી પાસેથી મળેલા દિવ્ય જ્ઞાનવડે બોધ ન આપ્યો હોત તો મુનિજનો સાચા માર્ગને કેમ
જાણત? –તેમ અત્યારે આપણે માટે તો ગુરુદેવનો એવો મહાન ઉપકાર છે કે જો વિદેહક્ષેત્રથી પધારીને
આવા પરમ સત્યમાર્ગનો ઉપદેશ ન આપ્યો હોત તો આપણે આવા પરમ સત્ય માર્ગને આ કાળે
ક્્યાંથી પામત?
ત્યારબાદ માનનીય પ્રમુખ શ્રી નવનીતલાલભાઈ સી. ઝવેરીએ પોતાની શાંતશૈલિથી ગુરુદેવનો
મહિમા કરતાં કહ્યું કે આપણે સ્તુતિમાં ઘણીવાર બોલીએ છીએ કે “અહો ઉપકાર જિનવરનો, કુંદનો
ધ્વનિ ધિવ્યનો, જિન–કુંદ–ધ્વનિ આપ્યાં... અહો તે ગુરુ કહાનનો!” ખરેખર ગુરુદેવે પરમ સત્ય
જૈનધર્મને આજે જીવંત કર્યો છે... જૈનધર્મનું ખરું રહસ્ય તેમણે ખોલ્યું છે. છહઢાળામાં પં. દૌલતરામજીએ
કહેલા વીતરાગ વિજ્ઞાનની તેમને લગની લાગી છે, અને તેનું સ્વરૂપ તેઓ સમજાવી રહ્યા છે... આવા
ગુરુદેવની આજે ૭૪મી જન્મજયંતી અહીં લાઠીમાં આપણે ઊજવી રહ્યા છીએ... આ પ્રસંગે આપણે સૌ
ભાવના ભાવીએ કે ગુરુદેવ ચિરાયુ હો... ને તેમની મંગલછાયામાં આપણે આત્મહિત સાધીએ.
ભાષણો પછી ૭૪ મા જન્મોત્સવની ખુશાલીમાં ગામેગામના મુમુક્ષુઓએ ૭૪ રૂા. ની રકમો
જાહેર કરી હતી. જેમાં શેઠશ્રી નવનીતભાઈ તથા શેઠશ્રી પૂરણચંદજી તરફથી ૭૪ની પચીસ પચીસ રકો
(૧૮પ૦ રૂા.) નોંધાવવામાં આવેલ, લગભગ ૧પ૦૦૦ રૂા. નોંધાયા હતા. આ પ્રસંગે ગામેગામથી
જન્મોત્સવની વધામણીના અનેક સન્દેશા આવેલ તે સંભળાવવામાં આવ્યા હતા. બપોરે ભક્તિ પછી
આજના જન્મોત્સવની ખુશાલીમાં ઉમંગભરી રથયાત્રા નીકળી હતી. રથયાત્રા વખતે સૌને ઘણો હર્ષ
હતો, હથેળીમાં નૃત્યનું દ્રશ્ય ઉલ્લાસકારી હતું. રાત્રે ભક્તિ ભજનનો કાર્યક્રમ હતો. આમ લાઠી શહેરમાં
શિખર પ્રતિષ્ઠાનો અને ગુરુદેવની જન્મજયંતિનો ઉત્સવ આનંદથી ઊજવાયો હતો. આવો મહાન
સુઅવસર પ્રાપ્ત કરવા માટે લાઠીના મુમુક્ષુઓને ધન્યવાદ. બીજે દિવસે સવારમાં સીમંધર ભગવાનના
દર્શન–સ્તવન કરીને ગુરુદેવ સુરેન્દ્રનગર પધાર્યા હતા.
સુરેન્દ્રનગર:– વૈશાખ સુદ ત્રીજે પૂ. ગુરુદેવ સુરેન્દ્ર નગર પધારતાં ભવ્ય સ્વાગત થયું. અહીંના
જિનમંદિરમાં જિનેંદ્રદેવની પ્રતિષ્ઠાનો ૧૦મો વાર્ષિકોત્સવ પણ આજે જ હતો તેથી હાથી ઉપર
જિનેન્દ્રદેવને બિરાજમાન કરીને રથયાત્રા પણ સાથે જ નીકળી હતી. અને આજના ઉત્સવની
ખુશાલીમાં રાત્રે સતી અનંતમતીનો વૈરાગ્યપ્રેરક સંવાદ થયો હતો.
લખતર:– વૈશાખ સુદ છઠ્ઠના રોજ પૂ. ગુરુદેવ લખતરના ભાઈઓની વિનતિથી લખતર પધાર્યા
હતા. સવારમાં પૂ. ગુરુદેવ પધારતાં ત્યાંના ભાઈઓએ ઉત્સાહની સ્વાગત કર્યું હતું અને પ્રવચન પણ
ત્યાં થયું હતું. ગુરુદેવ લખતર પધારતાં ભાઈ શ્રી શિવલાલ મનજીભાઈ

PDF/HTML Page 23 of 33
single page version

background image
: ૨૨: આત્મધર્મ: ૨૩૬
વગેરેએ ખૂબ ઉત્સાહથી બધી વ્યવસ્થા કરી હતી, તેમજ ગામના અનેક ભાઈઓએ ઉત્સાહથી ભાગ
લીધો હતો. ત્યાં આહાર કરીને ગુરુદેવ સુરેન્દ્રનગર પધાર્યા હતા ને બીજે દિવસે સવારમાં જોરાવરનગર
પધાર્યા હતા.
જોરાવરનગરમાં પંચકલ્યાણક પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ
પૂ. ગુરુદેવના પ્રતાપે જોરાવરનગરમાં સુંદર દિ. જિનમંદિર લગભગ ૬પ, ૦૦૦ રૂા. ના
ખર્ચે તૈયાર થયું છે, તેમાં જિનેન્દ્રદેવની પ્રતિષ્ઠાનો પંચકલ્યાણક મહોત્સવ ઉત્સાહપૂર્વક ઉજવાયો.
પ્રથમ વૈશાખ સુદ પાંચમે પ્રતિષ્ઠા મંડપમાં શ્રી જિનેન્દ્રદેવને બિરાજમાન કરીને ઝંડારોપણ થયું.
ઝંડારોપણ ભાઈશ્રી અનુપચંદ છગનલાલ ઉદાણીના હસ્તે થયું હતું તથા ભાઈશ્રી મનમોહનદાસ
છોટાલાલ ગાંધીએ ભગવાનને મંડપમાં બિરાજમાન કર્યા હતા. તે જ દિવસે વીસવિહરમાન
તીર્થંકરોનું મંડલવિધાન શરૂ થયું હતું. વૈશાખ સુદ સાતમે પૂ. ગુરુદેવ જોરાવરનગર પધારતાં હાથી
ઉપર ધર્મધ્વજ સહિત ભવ્ય સ્વાગત થયું હતું. સ્વાગત બાદ વીસ વિહરમાન પૂજન પૂર્ણ થઈને
અભિષેક થયો હતો. બપોરના પ્રવચન પછી જલયાત્રા નીકળી હતી. સુદ આઠમની સવારમાં નાંદી
વિધાન તથા ઈન્દ્રપ્રતિષ્ઠા, આચાર્યઅનુજ્ઞા અને ઈન્દ્રો દ્વારા પંચપરમેષ્ઠી વગેરેનું પૂજન થયું હતું.
તેમાં સીમંધરાદિ ભગવંતો ઋદ્ધિધારી મુનિવરો વગેરેનું પૂજન કરતાં આનંદ થતો હતો. રાત્રે
કુમારિકા બહેનોદ્વારા વીરજિનેન્દ્રની સ્તુતિપૂર્વક પંચકલ્યાણકના ભાવદ્રશ્યોનો પ્રારંભ થયો હતો.
ભગવાન મહાવીરનો જીવ પૂર્વભવે અચ્યુત સ્વર્ગમાં બિરાજમાન છે, તેમના ગર્ભાવતરણને છ
માસ બાકી છે ત્યારે સૌધર્મઈન્દ્રની સભામાં દેવો તે સંબંધી ચર્ચા કરે છે, કુબેર રત્ન વૃષ્ટિની આજ્ઞા
કરે છે, કુમારિકા દેવીઓ આવીને ત્રિશલામાતાની સેવા કરે છે, માતા ૧૪ મંગલ સ્વપ્નો દેખે છે–
ઈત્યાદિ દ્રશ્યો જોતાં સૌને આનંદ થતો હતો. ખરેખર જિનેન્દ્રદેવ તીર્થંકર પરમાત્માના પંચકલ્યાણક
એ જગતનો સૌથી મહાન મંગલ અવસર છે. એનાં પાવન દ્રશ્યો મુમુક્ષુના અંતરમાં ધર્મભાવનાની
ઉર્મિ જગાડે છે. ઇંદોરના પ્રતિષ્ઠાચાર્ય પં. શ્રી નાથુલાલજી શાસ્ત્રી બધા પ્રસંગોના ભાવો
સમજાવતા હતા. વૈશાખ સુદ ૯ની સવારમાં સિદ્ધાર્થ રાજાના દરબારમાં ત્રિશલાદેવીનું આગમન,
૧૬ સ્વપ્ન અને તેના ફળનું વર્ણન, સ્વર્ગમાં ઈન્દ્રો અને દેવોદ્વારા ભગવાનના અવતારનો મહિમા
અને ગર્ભસ્થિત તીર્થંકરનું પૂજન, કુમારિકા દેવીઓ દ્વારા માતાની સેવા તથા તેમની સાથે ચર્ચા
વગેરેના ભાવભીના દ્રશ્યોપૂર્વક ગર્ભકલ્યાક ઉત્સવ ઊજવાયો હતો. આ પંચકલ્યાણક વિધિમાં
માતા–પિતા તરીકે શ્રી પોપટલાલ મોહનલાલ વોરા તથા સૌ રંભારેન હતા; અને સૌધર્મઈન્દ્ર તથા
શરીઈન્દ્રાણી તરીકે શ્રી અમુલખભાઈ લાલચંદ શેઠ તથા સૌ. કંચનબેન હતા. આ ઉપરાંત બીજા
સાત ઈન્દ્રો તથા કુબેરની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. રાત્રે ભજનનો કાર્યક્રમ હતો.
વૈશાખ સુદ દશમ એ મહાવીરપ્રભુના કેવળજ્ઞાન કલ્યાણકનો દિવસ છે; એ જ દિવસે વીરપ્રભુનો
જન્મકલ્યાણક ઊજવાયો. સવારમાં સૌધર્મેન્દ્રની સભામાં તીર્થંકરપ્રભુના જન્મોત્સવની ખુશાલી થાય છે,
ને ઈન્દ્ર હાથી લઈને જન્માભિષેક માટે આવે છે, બીજી તરફ સિદ્ધાર્થ રાજાને પુત્રરત્નના જન્મની વધાઈ
મળે છે ને ત્યાં આનંદ મંગળની વધાઈ ગવાય છે, શચીઈન્દ્રાણી બાલ તીર્થંકરને તેડીને ઈન્દ્રને આપે છે,
–વગેરે દ્રશ્યો આનંદકારી હતા. જન્માભિષેકનું જુલૂસ ઘણું સુશોભિત હતું. મેરુ ઉપર આનંદપૂર્વક
જન્માભિષેક થયો. –આ બધાય દ્રશ્યોમાં બાલ તીર્થંકરપ્રભુને દેખીને ભક્તોને ઘણી પ્રસન્નતા થતી હતી.
ચારે કોર આનંદ મંગળનું વાતાવરણ છવાયેલું હતું. અભિષેક પ્રસંગે પૂ. ગુરુદેવ પણ મેરુપર્વત ઉપર
પધાર્યા હતા ને પ્રસન્નતાપૂર્વક બાલતીર્થંકરને નીહાળતા હતા. મેરુ ઉપર બાલતીર્થંકરની પાસે ઉભેલા
ગુરુદેવનું દ્રશ્ય અનેરું હતું. જન્માભિષેક કરીને પાછા આવ્યા બાદ

PDF/HTML Page 24 of 33
single page version

background image
જેઠ: ૨૪૮૯ : ૨૩:
ઈન્દ્ર–ઈન્દ્રાણી વગેરેએ ભક્તિપૂર્વક પ્રભુસન્મુખ તાંડવ નૃત્ય કર્યું હતું. બપોરે બાલતીર્થંકર વીરપ્રભુનું
પારણાઝલન ઈદ્ર–ઈદ્રાણી તેમજ હજારો ભક્તોએ ઘણા ભાવપૂર્વક કર્યું હતું. ગુરુદેવ પણ એ પ્રસંગે
ઉપસ્થિત હતા. રાત્રે બાલ્યાવસ્થામાં વીરપ્રભુનો વનવિહાર, તે વખતે મોટો સર્પ દેખવા છતાં તેમની
નિર્ભયતા, રાજસભામાં અનેક રાજાઓ દ્વારા વીરકુમારને ભેટ, માતા–પિતા દ્વારા વિવાહનો પ્રસતાવ ને
વીરકુમારદ્વારા તેનો ઈન્કાર કરીને, જાતિસ્મરણજ્ઞાન પૂર્વક દીક્ષાનો નિર્ણય વગેરે દ્રશ્યો થયા હતા. બીજે
દિવસે (વૈ. સુ. ૧૧) સવારમાં વીરપ્રભુના વૈરાગ્યના દ્રશ્યોપૂર્વક તપકલ્યાણક ઉત્સવ ઉજવાયો હતો.
ભગવાનને વૈરાગ્ય થતાં લોકાં તિકદેવોદ્વારા સ્તુતિ અને સંબોધન, ઈન્દ્રોનું આગમન, તપકલ્યાણક માટે
વનગમન, ત્યાં બાલબ્રહ્મચારી વીરપ્રભુની દીક્ષા, અને દીક્ષાવનમાં ગુરુદેવનું વેરાગ્યપ્રવચન થયું હતું.
ભગવાનના તપકલ્યાણકની ભવ્ય વનયાત્રા મુમુક્ષુહૃદયોમાં પણ વૈરાગ્યભાવનાઓ જગાડતી હતી.
બપોરના પ્રવચન પછી અજમેરની ભજનમંડલીદ્વારા શ્રી મહાવીર મુનિરાજની ભક્તિ–ભજનનો કાર્યક્રમ
હતો. રાત્રે મુનિદશામાં મહાવીરપ્રભુ ઉપર એક રૂદ્રદેવદ્વારા ઘોર ઉપસર્ગ અને વીરપ્રભુની અડગ ધીરતા
વગેરેના દ્રશ્યો તેમજ ભક્તિ થઈ હતી. વૈ. સુદ ૧૨ ની સવારે વર્દ્ધમાન મુનિરાજના આહારદાનનો
પ્રસંગ ભાઈશ્રી ચીમનલાલ હિંમતલાલને ત્યાં થયો હતો. આનંદકારી આહારદાન પ્રસંગ દેખીને હજારો
ભક્તોને ઘણી જ પ્રસન્નતા થતી હતી, ને સૌ ભક્તિપૂર્વક આહારદાનનું અનુમોદન કરતા હતા.
આહારદાનની ખુશાલીમાં શ્રી ચીમનલાલભાઈ તરફતી રૂા. પ૦૦૧) જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા,
બીજા અનેક ભક્તો તરફથી પણ રકમો જાહેર થઈ હતી. બપોરે ગુરુદેવના પવિત્ર હસ્તકમલથી ૧૮
જિનબિંબો ઉપર અંકન્યાસવિધિ થઈ હતી. ગુરુદેવના હસ્તે જિનદેવની પ્રતિષ્ઠાનું મંગલદ્રશ્ય દેખીને
ચારેકોર આનંદમંગળનું વાતાવરણ ફેલાઈ ગયું હતું ને પૂ. બેનશ્રીબેન ઉલ્લાસથી જિનેન્દ્ર પ્રતિષ્ઠાનુ્રં
મંગલગીત ગવડાવતા હતા. ત્યારબાદ થોડીવારમાં ભગવાનના કેવળજ્ઞાન કલ્યાણકનું દ્રશ્ય થયું હતું ને
સમવસરણની રચના તથા ઈન્દ્રોનું આગમન થયું હતું. સમવસરણમાં દિવ્યધ્વનીમાં ભગવાન મહાવીરે
શું કહ્યું–તેનો સાર ગુરુદેવે બપોરના પ્રવચનમાં સમજાવ્યો હતો.
પ્રવચન બાદ, ઈન્દ્રોએ સમવસરણસ્થિત મહાવીર પરમાત્માનું પૂજન કર્યું હતું તથા ભક્તિ
ભજનનો કાર્યક્રમ હતો રાત્રે પણ ભજનનો કાર્યક્રમ હતો. વૈ. સુદ ૧૩ની સવારે મહાવીર પ્રભુના
નિર્વાણ કલ્યાણકના દ્રશ્યો થયા હતા. આ રીતે પંચકલ્યાણક પૂર્ણ થયા હતા. પંચકલ્યાણકના પ્રત્યેક
દ્રશ્યો તીર્થંકર પ્રભુના જીવનનું સ્મરણ કરાવીને ધર્મસાધનાની ભાવનાઓ જગાડતા હતા. અહા, મહા
ભાગ્યે કહાન ગુરુના પ્રતાપે વારંવાર આવા પંચકલ્યાણકના પાવન દ્રશ્યો જોવાનું ને ઊજવવાનું
સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. સૌથી પહેલાં સં. ૧૯૯૭માં (સમવસરણ વખતે), પછી વીંછીયા, લાઠી,
રાજકોટ, સોનગઢ, પોરબંદર, મોરબી, વાંકાનેર, લીંબડી, મુંબઈ, જામનગર અને આ જોરાવરનગર–
એમ અત્યાર સુધીમાં કુલ ૧૩ વખત પંચકલ્યાણક મહોત્સવ ગુરુદેવની મંગલ છાયામાં ઊજવાયા છે.
જોરાવરનગરમાં પંચકલ્યાણક આનંદોલ્લાસપૂર્વક ઊજવાયા હતા; અહીંના ભાઈશ્રી અમુલખ લાલચંદ,
અનુપચંદ, છગનલાલ, ચીમનલાલ હિંમતલાલ, મનમોહનદાસ છોટાલાલ ગાંધી તથા પોપટલાલ
મોહનલાલ વોરા વગેરે ભાઈઓએ ઘણા ઉત્સાહ અને ઉદારતાથી સુંદર વ્યવસ્થા કરીને મહોત્સવ
શોભાવ્યો હતો.
વૈ. સુદ તેરસે પંચકલ્યાણકની પૂર્ણતા બાદ લગભગ સવા અગિયાર વાગે જિનમંદિરમાં જિનેન્દ્ર
ભગવંતોની સ્થાપના, સાસ્રજીની સ્થાપના તથા કળશ અને ધ્વજારોહણ થયું હતું. હજારો ભક્તોના
હર્ષભર્યા જયનાદ વચ્ચે ગુરુદેવે જિનેન્દ્ર ભગવંતોને વેદી ઉપર સ્થાપિત કર્યા હતા. નીચેની વેદીમાં
મૂળનાયક શ્રી આદિનાથ પ્રભુ તથા આસપાસમાં શ્રી સીમંધરપ્રભુ અને પાર્શ્વનાથપ્રભુ બિરાજે છે,
તેમજ શ્રી મહાવીરપ્રભુ તથા શાંતિનાથપ્રભુ

PDF/HTML Page 25 of 33
single page version

background image
: ૨૪: આત્મધર્મ: ૨૩૬
બિરાજે છે, ને ઉપરના ભાગમાં શ્રી નેમિનાથપ્રભુ બિરાજે છે, ભગવંતોની સ્થાપના શ્રી પોપટલાલ
મોહનલાલ વોરા, ચીમનલાલ હિંમતલાલ શાહ, મનમોહનદાસ છોટાલાલ ગાંધી, અનોપચંદ છગનલાલ
ઉદાણી, નેમિદાસ ખુશાલદાસ અને ગોકળદાસ શિવલાલ (હા. લેરીબેન) દ્વારા થઈ હતી. સૌએ ઘણા
ભક્તિભાવથી ભગવંતોને બિરાજમાન કર્યા હતા. શાસ્રજીની સ્થાપના શેઠ પુરણચંદજી (મુંબઈવાળા)
હસ્તે થઈ હતી. તથા કલશ અને ધ્વજારોહણ શ્રી અમુલખભાઈ લાલચંદ તથા ત્રંબકલાલ હિંમતલાલના
હસ્તે ઘણા ઉલ્લાસપૂર્વક થયું હતું. પોતાની નગરીના આંગણે જિનેન્દ્ર ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા થતાં
જોરાવરનગરના બધા ભાઈઓ હર્ષોલ્લાસથી નાચી ઊઠયા હતા; ભગવંતોની પ્રીતષ્ઠાના કાર્યમાં સૌએ
ઘણા ઉલ્લાસથી ભાગ લીધો હતો. પ્રતિષ્ઠા બાદ ગુરુદેવ સહિત સૌએ જિનેન્દ્ર ભગવંતોને અર્ધ ચઢાવ્યો
હતો ને ભક્તિ થઈ હતી. બપોરે શાંતિયજ્ઞ તથા પ્રવચન બાદ આભારવિધિ અને સન્દેશાવાંચન થયું
હતું. પછી જિનેન્દ્રદેવની ભવ્ય રથયાત્રા ઘણી નીકળી હતી. હાથી વગેરે અનેકવિધ સાજથી રથયાત્રા
ઘણી શોભતી હતી. રાત્રે જિનમંદિરમાં ભક્તિ થઈ હતી. –આમ ઘણા આનંદોલ્લાસપૂર્વક જિનેન્દ્ર
ભગવાનનો પંચકલ્યાક પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ સંપૂર્ણ થયો હતો. આ પ્રતિષ્ઠામાં કુલ ૧૮ જિનબિંબોની
પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી, ને રૂા. એક લાખ આઠ હજાર જેટલી આવક થઈ હતી. આમ જિનેન્દ્ર ભગવાનની
પ્રતિષ્ઠાનો તેરમો પંચકલ્યાણક મહોત્સવ ઊજવીને બીજે દિવસે (વૈ. સુ. ૧૪) સવારમાં જિનમંદિરમાં
દર્શન તથા ભક્તિ કરીને પૂ. ગુરુદેવ જોરાવરનગરથી વઢવાણ શહેર પધાર્યા. જોરાવરનગરમાં આવો
ભવ્ય પંચકલ્યાણક મહોત્સવ ઊજવવા માટે ત્યાંના સર્વે મુમુક્ષુઓને અભિનંદન.
વઢવાણ શહેર:– વૈશાખ સુદ ૧૪ના રોજ વઢવાણ શહેર પધારતાં ભવ્ય સ્વાગત થયું. સાથે
સાથે હાથી ઉપર શ્રી જિનેન્દ્રદેવની ગજયાત્રા પણ નીકળી હતી. આ સ્વાગતપ્રસંગે અજમેરની
ભજનમંડળી પણ સાથે હતી, તેથી ભગવાનની રથયાત્રા અને સ્વાગતનો પ્રસંગ ઉલ્લાસકારી હતો.
અહીં જિનમંદિરમાં સીમંધરાદિ ભગવંતો બિરાજે પૂ. ગુરુદેવના પ્રવચન બાદ પ્રવચરના મંડપમાં જ
જિનેન્દ્રદેવને બિરાજમાન કરીને ભક્તિ થઈ હતી. રાત્રે પણ અજમેરની ભજનમંડળીના ભક્તિ–
ભજનનો કાર્યક્રમ હતો. પૂ. ગુરુદેવ વઢવાણ શહેરમાં ત્રણ દિવસ રહીને વૈશાખ વદ બીજની સવારે
લીંબડી શહેર પધાર્યા હતા. નૂતન પ્રતિષ્ઠિત શ્રી મહાવીરભગવાનનું તેમજ ગુરુદેવનું ભવ્ય સ્વાગત
થયું. લીંબડી શહેરમાં ત્રણ દિવસ રહીને ગુરુદેવ વૈશાખ વદ પાંચમે દેહગામ પધાર્યા. હવે સૌરાષ્ટ્રમાંથી
ગુજરાતમાં આવ્યા.
દેહગામમાં વેદીપ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ: પૂ. ગુરુદેવ દેહગામ (વૈશાખ વદ પાંચમે) પધારતાં
ગુજરાત સૌરાષ્ટ્રની જનતાએ ઉત્સાહપૂર્વક સ્વાગત કર્યું. ગુરુદેવ અહીં ચાર દિવસ બિરાજ્યા અને
તેમની મંગલછાયામાં નૂતન જિનમંદિરમાં જિનેન્દ્ર ભગવંતોની વેદીપ્રતિષ્ઠાનો ઉત્સવ બહુ જ ઉલ્લાસથી
ઊજવાયો. આ નુતન જિનમંદિર લગભગ રૂા. પપ૦૦૦) ના ખર્ચે તૈયાર થયું છે. પાંચમની સવારમાં
મંગલપ્રવચન બાદ ભાઈશ્રી ડાહ્યાલાલભાઈએ પ્રતિષ્ઠામંડપમાં જિનબિંબ (સીમંધર ભગવાન) ને
બિરાજમાન કર્યા અને શ્રી ભીખાલાલભાઈ તથા હીરાભાઈના હસ્તે ઝંડારોપણ થયું. બપોરે પ્રવચન
બાદ શ્રી ચોસઠઋદ્ધિ મંડલવિધાન પૂજન થયું. બીજે દિવસે સવારમાં આચાર્યઅનુજ્ઞા, ઈન્દ્રપ્રતિષ્ઠા,
નાંદીવિધાન વગેરે વિધિ થઈ હતી. અહીં બાર ઈદ્રોની સ્થાપના થઈ હતી. ચોસઠ ઋદ્ધિવિધાન પૂજન
સમાપ્ત થતાં અભિષેક થયો હતો. બપોરે પ્રવચન પછી યાગમંડલવિધાન થયું હતું. વૈશાખ વદ સાતમના
રોજ સવારે પ્રવચન બાદ જલયાત્રાનું ભવ્ય જુલૂસ (ઈન્દ્રો સહિત) નીકળ્‌યું હતું. સાંજે નિજમંદિર તથા
વેદી–કળશ–ધ્વજ શુદ્ધિની વિધિ ઈન્દ્રો વગેરેના હસ્તે થઈ હતી. વૈશાખ વદ આઠમના રોજ સવારે
લગભગ સાડાદસ વાગે શ્રી જિનમંદિરમાં વેદીપર શ્રી જિનેન્દ્રભગવંતોને અત્યંત હર્ષોલ્લાસ પૂર્વક
બિરાજમાન કરવામાં આવ્યા હતા. મૂળનાયક ભગવાન શ્રીવર્દ્ધમાનસ્વામીની સ્થાપના ભાઈ શ્રી
કેશવલાલ ગુલાબચંદના સુપુત્રો અંબાલાલભાઈ, બાબુ–

PDF/HTML Page 26 of 33
single page version

background image
જેઠ: ૨૪૮૯ : ૨પ:
ભાઈ તથા પ્રવીણભાઈએ કરી હતી, ને તેની ખુશાલીમાં તેમના તરફથી રૂા. પ૦૦૧) પ્રતિષ્ઠાફંડમાં
આપવામાં આવ્યા હતા. બાજુમાં શ્રી શાંતિનાથ પ્રભુની સ્થાપના ભાઈશ્રી ભીખાલાલ મગનલાલે કરી
હતી ને તેના ઉલ્લાસમાં તેમણે રૂા. ૩૦૦૧) અર્પણ કર્યા હતા; બીજી ભાજુ શ્રી આદિનાથ પ્રભુની
સ્થાપના ભાઈશ્રી ડાહ્યાભાઈ સોમચંદ તથા તેમના ભાઈએ કરી હતી ને તેના ઉલ્લાસમાં તેમણે પણ
રૂા. ૩૦૦૧) અર્પણ કર્યા હતા. આ ઉપરાંત ધાતુના શ્રી સીમંધરસ્વામીની પ્રતિમાનું સ્થાપન શાહ
બબાલાલ હેમચંદ તથા મણીલાલ હેમચંદે કર્યું હતું ને તેના ઉલ્લાસમાં તેમણે રૂા. ૨૦૦૧) આપ્યા હતા.
બધાય જિનેન્દ્રભગવંતોની પ્રતિષ્ઠામાં ગુરુદેવ પણ ભક્તિ પૂર્વક હસ્ત લાગડીને ભાગ લેતા હતા. ને
ગુરુદેવના હસ્તે જિનેન્દ્રદેવોનું સ્થાપન થતું દેખીને સૌને ઘણો હર્ષ થતો હતો. જિનેન્દ્રદર્શન માટે
ચારેકોર બેસુમાર ભીડ હતી. આ ઉપરાંત શ્રી સમયસારજી પરમાગમની સ્થાપના ગુરુદેવના હસ્તે’
કરાવીને શેઠશ્રી પુરણચંદજી ગોધકાએ કરી હતી–જેની ઉછામણી તેમણે રૂા. દસહજારને એકમાં લીધી
હતી. બરાબર આજે સોનગઢના સ્વાધ્યાય મંદિરમાં સમયસારજીની પવિત્ર સ્થાપનાને પચીસ વર્ષ પૂર્ણ
થતા હતા, ને એ જ દિવસે અહીંના જિનમંદિરમાં જિનેન્દ્રદેવની તથા સમયસારની સ્થાપના થતી હતી.
જિનમંદિર ઉપર કળશ તથા ધ્વજારોહણ આનંદોલ્લાસપૂર્વક થયું હતું. ઉછામણીમાં રૂા. ૪૦૦૧) બોલીને
કલશારોહણ ભાઈશ્રી ગાંધી મફતલાલ હાથીચંદ તથા કોદરલાલ હાથીચંદે કર્યું હતું, ને રૂા. ૪પ૦૧) ની
ઊછામણી બોલીને ધ્વજારોહણ ભાઈશ્રી ભીખાલાલ મગનલાલ તથા તેમના સુપુત્ર હીરાલાલભાઈએ
કર્યું હતું. આમ આનંદપૂર્વક જિનમંદિરમાં જિનેન્દ્રદેવની પ્રતિષ્ઠાનો મહોત્સવ ગુરુદેવની છાયામાં
ઊજવાયો હતો. આ પ્રસંગમાં દેહગામના ભાઈઓએ તેમજ આસપાસના ગુજરાતના અનેક ગામોના
ભાઈઓએ ઉલ્લાસથી ભાગ લીધો હતો; દેહગામના ઈતિહાસમાં આવો મોટો મહોત્સવ આ પહેલો
વહેલો જ હતો. લગભગ પાંચ હજાર જેટલા માણસો આવ્યા હતા. પોતાના આંગણે ભગવંતોને
બિરાજમાન દેખીને ભક્તોના હૈયા આનંદ અને ભક્તિથી નાચી ઊઠયા હતા. દેહગામનું જિનમંદિર
મુખ્ય રસ્તા ઉપર ભવ્ય અને સુશોભિત છે. બપોરે શાંતિયજ્ઞ તથા આભારવિધિ બાદ સાંજે
જિનેન્દ્રદેવની ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી હતી, જેમાં મહાન હર્ષોલ્લાસપૂર્વક હજારો ભક્તજનોએ ભાગ
લીધો હતો, રથયાત્રા સજધજપૂર્વક નીકળી હતી. રથયાત્રાના અનેક સાજની ઉછામણી ઉત્સાહપૂર્વક થઈ
હતી. જેમાં હાથી ઉપર સમયસારજી, ધર્મધ્વજ, રથમાં જિનેન્દ્રદેવ, ચામર, સારથી, ૧પ જોડી ચામર, ૪
છડી, ૧૨ રીક્ષામાં ઈન્દ્ર–ઈન્દ્રાણી, ૧૬ સ્વપ્નોના પાંચ સેટ (કૂલ ૮૦ સ્વપ્નો) તથા અષ્ટમંગલના ૪
સેટ–વગેરે અનેક વસ્તુની ઉછામણી થઈ હતી. સેંકડો સાજબાજથી રથયાત્રા ઘણી આનંદભરી હતી.
રથયાત્રામાં હર્ષ અને ભક્તિથી અનેક ભક્તો નાચી ઊઠતા હતા. રથમાં જિનેન્દ્રભગવાન સીમંધર
પરમાત્મા શોભતા હતા હાથી ઉપર પૂજ્ય બેનશ્રી ચંપાબેન તથા પૂ. બેન શાન્તાબેનના સુહસ્તમાં
સમયસાર શોભતું હતું; તેમજ પં. શ્રી હિંમતભાઈ અને શેઠશ્રી પૂરણચંદ્રજી પણ જૈનધર્મધ્વજ ફરકાવતા
હાથી ઉપર બેઠા હતા. આજે વૈશાખ વદ આઠમ... કુદરતનો કેવો સુમેળ! –કે આજથી બરાબર પચીસ
વર્ષ પહેલાં આ દિવસે જ જેમના સુહસ્તે સોનવઢના સ્વાધ્યાયમંદિરમાં સમયસાર પરમાગમની
સ્થાપના થઈ, આજે પચીસવર્ષે બરાબર એ જ દિવસે ગજરાજ ઉપર તેમના જ સુહસ્તમાં
સમયસારશોભી રહ્યું છે. ૮૦ સ્વપ્નો, ૩૨ અષ્ટમંગળ, ૧પ ચામર, ૪ છડી, જિનેન્દ્રદેવનો રથ, હાથી પર
સમયસાર તથા જૈન ઝંડો, રીક્ષાગાડીમાં બાર ઈન્દ્રોની સવારી, બે કેરિયર, અને પાંચેક હજાર
ભક્તજનોના હર્ષભર્યા જયનાદથી ગૂંજતી રથયાત્રા ઘણી જ પ્રભાવક હતી.
આમ અત્યંત હર્ષોલ્લાસથી પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પૂર્ણ થયો હતો. મહોત્સવમાં રૂા. પંચાશી હજાર
જેટલી આવક થઈ હતી. આ મહોત્સવથી ગુજરાતમાં ઘણી પ્રભાવના થઈ હતી. દેહગામમાં આવો ભવ્ય
પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ ઉજવવા બદલ ત્યાંના ભાઈઓએ અભિનંદનદ! અને આ મહોત્સવ શોભાવવા માટે
ગુજરાતના ભાઈઓને ધન્યવાદ! પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ બાદ બીજે દિવસે સવારમાં

PDF/HTML Page 27 of 33
single page version

background image
: ૨૬: આત્મધર્મ: ૨૩૬
જિનમંદિરમાં દર્શન–સ્તવન કરીને પૂ. ગુરુદેવ દેહગામથી અમદાવાદ તરફ પધાર્યા હતા. વચ્ચે નરોડા
ગામે પોણી કલાક રોકાઈને ત્યાંના જિનમંદિરના દર્શન કર્યા હતા, તથા સમયસાર ગા. ૨૦૬ ઉપર
અડધી કલાક પ્રવચન કર્યું હતું.
અમદાવાદમાં જિનમંદિરના શિલાન્યાસનો ઉત્સવ: વૈશાખ વદ નોમે પૂ. ગુરુદેવ અમદાવાદ
પધારતાં ઉત્સાહભર્યું ભવ્ય સ્વાગત થયું... પ્રવચનમાં સમયસાર કર્તા–કર્મ–અધિકાર વંચાયો હતો.
પ્રવચનમાં રાજનગરની જૈન જનતાએ વિશાળ સમુદાયમાં રસપૂર્વક ભાગ લીધો હતો. પ્રવચનમાં
ત્રણચાર હજાર માણસો થતા હતા. વૈશાખ વદ ૧૧ના રોજ ખાડીયા વિસ્તારમાં આવેલ જગ્યામાં
શ્રીપાર્શ્વનાથ દિ. જિનમંદિરના શિલાન્યાસનો ઉત્સવ ઘણા ઉલ્લાસપૂર્વક થયો હતો. મુંબઈ તેમજ
ગુજરાત–સૌરાષ્ટ્રમાંથી અનેક ભાઈઓ આ મંગલપ્રસંગમાં ભાગ લેવા આવ્યા હતા. સવારમાં પ્રવચન
પછી જિનેન્દ્ર ભગવાનની રથયાત્રા નીકળીને જિનમંદિરના પ્લોટમાં આવી હતી ને ત્યાં પૂજનાદિ વિધિ
બાદ પૂ. ગુરુદેવના સુહસ્તે શિલા ઉપર મંગળ સ્વસ્તિક કરાવીને ભાઈશ્રી નવનીતલાલભાઈ સી.
ઝવેરીના સુહસ્તે ઘણા આનંદોલ્લાસ પૂર્વક જિનમંદિરનું શિલાન્યાસ થયું હતું. ગુરુદેવની મંગલછાયામાં
મહાગુજરાતના આ મુખ્ય શહેરમાં વીતરાગી દિ. જૈનધર્મના પાયા નંખાયા તે પ્રસંગે ચારેકોર હજારો
ભક્તોની બેસુમાર ભીડ વચ્ચે જઠજયનાદ ગાજી રહ્યા હતા. ભાઈશ્રી નવનીતલાલભાઈને આ
મંગલકાર્ય કરતાં ઘણો ઉત્સાહ હતો; તેમની સાથે તેમના ધર્મપત્ની અ. સૌ. નિર્મેળાબહેને પણ
ઉત્સાહથી શિલાન્યાસ વિધિમાં ભાગ લીધો હતો. આ ઉપરાંત મુંબઈના પ્રમુખ શ્રી મહિણલાલભાઈ,
શેઠ પૂરણચંદજી ગોધિકા, પુનમચંદ મલુકચંદ, કલ્યાણભાઈ લાલભાઈ, શુકનરાજજી, મલુકચંદભાઈ
વગેરે ભાઈઓએ પણ ઉત્સાહપૂર્વક શિલાન્યાસવિધિમાં સાથ પૂરાવ્યો હતો. પૂ. બેનશ્રી–બેનના પવિત્ર
હસ્તે પણ શિલાન્યાસ થયું હતું. અમદાવાદ મુમુક્ષુમંડળના બધા ભાઈ–બહેનોને આ પ્રસંગે અનેરો
ઉત્સાહ હતો. શિલાન્યાસ બાદ આવું મહા મંગળકાર્ય કરવાનો સુઅવસર પોતાને મળ્‌યો તેના
હર્ષોલ્લાસમાં ભાઈશ્રી નવનીતલાલભાઈ તરફથી રૂા. ૨પ૦૦૧ (પચીસ હજારને એક) અમદાવાદ દિ.
જિનમંદિરને અર્પણ કરવામાં આવ્યા હતા; એ જ રીતે ભાઈશ્રી પુનમચંદ મલુકચંદ છોટાલાલ તરફથી
પણ રૂા. ૨પ૦૦૧) તથા ખીમચંદ જેઠાલાલ શેઠ હા. મણિભાઈ તરફથી રૂા. ૧૦, ૦૦૧) શેય
પૂરણચંદજી ગોધિકા તરફથી રૂા. ૧૦, ૦૦૧) તથા શેઠ હસ્તીમલજી શુકનરાજ તરથી રૂા. ૧૧, ૦૦૧)
જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. બીજી પણ અનેક રકમ શિલાન્યાસ પ્રસંગે થઈ હતી. અમદાવાદ જેવા
ભારતના અગ્રગણ્ય શહેરમાં ભવ્ય જિનમંદિર થાય તે માટે સૌને ઘણો જ ઉત્સાહ છે. અમદાવાદના
આંગણે ગુરુદેવની મંગલ છાયામાં આવો સુઅવસર પ્રાપ્ત કરવા માટે અમદાવાદના મુમુક્ષુઓને
અભિનંદન!
[એક નોંધ: આત્મધર્મના ગતાંકમાં વાંકાનેરમાં સ્વાધ્યાયમંદિરના શિલાન્યાસ સંબંધી
સમાચારમાં કુલ રૂા. ૩૩ હજારનું ફંડ થયાની જે વિગત જણાવી છે તેમાં, પ્રારંભમાં શ્રી હેમચંદભાઈ
વૈશાખ વદ ૧૩ના રોજ સવારમાં અમદાવાદથી પ્રસ્થાન કરીને પૂ. ગુરુદેવ દાહોદનગરમાં
પધાર્યા. અહીંના ઉત્સાહી સમાજે ઉમંગભેર ગુરુદેવનું સ્વાગત કર્યું. સ્વાગત પ્રસંગે બે જિનમંદિરોના
દર્શન કર્યાં. અહીં કુલ ચાર જિનમંદિરો છે. સવારે સ્વાગત પછી મંગલાચરણમાં સિદ્ધોની સ્થાપનાની
સુંદર વાત ગુરુદેવે કરી હતી. બપોરે પ્રવચનમાં ખુલ્લા ચોગાનમાં બે હજાર જેટલા માણસોની મેદની
થઈ હતી, દાહોદના સમાજે ઘણા ઉત્સાહથી ભાગ લીધો હતો. પ્રવચન પછી નવા જિનમંદિરમાં
ઉલ્લાસભરી ભક્તિ થઈ હતી. નાના–મોટા સેંકડો ભાઈબેનો ઉત્સાહથી ભક્તિમાં ભાગ લેતા હતા, તે
જોઈને આનંદ થતો હતો. સાંજે સાડા પાંચ વાગે પૂ. ગુરુદેવે દાહોદથી સમરદારગઢ પ્રસ્થાન કર્યું હતું.

PDF/HTML Page 28 of 33
single page version

background image
જેઠ: ૨૪૮૯ : ૨૭:
ત્યાંથી બીજે દિવસે સવારમાં સોનકચ્છ ગામે પધાર્યા હતા. ત્યાં ઉત્સાહભર્યું સ્વાગત થયું હતું. સાંજે
પ્રસ્થાન કરીને શિહોર (SHEHORE) આવ્યા હતા, ને વૈશાખ વદ અમાસના રોજ ભોપાલશહેર
પધાર્યા હતા.
ભોપાલ શહેરમાં વિશાળ મુમુક્ષુમંડળ છે, અને પ્રભાવના માટે ત્યાંના મુમુક્ષુઓ ઉત્સાહ ધરાવે
છે. શ્રી બિહારીલાલજી ચૌધરીના ધર્મપત્ની સૌ. શ્રીમણી શક્કરબાઈ તરફથી શાંતિનાથપ્રભુનું એક
નૂતન દિ. જૈનમંદિર તથા કુંદકથ્ુંદ સ્વાધ્યાય ભવન (લગભગ ૬૦ હજાર રૂા. ના ખર્ચે) નિર્માણ કરાવ્યું
છે. તેમાં વેદી પ્રતિષ્ઠા તથા સ્વાધ્યાય ભવનનું ઉદ્ઘાટન. તેમજ વિશાળ આધ્યાત્મિક સંમેલનનો ભવ્ય
મહોત્સવ તા. ૨૩ થી ૨૭ (વૈ. વદ અમાસથી જેઠ સુદ પાંચમ) સુધી ઊજવાયો. આ પ્રસંગે ભોપાલના
મુમુક્ષુમંડળની ખાસ વિનંતિથી પૂ. ગુરુદેવ વૈશાખ વદ અમાસે ભોપાલ શહેરમાં પધાર્યા. મધ્યપ્રદેશના
આ મુખ્ય નગરમાં પાંચ હજાર જેટલી જૈન જનતાએ ઉલ્લાસથી ગુરુદેવનું સ્વાગત કર્યું. જિનમંદિરમાં
દર્શન કર્યા બાદ, સ્વાગત–સરઘસની સાથે સાથે જિનેન્દ્ર ભગવાનની રથયાત્રા પણ સંમિલિત થઈ.
ભગવાનનો રથ સફેદ ઘોડા સહિત ઘણો સુંદર હતો. ભવ્ય રથયાત્રા નગરીમાં ફરીને બેનરજી ચોકમાં
શાંતિનાથ નગરના વિશાળ સુશોભિત પ્રતિષ્ઠા મંડપમાં આવી. ત્યાં પં. ફૂલચંદજી સિદ્ધાંતશાસ્ત્રી તથા
શ્રી ડાલચંદજી શેઠ વગેરેએ સ્વાગત પ્રવચનો કર્યા બાદ ગુરુદેવે સમયસારની પહેલી ગાથા ઉપર
માંગલિક સંભળાવ્યું ચારેબાજુના અનેક ગામોથી હજારો જિજ્ઞાસુઓ આ પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવમાં ભાગ
લેવા આવ્યા હતા, ને ઘણા જ ઉમંગભર્યા વાતાવરણ વચ્ચે ઉત્સવ ઉજવવાનો હતો. પ્રતિષ્ઠા મંડપની
બાજુમાં ઝરનાવાલા જિનમંદિરમાં અનેક જિનબિંબો બિરાજે છે. તેમાં ૧પ ફૂટના વિશાળ ખડ્ગાસન
પ્રતિમાઓની ત્રિપુટીના દર્શનથી આનંદ થાય છે. અહીં મધ્યપ્રદેશના નાણાપ્રધાન શ્રી મિશ્રિલાલજી
ગંગવાલજેઓ આ પહેલાં અનેકવાર ગુરુદેવના પરિચયમાં આવી ગયા છે ને ગુરુદેવ પ્રત્યે ભક્તિભાવ
ધરાવે છે–તેમના બંગલામાં ગુરુદેવનો ઉતારો હતો. ગુરુદેવ પ્રત્યે તેઓ ઘણો ભાવ ધરાવે છે, ને
ગુરુદેવના નિકટ સહવાસથી તેમને તથા તેમના પરિપવારને ઘણી પ્રસન્નતા થઈ હતી. બપોરે
સમયસાર–કર્તાકર્મ અધિકાર ઊપર ગુરુદેવે પ્રવચનો શરૂ કર્યા હતા–પ્રવચનમાં દસેક હજાર માણસો
થયા હતા. પ્રવચન પછી મંડપમાં બિરાજમાન શાંતિનાથ ભગવાનની ભક્તિ પૂ. બેનશ્રી–બેને કરાવી
હતી. રાત્રે બૃહત્ આધ્યાત્મિક સમ્મેલનના ઉદ્ઘાટનનો સમારંભ થયો હતો. જેમાં મધ્યભારતના
રાજ્યપાલ શ્રી એચ. વી. પાટસ્કર તેમજ પ્રધાનમંડળના સભ્યો ઉપરાંત નગરીના હજારો માણસો
ઉપસ્થિત હતા. શરૂઆતમાં મંગલાચરણ તથા સ્વાગત પ્રવચન બાદ આધ્યાત્મિકસંમેલનનું ઉદ્ઘાટન
કરતાં શ્રી પાટસ્કરજીએ આધ્યાત્મિકતાનો મહિમા બતાવતા કહ્યું કે આધ્યાત્મિકતા એ ભારતવર્ષની
એક વિશિષ્ટ પરંપરા છે; આત્મા શું છે, તે ક્્યાંથી આવ્યો, ક્્યાં જશે? એ એક મહત્ત્વનો સવાલ છે;
રશિયા કે અમેરિકાએ અવકાશમાં રોકેટ છોડયું એમાં ભૌતિક પ્રગતિ ભલે હો પરંતુ આધ્યાત્મિક દ્રષ્ટિએ
તેમાં કાંઈ પ્રગતિ નથી; જો આધ્યાત્મિક વિષય તરફ ધ્યાન ન જાય તો શાંતિ નથી મળતી, ને સંઘર્ષ
તથા હિંસા થાય છે. હું પ્રસન્નતા અનુભવું છું કે આજે અહીં આવું મહાન આધ્યાત્મિકસમ્મેલન પ્રારંભ
થયું છે, ને આવા અચ્છા સંત મહાત્મા અહીં પધાર્યા છે તે આપણી સબની પુણ્યાઈ છે. આવા
આધ્યાત્મિકસમ્મેલનમાં સંમિલિત થવાનું હું મારું કર્તવ્ય સમજું છું. મને વિશ્વાસ છે કે અહીં જે પવિત્ર
કાર્ય થઈ રહ્યું છે તેનો બધો લોકો લાભ ઉઠાવશે.”
રાજ્યપાલશ્રીના ઉદ્ઘાટન પ્રવચન બાદ પૂ. ગુરુદેવે આધ્યાત્મિક સંમેલનમાં ઉપસ્થિત દશેક
હજાર જેટલી જનતાને ઉદ્બોધન કરતાં સુંદર પ્રવચન વીસ મિનિટ સુધી કર્યું હતું; જેમાં नमः
समयसाराय એ મંગલશ્લોક ઉપર પ્રવચન કરતાં અધ્યાત્મવિદ્યાનું સ્વરૂપ અને તેનો સર્વોત્કૃષ્ટ મહિમા
સમજાવ્યો હતો. તેઓશ્રીની

PDF/HTML Page 29 of 33
single page version

background image
: ૨૮: આત્મધર્મ: ૨૩૬
અધ્યાત્મરસઝરતી શાંત વાણી સાંભળતાં હજારો માણસો ખૂબ પ્રસન્ન થયા હતા; તેઓશ્રીએ કહ્યું હતું કે
સંસારની સર્વ વિદ્યામાં ચૈતન્યની આત્મવિદ્યા સર્વશ્રેષ્ઠ છે. અધ્યાત્મવિદ્યા વિના બીજા કોઈ ક્રિયાકાંડમાં
જન્મમરણનો નાશ કરવાની તાકાત નથી. सा विद्या या विमुक्तए–વિદ્યા તેનું નામ કે જેનાથી મુક્તિ
થાય. જેનાથી ૮૪ના અવતારનું પરિભ્રમણ થાય તે કુવિદ્યા છે, વિકાર અને આત્માની એકત્વબુદ્ધિરૂપ
જે ગ્રંથિ છે તે કુવિદ્યા છે. સ્વાનુભૂતિ વડે આત્માને જાણવો તે અધ્યાત્વ વિદ્યા છે ને તે વિદ્યા મોક્ષનું
કારણ છે. સંસારની અનેકવિદ્યા જીવ અનંતવાર શીખ્યો છે પણ જન્મમરણનો જેનાથી અંત આવે એવી
અધ્યાત્મવિદ્યા–સ્વાનુભૂતિરૂપ વિદ્યા તે ક્ષણમાત્ર શીખ્યો નથી. અંતર્મુખ થઈને રાગથી ભિન્ન ચૈતન્યની
સ્વાનુભૂતિ વડે તે અધ્યાત્મવિદ્યાનું ઉદ્ઘાટન થાય છે, ને જ્યાં આવી અધ્યાત્મવિદ્યાનું ઉદ્ઘાટન થયું
ત્યાં અલ્પકાળમાં પૂર્ણાનંદની પ્રાપ્તિ જરૂર થાય છે. –માટે આવી અધ્યાત્મવિદ્યા શીખવા જેવી છે.
ત્યારબાદ મધ્યભારતના વિત્તમંત્રી શ્રી મિશ્રિલાલજી ગંગવાલે–અધ્યાત્મવિદ્યાનો અને સંતનો
મહિમા દર્શાવતાં પોતાના ભાષણમાં કહ્યું કે: આજે આપણે સૌભાગ્યનો દિવસ છે કે હમારે બીચમેં
હમારે દેશકે મહાન સંત પૂ. કાનજીસ્વામી બિરાજમાન છે, –જેઓ આ આધ્યાત્મિક સંમેલનમાં તથા
ધાર્મિક મહોત્સવમાં આશીર્વાદ દઈને મોક્ષનો પરમ શ્રેષ્ઠ રસ્તો બતાવશે. આ ભૌતિક સાધનના
બનાવટી જીવનમાં અટવાયેલા જીવોને શાંતિનો સાચો રસ્તો બતાવવા માટે સન્તો ભૂમિ ઉપર વિચરે
છે, તે રીતે પૂ. સ્વામીજી સૌરાષ્ટ્રથી અહીં પધાર્યા છે; તેઓ આધ્યાત્મિક સન્દેશ સંભળાવવા આવ્યા છે;
મને વિશ્વાસ છે કે અહીંની જનતા આવા આધ્યાત્મિક સંમેલનનો લાભ ઉઠાવશે ને સ્વામીજીનો સન્દેશ
ઝીલીને આધ્યાત્મિક શક્તિની બઢવારી દ્વારા આપણા મહાન દેશની શક્તિ વધારશે.
આ પ્રસંગે આધ્યાત્મિક સંમેલન નિમિત્તે બીજા અનેક વિદ્વાનોના પણ અધ્યાત્મ વિષયો ઉપર
ભાષણ થતા હતા; સાથે સાથે વેદી પ્રતિષ્ઠાની વિધિ પણ (જલયાત્રા, યાગમંડલ–વિધાન વગેરે) ચાલુ
હતી... અનેક ત્યાગીઓ તથા વિદ્વાનો અને હજારો શ્રોતાજનોથી સભાનો દેખાવ ભવ્ય હતો. જેઠ સુદ
૪ના પ્રવચન બાદ શ્રી મિશ્રિલાલજી ગંગવાલે ભજનોવડે ભક્તિ કરાવી હતી. અજમેરની ભજનમંડળી
પણ આવી હતી.
જેઠ સુદ પાંચમ–શ્રુતપંચમી એ પ્રતિષ્ઠાનો દિવસ હતો. સવારમાં ભગવાનની ભવ્ય રથયાત્રા
ઝરનાવાલા મંદિરનેથી (પ્રતિષ્ઠા મંડપથી) નીકળીને મુખ્ય બજારોમાં થઈને ચોકના નવા મંદિરે આવી
હતી. પ્રતિષ્ઠિત થનાર શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનના પ્રતિમાજીથી રથ ઘણો શોભતો હતો, તેમાંય
રથયાત્રામાં થોડીવાર ભગવાનના સારથિ તરીકે ગુરુદેવ રથમાં બેઠા ત્યારે રથયાત્રાનું વાતાવરણ ઘણું
આનંદોલ્લાસમય બની ગયું હતું. ઉત્તમ રથી અને ઉત્તમ સારથી વડે રથયાત્રા શોભતી હતી. જિનમંદિર
પાસે હજારો ભક્તો ખૂબજ ઉત્સુકતાથી ભગવાન પધારવાની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. લગભગ ૧૦ વાગે
રથયાત્રા જિનમંદિરે પહોંચી ને ભગવાનને નીહાળતાં ચારેકોર જય જયકાર ગાજી રહ્યા. ભગવાન
જિનમંદિરમાં કમળથી સુસજ્જિત વેદી ઉપર બિરાજયા, એ વખતે જિનમંદિરના પ્રાંગણમાં હજારો
ભક્તોની ભીડ ઉભરાઈ રહી હતી. શાંતિનાથ ભગવાનની વેદીપ્રતિષ્ઠા બાદ, કુંદકુંદસ્વાધ્યાય ભવનમાં
શ્રુતજ્ઞાનની પ્રતિષ્ઠા પૂ. ગુરુદેવના મંગલહસ્તે થઈ. સમયસાર અને ષટ્ખંડાગમને ગુરુદેવે ભક્તિપૂર્વક
બિરાજમાન કર્યા. ત્યારબાદ માંગલિક સંભળાવતાં ગુરુદેવે કહ્યું કે–આજે શ્રુતપંચમીનો મહાન દિવસ છે,
ને અહીં શ્રુતજ્ઞાનની સ્થાપના પણ આજે જ થાય છે. અમારા સૌરાષ્ટ્રમાં ગીરનારની ચંદ્રગૂફામાં
શ્રીધરસેનાચાર્ય બિરાજ્યા હતા, તેઓ ભગવાનની પરંપરાથી આવેલા શ્રુતના જાણનાર હતા; તે
શ્રુતજ્ઞાન તેમણે પુષ્પદંત અને ભૂતબલિ નામના મુનિ ઓને આપ્યું. તે મુનિઓએ તેની ષટ્ખંડાગમરૂપે
રચના કરી ને પછી આજના દિવસે શ્રુતપંચમીના રોજ અંકલેશ્વરમાં તે શ્રુતજ્ઞાનની ઘણા મોટા ઉત્સવ
પૂર્વક ચતુર્વિધ સંઘે પૂજા કરી; એ રીતે શ્રુતજ્ઞાનના

PDF/HTML Page 30 of 33
single page version

background image
જેઠ: ૨૪૮૯ : ૨૯:
ઉદ્ઘાટનનો આજનો દિવસ છે, આપણે પણ આજે જ અહીં સ્વાધ્યાયભવનનું ઉદ્ઘાટન અને શ્રુતની
સ્થાપના થાય છે, તે માંગળિક છે. –આ રીતે સ્વાધ્યાયભવનમાં ગુરુદેવનું માંગળિક સાંભળીને સૌને
ઘણો આનંદ થયો હતો. આ રીતે ભોપાલશહેરમાં ભગવાનની વેદીપ્રતિષ્ઠાનો અને સ્વાધ્યાયભવનના
ઉદ્ઘાટનનો તથા આધ્યાતિમ્ક સંમેલનનો ઉત્સવ ઉજવાયો હતો. આવો સુઅવસર પ્રાપ્ત કરવા માટે અને
ઉત્સાહથી ઉજવવા માટે ભોપાળ શહેરના મુમુક્ષુ મંડળને ધન્યવાદ! રાત્રે ભોપાલના જૈનસમાજ તરફથી
ગુરુદેવને અભિનન્દનપત્ર સમર્પણ કરવામાં આવ્યું હતું. બીજે દિવસે સવારમાં ગુરુદેવ વિદર્ભ–ભેલસા
નગર પધાર્યા હતા.
ભેલસા નગરની બાજુમાં શીતલનાથ ભગવાનની કલ્યાણભૂમિ છે ભેલસામાં ગુરુદેવનું
સ્વાગત, બપોરે પ્રવચન તથા શીતલનાથ ભગવાનની ભક્તિ થઈ હતી. તથા સ્વાધ્યાયભવનનું
શિલાન્યાસ ગુરુદેવના સુહસ્તે થયું હતું. જેઠ સુદ સાતમની સવારમાં ગુરુદેવ ઈન્દોર શહેર પધાર્યા હતા.
ગુરુદેવ ઈન્દોર પધારતાં ત્યાંના જૈનસમાજે ભવ્ય સ્વાગત કર્યું હતું. અહીંના વિશાળ જિનમંદિરો
ને તેમાં બિરાજમાન ભવ્ય જિનબિંબોના દર્શનથી આનંદ થાય છે. સ્વાગતમાં દસેક હજાર માણસો હતા.
ગુરુદેવનો ઉતારો શીશમહલમાં હતો. બપોરે શાંતિનાથપ્રભુના મંદિરમાં (કાચની કારીગરીવાળા
મંદિરમાં) ભાવભીની ભક્તિ પૂ. બેનશ્રીબેન કરાવતા હતા. ભક્તિ વખતે ભીડથી મંદિર ઊભરાતું હતું.
જેઠ સુદ ૯ની સવારમાં ઈન્દોરની એક સોસાયટી (તિલકનગર) માં નવા જિનાલયનું શિલાન્યાસ
કરવા ગુરુદેવ પધાર્યા હતા. પૂ. ગુરુદેવ ઈન્દોર શહેરમાં ચાર દિવસ રહ્યા હતા. તે દરમિયાન ઈન્દોરની
જનતાએ હજારોની સંખ્યામાં પ્રવચન તથા રાત્રિચર્ચામાં લાભ લીધો હતો. જેઠ સુદ દસમની સવારમાં
ગુરુદેવ ઈન્દોરથી ૨૪ માઈલ દૂર બનેડીયા ગામે જિનમંદિરના દર્શન કરવા પધાર્યા હતા; તથા કાચના
મંદિરમાં પૂ. બેનશ્રીબેને સમૂહપૂજન કરાવ્યું હતું. આ મંદિરનો અદ્ભુત વૈભવ જોઈને સૌને આનંદ થતો
હતો. જેઠ સુદ દસમના બપોરના પ્રવચન પછી ઈન્દોર જૈનસમાજ તરફથી આભાર માનતાં પં. શ્રી
બંસીધરજી શાસ્ત્રી તથા શ્રી મિશ્રિલાલજી ગંગવાલે ભાવભીના સુંદર પ્રવચનો કરીને ગુરુદેવનો મહિમા
પ્રસિદ્ધ કર્યો હતો, જે સાંભળીને શ્રોતાજનોને ઘણી પ્રસન્નતા થઈ હતી. જેઠ સુદ ૧૧ની સવારમાં
જિનમંદિરમાં દર્શન કરીને પૂ. ગુરુદેવ ઉજ્જૈન તરફ પધાર્યા હતા.
ગુરુદેવ ઉજ્જૈન પધારતાં ભવ્ય સ્વાગત થયું હતું. સ્વાગતપ્રવચનો અને ગુરુદેવના
મંગલપ્રવચન બાદ અહીંના નવા બંધાયેલા કુંદકુંદ જૈન સ્વાધ્યાયમંદિરનું ઉદ્ઘાટન જોરાવરનગરવાળા
ભાઈશ્રી ચીમનભાઈના હસ્તે થયું હતું, તથા તેના ઉપરના ભાગમાં જિનાલયનું શિલાન્યસ થયું હતું.
આ બંને પ્રસંગના હર્ષોલ્લાસમાં શ્રી ચીમનલાલભાઈએ રૂા. પ૦૦૧) ઉજ્જૈન મુમુક્ષુમંડળને અર્પણ કર્યો
પૂ. ગુરુદેવનો ઉતારો લાલચંદજી શેઠને ત્યાં વિનોદમિલમાં હતો. બપોરે અડધી કલાક પ્રવચન બાદ
સ્વાધ્યાયમંદિરમાં જિનવાણીમાતાની ભક્તિ પૂ. બેનશ્રીબેને કરાવી હતી. વે અહીં વર્ષાનો પ્રારંભ થઈ
ગયો હતો. બપોરે એક થીએટરમાં પ્રવચન થયું હતું. પ્રવચન બાદ જૈન સમાજ તરફથી શેઠ
લાલચંદજીના હસ્તે ગુરુદેવને અભિનંદનપત્ર આપવામાં આવ્યું હતું. પ્રવચન પછી જિનમંદિરમાં ભક્તિ
થઈ હતી. બીજે દિવસે ગુરુદેવ ઉજ્જૈનથી સનાવદ પધાર્યા હતા, ત્યાં સુંદર સ્વાગત થયું હતું. સનાવદની
પાસે ૧૪ માઈલ પર સિદ્ધવરકૂટ સિદ્ધક્ષેત્ર છે. અહીં આવતાં આ રળિયામણા ઉપરાંત સિદ્ધક્ષેત્રની
યાત્રાના મધુર સ્મરણો તાજા થયા... ને ગુરુદેવને પણ ફરીને એ સિદ્ધધામના દર્શનની ઉર્મિ જાગી...
તરત જ સિદ્ધક્ષેત્રની વંદનાનો કાર્યક્રમ નક્કી થયો ને ગુરુદેવ સહિત સો જેટલા યાત્રિકો’ કારેશ્વરઘાટ
પહોંચ્યા... નૌકામાં બેસીને સિદ્ધવરકૂટ પહોંચ્યા ને ત્યાં સિદ્ધવર–કૂટસિદ્ધિધામના આનંદપૂર્વક દર્શન–
પૂજન કર્યા. ગુરુદેવ સાથે ફરીને આ સિદ્ધિધામની યાત્રાથી પૂ. બેનશ્રીબેન વગેરેને આનંદ થયો હતો.
યાત્રા કરીને બપોરે સનાવદ આવી ગયા ને ગુરુદેવનું પ્રવચન થયું. પ્રવચન બાદ

PDF/HTML Page 31 of 33
single page version

background image
: ૩૦: આત્મધર્મ: ૨૩૬
જિનમંદિરમાં ભક્તિ થઈ હતી. બીજે દિવસે (જેઠ સુદ ૧૩ના રોજ) પૂ. ગુરુદેવ ખંડવા પધારતાં
ઉમંગભર્યું સ્વાગત થયું હતું. સ્વાગતવિધિ બાદ સ. ગા. ૧૪ ઉપર સુંદર મંગલપ્રવચન થયું હતું. જેમાં
ગુરુદેવે કહ્યું કે અધ્યાત્મની આવી વાર્તા પ્રેમથી સાંભળવી તે પણ મંગળ છે. ખંડવામાં ગુરુદેવ બે દિવસ
રહ્યા હતા. પ્રવચન, જિનેન્દ્રભક્તિ વગેરે કાર્યક્રમોમાં સૌએ ઉત્સાહથી ભાગ લીધો હતો.
ખંડવાથી જેઠ સુદ ૧પની સવારમાં પ્રસ્થાન કરીને, પાવાગીર–ઉન સિદ્ધક્ષેત્ર તથા બડવાની
સિદ્ધક્ષેત્રની વંદના કરીને પછી સોનગઢ તરફ પાછા ફરતાં રસ્તામાં સંતરોડ તથા અમદાવાદ થઈને પૂ.
ગુરુદેવ જેઠ વદ ચોથ ને મંગળવાર (તા. ૧૧–૬–૬૩) ના રોજ સોનગઢ પધારી રહ્યા છે. આત્મધર્મના
પાઠકો આ સમાચાર વાંચતા હશે ત્યારે સોનગઢમાં ગુરુદેવનું ભવ્ય સ્વાગત થઈ રહ્યું હશે ને ગુરુદેવના
મંગલ આગમનથી સુવર્ણપુરીનું વાતાવરણ હર્ષોલ્લાસવંતુ બની ગયું હશે. ગુરુદેવની શીતળ મંગળ
છાયામાં અધ્યાત્મરસઘોલન વડે આત્મહિત સાધીએ એ જ ભાવના.
સમ્યગ્દ્રષ્ટિકા પંથ
જગતસે નિરાલા હૈ.
જગત બર્હિ વિષયોમાં એકાગ્ર થઈને રાગ–દ્વેષ–મોહમાં અટક્યું છે.
ધર્માત્મા સમ્યગ્દ્રષ્ટિ અંર્તવિષયમાં ચૈતન્યસ્વભાવમાં
એકાગ્ર થઈને મોક્ષમાર્ગ સાધે છે.
સમ્યગ્દર્શન પણ ચૈતન્યમાં
એકાગ્રતાથી જ થાય છે.
અંતરંગ અભ્યાસવડે પહેલાં ચૈતન્યની દ્રઢ શ્રદ્ધા કરવી જોઈએ.
ચૈતન્યની સમ્યક્શ્રદ્ધા કરતાં મોક્ષમાર્ગની શરૂઆત થઈ જાય છે.
તેમાં ચૈતન્યનો એકનો જ આશ્રય છે,

PDF/HTML Page 32 of 33
single page version

background image
આ... ત્મ... ધ... ર્મ
“આત્મધર્મ”ના વૈશાખ માસના ખાસ
અંક બાબતમાં અનેક સાધર્મીઓએ પોતાની
પ્રસન્નતા વ્યક્ત કરી છે, તેઓની ‘આત્મધર્મ’
પ્રત્યેની સહૃદય લાગણી માટે આભાર. વૈશાખ
માસના અંકની સેંકડો માંગણીઓ હજી આવી
રહી છે, પરંતુ હવે તે અંકની પ્રતો સિલકમાં
નથી. હવે એક રૂા. ભરનારને જેઠથી આસો
સુધીના અંકો મોકલાશે. પૂ. ગુરુદેવ વિહારમાં
હોવાથી, અને વિહારના લગભગ બધા
સમાચાર આ અંકમાં આપવાના હોવાથી જેઠ
માસનો આ અંક જરા વિલંબથી પ્રસિદ્ધ થાય છે.
‘આત્મધર્મ’ ને વધુ વ્યવસ્થિત ને વધુ સુંદર
બનાવવાનો પ્રયત્ન ચાલી રહ્યો છે. આત્મધર્મના
બાલવિભાગમાં ઘણા બાળકોએ ઉત્સાહથી ભાગ
લીધો છે, –તે માટે બાળકોને ધન્યવાદ! તેમને
ભેટપુસ્તિકા મોકલી આપવામાં આવી છે.
વૈશાખ માસના અંક જેમને ડબલ મળ્‌યા
હોય તેઓને તે પાછા મોકલવા વિનંતિ.

PDF/HTML Page 33 of 33
single page version

background image
ATMADHARM Reg. No. G. 82
____________________________________________________________________________
પાવાગિર સિદ્ધક્ષેત્ર
મંગલવર્ધિની દ્વારા પૂ. ગુરુદેવનું સોનગઢમાં મંગલ આગમન
____________________________________________________________________________
શ્રી દિવંબર જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ વતી પ્રકાશક અને
મુદ્રક: હરિલાલ દેવચંદ શેઠ, આનંદ પ્રીન્ટીંગ પ્રેસ–ભાવનગર.