Atmadharma magazine - Ank 250
(Year 21 - Vir Nirvana Samvat 2490, A.D. 1964).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 30 of 37

background image
શ્રાવણઃ ૨૪૯૦ઃ ૨૭ઃ
આ ચૈતન્યપ્રભુ આત્મા ચૈતન્યલક્ષણ સહિત બિરાજમાન છે. આ
ચેતનાલક્ષણમાં કર્મચેતના નથી, હર્ષ શોકરૂપ કર્મફળચેતના પણ તેમાં નથી.
ચેતનાલક્ષણ તો રાગથી પાર ને હર્ષશોકથી પાર છે. જે ચેતના આત્માને ચેતે–જાણે
તે જ ખરી ચેતના છે. અજ્ઞાનભાવે અનાદિથી અશુદ્ધ વેદન કરી રહ્યો છે તેને બદલે
‘હું જ્ઞાતા છું.’ એવી અંર્તદ્રષ્ટિ વડે શુદ્ધતાનું ને શાંતિનું વેદન પણ પોતે કરી શકે
છે. આ ચૈતન્યના સ્વાદનું વર્ણન વાણીમાં આવી શકે નહિ. જડના સ્વાદથી તો જુદો
ને રાગના સ્વાદથી પણ પાર એવો જે શાંત–અનાકુળસ્વાદ, તેનો પિંડ આત્મા છે.
આ ભાષામાં કે રેકોર્ડિંગની પટ્ટીમાં શબ્દો ઊતરે છે. કાંઈ અરૂપી આત્મા એમાં નથી
ઊતરતો. અરૂપી આત્મા જ્યાં રાગના વેદનમાંય નથી આવતો, ત્યાં જડ વાણીમાં
તો તે ક્યાંથી આવે? સમ્યગ્દર્શનના પ્રથમ દરજ્જે એટલે કે ધર્મની શરૂઆતના કાળે
પ્રથમ આવો આત્મસ્વાદ આવે છે. એના મહિમાની અપારતા છે. જિનવાણીમાતા
એનાં ગુણગાનના હાલરડાં ગાય છે...જેમ લૌકિકમાં માતા હાલરડાં વડે બાળકનાં
વખાણ સંભળાવીને તેને સુવડાવે છે...કેમકે પોતાના વખાણ ગોઠે છે એટલે તે
સાંભળતાં સૂઈ જાય છે. તેમ જિજ્ઞાસુને આત્માના નિજગુણની પ્રીતિ છે. ભગવાન
તીર્થંકરદેવ અને તેમના પ્રતિનિધી સંતમુનિવરો જિનવાણીરૂપી હાલરડા વડે
ગુણગાન કરીને આત્માને જગાડે છેઃ અરે જીવ! તારો આ અચિંત્ય મહિમા દેખ!
આવા આત્માને દ્રષ્ટિમાં લઇને પછી અંતરમાં લીનતાથી અતીન્દ્રિય આનંદના ઝુલે
ઝૂલે તેનું નામ ચારિત્રદશા અને મુનિપણું છે. આવો આત્મા જેણે દ્રષ્ટિમાં લીધો તે
પૂર્ણાનંદના પંથે ચડયો, તે મોક્ષના પંથે વળ્‌યો. અહા, ચૈતન્યના અનુભવ પાસે
ઇંદ્રના ઇન્દ્રાસન પણ તૂચ્છ લાગે છે. ચક્રવર્તીના વૈભવ પણ તરણાં જેવા લાગે છે.
અરે, ચૈતન્યના અનુભવને કોની ઉપમા અપાય? એની ઉપમા આપી શકાય એવો
કોઇ પદાર્થ જગતમાં નથી. જ્યાં આવો આત્મા સ્વાદમાં આવ્યો ને સમ્યગ્દર્શન થયું
ત્યાં ધર્મીજીવ નિજકાર્યનો કર્તા થયો, તે જ ધર્મનો ખરો કાર્યકર્તા છે. બહારનાં કાર્ય
તો કોણ કરે છે? મોક્ષાર્થીની કાર્યસિદ્ધિ તો ચૈતન્યના અનુભવરૂપ સમ્યગ્દર્શનથી જ
થાય છે. માટે સાચો કાર્યકર્તા તે છે કે જેણે સ્વાનુભવ વડે સમ્યગ્દર્શનરૂપ કાર્ય કર્યું.
સુખિયા તે મુનિરાયા
સુખીયા તે મુનિરાયા ઉપશમ સાર ભજે રે...
પરપરિણતિ પરિણામ કારણ જેહ તજે રે...
ઉપશમરસ તબ હોય નિજ શુદ્ધ ધ્યાન સજે રે...
મિથ્યાતવિષયનો ત્યાગ, જિનવચ અમીય સિંચે રે...