માગશર–પોષઃ ૨૪૯૦ઃ ૨પઃ
મિથ્યાદ્રષ્ટિને પાપી કહ્યો છે. (સમ્યક્ત્વસન્મુખમિથ્યાદ્રષ્ટિને ભદ્ર કહેવાય છે.)
અરે, વ્રત–સમિતિરૂપ શુભભાવ હોવા છતાં પાપી કહ્યો? એ વાત
સાંભળતાં ઘણાને રાડ બોલી જાય છે. પણ ભાઈ! સિદ્ધાંતમાં મિથ્યાત્વને જ સૌથી
મોટું પાપ કહ્યું છે. જ્યાં સુધી મિથ્યાત્વ રહે ત્યાંસુધી શુભ–અશુભ સર્વ ક્રિયાને
અધ્યાત્મમાં પરમાર્થે પાપ જ કહેવાય છે. વ્યવહારીજીવોને પાપથી છોડાવવા તે
શુભને પુણ્ય કહેવામાં આવે છે. પણ તે પુણ્યમાં એવી તાકાત નથી કે જીવને
સમ્યગ્દર્શનાદિ પમાડે. પુણ્યવડે એકપણ ભવ ઘટે નહિ. સમ્યગ્દર્શનમાં અનંત
ભવનો નાશ કરવાની તાકાત છે.
* * *
સ....ત્પુ....રુ....ષ
“સત્પુરુષનું ખરેખરું સ્વરૂપ જાણવું જરૂરનું છે. મધ્યમ સત્પુરુષ
હોય તો વખતે થોડા કાળે તેમનું ઓળખાણ થવું સંભવે, કારણ કે
જીવની મરજી અનુકૂળ તે વર્તે, સહજ વાતચીત કરે અને આવકારભાવ
રાખે તેથી જીવને પ્રીતિ થવાનું કારણ બને. પણ ઉત્કૃષ્ટ સત્પુરુષને તો
તેવી ભાવના હોય નહીં; તેથી કાં તો જીવ અટકી જાય, અથવા મુંઝાય,
અથવા તેનું થવું હોય તે થાય.”
(શ્રી. રા. ઉપદેશછાયાઃ ૩)
***
સત્સંગનું ફળ
“સત્સંગ થયો છે તેનો શો પરમાર્થ? સત્સંગ થયો હોય તે
જીવની કેવી દશા થવી જોઇએ?–તે ધ્યાનમાં લેવું. પાંચ વરસનો
સત્સંગ થયો છે તો તે સત્સંગનું ફળ જાહેર થવું જોઈએ, અને તે જીવે
તે પ્રમાણે વર્તવું જોઈએ. એ વર્તન જીવે પોતાના કલ્યાણના અર્થે જ
કરવું પણ લોકોને દેખાડવા અર્થે નહીં. જીવના વર્તનથી લોકોમાં એમ
પ્રતીત થાય કે જરૂર આને મળ્યા છે તે કોઇ સત્પુરુષ છે અને તે
સત્પુરુષના સમાગમનું, સત્સંગનું આ ફળ છે, તેથી જરૂર તે સત્સંગ છે,
એમાં સંદેહ નથી.”
(શ્રી. રા. ઉપદેશછાયાઃ ૩)