Atmadharma magazine - Ank 268
(Year 23 - Vir Nirvana Samvat 2492, A.D. 1966).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 20 of 55

background image
: માહ : ૨૪૯૨ આત્મધર્મ : ૧૭ :
સ્વતંત્રતાની
ઘોષણા
(ચાર બોલથી સ્વતંત્રતાની
ઘોષણા કરતું ખાસ પ્રવચન)
(હપ્તો બીજો)

સમયસાર–કલશ ૨૧૧ ઉપર પૂ. ગુરુદેવના
આ ખાસ પ્રવચનનો પહેલો હપ્તો આત્મધર્મના
ગતાંકમાં આવેલ છે. તેમાં, વસ્તુસ્વરૂપથી કર્તા–
કર્મપણું એક જ વસ્તુમાં હોય છે–એવી સ્વતંત્રતાની
ઘોષણા કરતાં એમ બતાવ્યું કે (૧) વસ્તુના જે
પરિણામ છે તે જ ખરેખર કર્મ છે; અને (૨) તે
પરિણામ વસ્તુનાં જ છે, બીજાનાં નહિ. ત્યાર
પછીના બીજા બે બોલ અહીં આપવામાં આવ્યા છે.
વસ્તુસ્વરૂપની આવી સ્વતંત્રતા સમજતાં, ભેદજ્ઞાન
થઈને સ્વદ્રવ્યાશ્રિત મોક્ષમાર્ગ પ્રગટે છે.
(૩) કર્તા વગર કર્મ હોતું નથી
કર્તા એટલે પરિણમનારી વસ્તુ, ને કર્મ એટલે તેની અવસ્થારૂપ કાર્ય;
કર્તા વગરનું કર્મ હોતું નથી એટલે વસ્તુ વગરની પર્યાય હોતી નથી; સર્વથા
શૂન્યમાંથી કોઈ કાર્ય ઉત્પન્ન થઈ જાય એમ બનતું નથી.