આત્મધર્મ વર્ષ ૨૩ અંક ૨
વીર સં. ૨૪૯૨ માગશર
[દ્રવ્ય–ગુણ–પર્યાયના જ્ઞાનથી ભેદજ્ઞાન ને સુખ]
તારા દ્રવ્યને તારા ગુણ–પર્યાય સહિત જાણ,
બીજા દ્રવ્યને બીજાના ગુણ–પર્યાય સહિત જાણ.
પણ એક દ્રવ્યને બીજાના ગુણપર્યાયસહિત ન જાણ.
જગતના બધીજા પદાર્થો તેના ગુણ–પર્યાયો સહિત છે, પણ
તેના ગુણ–પર્યાયોને તારી સાથે સંબંધ નથી.
તારા ગુણ–પર્યાયો તારામાં, તેનો સંબંધ બીજા સાથે નથી.
–આમ સ્વ–પરના દ્રવ્યગુણપર્યાયને ભિન્નભિન્ન ઓળખીને
ભેદજ્ઞાન કર.
કર્મના ગુણ–પર્યાયને પુદ્ગલના જાણ, ને આત્માના ગુણ–
પર્યાયને આત્માના જાણ.
જે પદાર્થને જાણવો હોય તે પદાર્થ તેના ગુણપર્યાયવડે
ઓળખાય છે, પણ એકના ગુણપર્યાય વડે બીજો પદાર્થ ઓળખાય નહીં.
આવા ભિન્ન ગુણ–પર્યાયનો નિર્ણય કરતાં, મારા ગુણ–પર્યાય
મારા દ્રવ્યમાં સમાય છે– એમ નક્ક્ી થાય છે એટલે પર સાથે
એકત્વબુદ્ધિ તૂટીને પોતાના દ્રવ્ય ઉપર લક્ષ જાય છે ત્યાં સુખ પર્યાય
પ્રગટે છે.
આમ દ્રવ્ય–ગુણ–પર્યાયના જ્ઞાનથી સુખ પ્રગટે છે.