: 18 : ātmadharma: 237
aho, pahelān chaitanyanā anubhavanī ā rīt barābar lakṣhamān laīne draḍh nirṇay karavo joīe.
mārgano sācho nirṇay karavo joīe. mārgano sācho nirṇay paṇ na kare tene anubhav kyāthī thāy?
lakṣha karīne prayog karatān pariṇaman thāy; ā ek ja anubhavanī rīt chhe, bījī koī rīt nathī.
anādithī na pāmelo hoy te ā rītathī ja samyagdarshan pāme chhe. ā rītathī narakamān paṇ jīv
samyagdarshan pāme chhe, svargamān, manuṣhyamān ke tīryañchamān paṇ ā ja rītathī samyagdarshan ane
ātmaanubhav pamāy chhe. narak–svarga vageremān jātismaraṇ vagerene samyaktvaprāptinā kāraṇo kahyān chhe
te upachārathī chhe, paṇ te niyamathī kāraṇ nathī. are, vikalpa paṇ sādhan nathī, to pachhī bahāranā kayā
sādhan levā chhe? “hun shuddha paramātmā sachchidānand chhun”–evo vikalpa paṇ kharekhar paralakṣhī–parāshrayī
bhāv chhe, te paṇ anubhavanun sādhan nathī. shrutagnānane svasanmukh karavun te ja ek anubhavanun sādhan chhe.
vikalpātīt thaīne chaitanyanun svasamvedan kare tyāre shrutagnānī paṇ kevaḷī bhagavānanī jem pakṣhātīt–
vikalpātīt chhe, te paṇ vītarāg jevo ja chhe.
* je jīv ekānta ek nayane pakaḍīne nayapakṣhanā vikalpamān ja aṭake chhe paṇ vikalpathī judo
paḍīne gnānane svasanmukh karato nathī te mithyādraṣhṭi ja rahe chhe.
* vikalpathī bhinna paḍīne, svasanmukhapaṇe jeṇe chaitanyano anubhav karyo chhe, pragnāchhīṇī vaḍe gnān
ane vikalpane judā pāḍī nāṅkhyā chhe, te gnānīne nirvikalpa anubhavano kāḷ jyāre na hoy tyāre
nayapakṣhanā je vikalpo ūṭhe to chāritramoh pūrato rāg chhe, paṇ dharmīne te vikalpanā grahaṇano utsāh
nathī, te vikalpane sādhan mānatā nathī, ne tenā te kartā thatā nathī; tenun gnān vikalpathī judun ne judun
pariṇame chhe.
* ane jyāre nayapakṣhasambandhī samasta vikalpothī pār thaīne svasamvedanavaḍe dhyānamān hoy tyāre
to shrutagnānī paṇ vītarāg jevo ja chhe, abuddhipūrvakanā vikalpo bhale paḍyā hoy, paṇ tenā
upayogamān koī vikalpanun grahaṇ nathī; nirvikalpa anubhavamān ekalā paramaānandane ja anubhave chhe.
juo bhāī, ātmānā anubhavano ā mārga anādi anant ekaj prakārano chhe. aho, anant
sarvagnīe kahelo, santoe sevelo, tīrthaṅkarabhagavanto ane kundakundāchāryadev jevā santonī vāṇīmān āvelo
ā mārga chhe.
bār vairāgya bhāvanāmān kahe chhe: bhāī, bahāranā padārtho to sharaṇ nathī paṇ andaranā vikalpo
paṇ sharaṇarūp nathī. ā deh to kṣhaṇamān vīṅkhāī jashe, te to tane asharaṇ chhe, tenāthī tārun anyatva chhe.
ane andaranā vikalpo paṇ asharaṇ–adhruv ne anitya chhe, tenāthī tārā chaitanyanun anyatva chhe. –em
jāṇīne tārā chaitanyanī ja bhāvanā bhāv. tārā chaitanyadhāmamān anantī kevaḷagnān ne pūrṇānandanī
paryāyo pragaṭavānī tākathat chhe, tethī paramārthe chaitanyadhām te ja shāshvat tīrtha chhe; antarmukh thaīne tenī
yātrā karatān bhavasāgarathī tarāy chhe.
dharmī kahe chhe ke: samasta vikalporūp bandhapaddhattine chhoḍīne, apār chaitanyatattvane hun anubhavun chhun;
mārā utpād–vyay–dhruv chaitanyabhāvavaḍe ja bhavāy chhe–shrutagnānane antarmukh karīne āvo anubhav thāy
te samyagdarshan chhe. tene māṭe vikalpano ādhār nathī. are, nirvikalpa chaitanyanī shāntimān vikalpano ṭeko
mānavo te to kalaṅk chhe. nirvikalpa shāntimān vikalpano ṭeko nathī. anubhūti vakhate vikalpano abhāv
chhe. “hun sādhak chhun ne siddha thavāno chhun” evā vikalpo shrutagnānīne anubhav vakhate nathī. nirvikalpa
anubhavamān munine munipaṇānā vikalpo nathī ne shrāvakane paṇ shrāvakapaṇānā vikalpo nathī,
nirvikalpapaṇāmān banne sarakhā chhe. munine visheṣh ānand ne visheṣh sthiratā chhe ne gr̥uhasthane ochhā chhe, –
te vāt paṇ ahīn gauṇ chhe, kemake ‘mane ochho ānand chhe ne munine vadhāre chhe’ –evā vikalpa paṇ
anubhavamān nathī. ā rīte anubhavamān shrutagnānīne kevaḷagnānīnī jem pakṣhātikrānta kahyā chhe. ā rīte,
anubhav māṭenā maṅgaḷ–umaṅgathī shiṣhyano je prashna hato teno uttar āchāryadeve kahyo.