Atmadharma magazine - Ank 256
(Year 22 - Vir Nirvana Samvat 2491, A.D. 1965).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 18 of 29

background image
: મહા : : ૧પ :
(૧૨૬) અમૂર્ત....અને ચેતન
* પુદ્ગલ મૂર્ત છે. આત્મા અમૂર્ત છે.
* મૂર્તપણું એ પુદ્ગલનું અસાધારણ લક્ષણ છે
– પરંતુ–
* અમૂર્તપણું એ આત્માનું અસાધારણ લક્ષણ નથી.
*આત્માનું અસાધારણ લક્ષણ તો ચેતના છે.
(૧૨૭) દુઃખ મટાડવાની દવા
હું અન્નપાણી વગેરે દ્વારા સગવડ આપીને બીજાનું દુઃખ મટાડી દંઉ–એમ જે
સંયોગથી દુખ–સુખ માને છે, તેને દુઃખ શું છે અને તેનું કારણ શું છે ? એની જ ખબર
નથી, તો તે દુઃખ કયાંથી મટાડશે? હજી તેનું પોતાનું દુઃખ પણ જે મટાડી નથી શકતો તે
બીજાનું દુઃખ કયાંથી મટાડશે?
જીવોને દુઃખ તો પોતાના મોહનું છે. મોહને જે મટાડે તેનું દુઃખ મટે, મોહને
મટાડવાનો ઉપાય તો સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર છે. એવા સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર વડે
જેણે પોતાનો મોહ મટાડયો તેનું દુઃખ મટયું અને જેણે એ રત્નત્રયનો ઉપાય બીજાને
દર્શાવ્યો તેણે જ નિમિત્તપણે બીજાનું દુઃખ મટાડયું કહેવાય. જીવને પ્રતિકૂળ સંયોગનું
કાંઈ દુઃખ નથી, ને અનુકૂળ સંયોગ વડે કાંઈ તેનુ દુઃખ મટી જતું નથી, એટલે બીજાને
અન્ન વગેરે અનુકૂળ સામગ્રી આપીને હું સુખી કરી દંઉ એ વાત રહેતી નથી. સામો પ્રાણી
પોતે સમ્યગ્જ્ઞાન કરે તો તેનું દુઃખ મટે અને જેણે સમ્યગ્જ્ઞાન વડે મોહ દૂર કર્યો તેને
અનુકૂળ સંયોગ હો કે ન હો–તો પણ તે સુખી જ છે. તેથી કહ્યું છે કે–
જ્ઞાન સમાન બીજું કોઈ સુખનું કારણ નથી.
જ્ઞાનનું ફળ
અહો, અવિનશ્વરજ્ઞાન તે જ જ્ઞાનનું પ્રશંસનીય
ફળ છે. પરંતુ, એ મોહનું માહાત્મ્ય છે કે એના સિવાય
બીજું પણ ફળ પ્રાણીઓ ઢૂંઢે છે.–
ज्ञानमेव फलं ज्ञाने ननु श्लाव्यमनश्वरम्
अहो मोहस्य माहात्म्यं यदन्यदपि मृग्यते ।। १ ।।
–ગુણભદ્રસ્વામી