Atmadharma magazine - Ank 245
(Year 21 - Vir Nirvana Samvat 2490, A.D. 1964).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 33 of 49

background image
: ૧૮ : આત્મધર્મ પોન્નૂર યાત્રા–અંક
પરદ્રવ્યથી અત્યંત વિભક્તપણું સાધવા માટે
ભેદજ્ઞાની ધર્માત્માનો અભ્યાસ
શુદ્ધોપયોગની ભાવનાથી ભરેલું અને વીતરાગી
માધ્યસ્થભાવથી નીતરતું પૂ. ગુરુદેવનું પ્રવચન:
(પ્રવચનસાર ગા. ૧પ૯–૧૬૦)
આત્મા ઉપયોગસ્વરૂપ છે; તેનો જે ઉપયોગ રાગથી રંજિત છે, અશુદ્ધ છે, (પછી
ભલે તે અશુભ હો કે શુભ હો) –તે બંધનું કારણ છે. તે અશુદ્ધ ઉપયોગનો વિનાશ કેમ
થાય તેની આ વાત છે. શુદ્ધોપયોગવડે જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્માની ભાવનાથી અશુદ્ધતાનો
નાશ થાય છે. આ રીતે શુદ્ધોપયોગ તે બંધના નાશનું સાધન છે. ભેદજ્ઞાની જીવ
શુદ્ધોપયોગનો અભ્યાસ કયા પ્રકારે કરે છે, તે બતાવે છે––
મધ્યસ્થ પરદ્રવ્યે થતો, અશુભોપયોગ રહિત ને
શુભમાં અયુક્ત, હું ધ્યાઉં છું નિજ આત્મને જ્ઞાનાત્મને. ૧પ૯
વનજંગલમાં પૂર્ણાનંદ શુદ્ધસ્વભાવને રાગથી અત્યંત ભિન્ન સાધીને જેમણે
ચૈતન્યશક્તિના તાળાં ખોલી નાખ્યા છે, ચૈતન્યના ભંડારમાંથી આનંદના ખજાના બહાર
કાઢ્યા છે, એવા સંત કહે છે કે અહો, મારા ચૈતન્યસ્વરૂપને ધ્યાવતો થકો હું સમસ્ત
પરદ્રવ્યો પ્રત્યે અત્યંત મધ્યસ્થ થાઉં છું; અશુભની તો વાત દૂર રહો, શુભમાં પણ નથી
જોડતો, શુભ પણ પરદ્રવ્યને અનુસરીને જ થાય છે. હું તો પરદ્રવ્ય પ્રત્યે મધ્યસ્થ થઈને.
એક સ્વદ્રવ્યને જ અનુસરું છું. સ્વદ્રવ્યને અનુસાર પરિણમતાં શુદ્ધોપયોગ થાય છે.
આવો શુદ્ધોપયોગી થઈને હું મારા ઉપયોગસ્વરૂપ આત્મામાં જ નિશ્વળ રહું છું. આ મારો
પરદ્રવ્યના સંયોગના કારણના વિનાશનો અભ્યાસ છે, આ જ મોક્ષનો પ્રયત્ન છે.
ભાઈ, તારે શુદ્ધતા પ્રગટ કરવી હોય તો તું અંતર્મુખ થઈને તારા આત્માને જ
અનુસર; પરદ્રવ્યને ન અનુસાર. ઉપયોગ જ્યારે સ્વદ્રવ્યનો આશ્રય છોડીને પરદ્રવ્ય
અનુસાર