PDF/HTML Page 21 of 65
single page version
hamāre bandhuoko bhī sunātā hun; mere liye yah bahut achchhā khel hai! jītanī vār
paḍhatā hun naī naī jānakārī hotī hai! jabatak nayā aṅk nahīn ātā īsīko paḍhatā
jisako ham kisī janmamen bhūl nahīn sakeṅge!
chhe. bāl vibhāganī ā peḍhī bhaviṣhyamān paṇ dharma upar lakṣhit thayā vagar raheshe nahī;
ane tene sāchā dev–guru–dharmanī shraddhānā sanskār jarūr utpanna thashe. darshanakathā pustak
je koī bāḷak vāñchavā hāthamān lye chhe tene evo ras āve chhe ke pūrī karyā vagar chhoḍatā
nathī. khāvā–pīvānun paṇ bhūlī jāy chhe. āvī kathā amārā prāntamān pahelān
sāmbhaḷavāmān āvī na hatī. (rājasthānanā hindībhāṣhī bāḷako–jemane hajī
gujarātībhāṣhāno pūro parichay paṇ nathī teo paṇ gujarātī bālasāhityamān
kevī honshathī bhāg laī rahyā chhe! ā vāt ‘bālasāhitya’ nī tīvra upayogitā batāve
chhe. –san)
daravakhate āvo sundar aṅk bahār pāḍavo–jethī mārā jevā bāḷako paṇ honshabher vāñchavā
lāgī jāy.
pramāṇamān ‘ātmadharma’ ne vikasāvavā pūrato prayatna karī rahyā chhīe....ane dhīme dhīme
tame lakho chho tevī paristhitimān pahoñchī jaīshun. atyāre to jagyānā abhāve koī
koīvār jarūr lekho paṇ mulatavī rākhavā paḍe chhe.
prashna:– bījā bhavo karatān manuṣhyabhavane durlabh kem kahyo?
PDF/HTML Page 22 of 65
single page version
karatān uparanī badhī dashāo, (munipaṇun, kevaḷagnān, tīrthaṅkarapaṇun vagere) paṇ
manuṣhyapaṇāmān ja hoy chhe, ā kāraṇe manuṣhyapaṇun uttam chhe. āvun durlabh ane uttam
vagaranā manuṣhyapaṇānī to koḍī jeṭalīye kimmat nathī. eṭale manuṣhyabhavane durlabh kahīne
shāstrakāro em kahe chhe ke he jīv! āvun manuṣhyapaṇun tun pāmyo to have tun dharmanī
ārādhanā kar. bākī to dev–narak ke tīryañchomān paṇ ghaṇā jīvo dharmanī amuk
ārādhanā kare chhe. parantu sākṣhāt ratnatrayarūp mokṣhamārga manuṣhyapaṇā vinā
sambhavato nathī.
uttar:– shāstromān ātmānun svarūp je pramāṇe kahyun chhe te pramāṇe satsamāgame
chhe. shāstromān je pramāṇe kahyun chhe te pramāṇe ātmāmān je abhyās kare tene samyagdarshanādi
jarūr thāy.
prashna:– vichār keṭalī jātanā? sācho vichār lāvavā māṭe sahelo upāy shun?
uttar:– vichāranā be prakār: ek ātmā sambandhī ne bījā parasambandhī; athavā
ashubh–em be prakāranā vichār chhe. uttam vichār eṭale ātmānā hit sambandhī dhārmik
vichār; have vichār hammeshā gnānaanusār hoy. gnān sāchun hoy to vichār sāchā āve;
gholan chhe. sāchā ane uttam vichāro lāvavā māṭe pratham satsaṅge tathā shāstranā
abhyāsathī ātmānun sāchun svarūp tathā tenā svabhāvano apār mahimā lakṣhagat karavo
joīe. mumukṣhu jīvane ātma–vichāranī mukhyatā hoy. ‘vichār’ māṭe shrīmad
rājachandrajīe paṇ kahyun chhe ke–
bījun kahīe keṭalun? ‘kar vichār to pām.’
PDF/HTML Page 23 of 65
single page version
vītarāgī tattvagnānanun poṣhaṇ thāy chhe. eṭale koī amuk ja shāstranā abhyāsano
niyam nathī; ām chhatān prāthamik tattvagnānanā abhyāsīnī draṣhṭie jain bāḷapothī;
chhahaḍhāḷā, dravyasaṅgrah, siddhāntapraveshikā, tattvārthasūtra, mokṣhashāstra, mokṣhamārgaprakāshak vagere
shāstro upayogī chhe. samayasār, paramātmaprakāsh vagere adhyātmashāstronun gnān tattva
samajavāmān bahu upayogī chhe. bījā ghaṇāy shāstro chhe. koī vār āpaṇā jain santo
ane jainashāstrono parichay karāvīshun.
koī bījī vastuvaḍe utpanna thayelun nathī. sukh te ātmāno svabhāv chhe. atyāre āpaṇe
paṇ jo ātmānā svabhāvane anubhavamān laīe to āpaṇane paṇ siddhaprabhu jevun sukh
anubhavamān āve. e sukh evun chhe ke khāvun–pīvun vagere koī paṇ bāhyavastumān enī
jarāy jhāṅkhī paṇ nathī, ātmānā āvā atīndriy sukhane oḷakhatān samyagdarshan thāy
chhe em bhagavān kundakundasvāmīnun vachan chhe.
āpaṇe samyaggnān, samyakchāritra, ane samyagdarshan pragaṭ karavā māṭe shun karavun
darshāvatān (samayasār gā. 18mān) kahe chhe ke mokṣhārthī jīve pratham to prayatna vaḍe jīv–
rājāne jāṇavo ke parabhāvothī bhinna gnānanī anubhūtimātra hun chhun; e gnānanī sāthe
shraddhā karavī ke ‘ā ja hun chhun;–pachhī te jāṇelā ne shradhdhelā ātmāmān līn
PDF/HTML Page 24 of 65
single page version
gnān–chāritra thāy chhe, bījī rīte thatā nathī. (prashnamān pahelān gnān, pachhī chāritra, ne
pachhī darshan lakhel chhe tene badale samyagdarshan–samyaggnān–samyakchāritra–evo kram
lakhavānī ṭev pāḍajo.
evī shubhechchhā chhe. bālavibhāg mane khūb game chhe ane temān javāb āpavānī paddhatti
to khūb saras lāgī chhe.”
gurudevanī tasvīr par paḍī, ane āpanun māsik ‘ātmadharma’ ūṭhāvyun; vāñchatān ajab
ānand thayo. temāny bālavibhāg vāñchīne ghaṇo ja prasanna thayo chhun. tethī hun paṇ temān
sabhya thavā īchchhun chhun. ugatā bāḷ–lekhakone protsāhan maḷe tathā tenā hr̥udayamān rahelā
dhārmik aṅkuro vikasīt bane tevī sajāvaṭ ātmadharmamān karavāmān āvī chhe. tethī hun
sabhya thavā prerāyo chhun.
prashna:– ājanā vignāne manuṣhyanun ākhun sharīr tapāsyun parantu ātmā dekhāyo
shodhavo hoy to te jaḍanā ḍhagalāmānthī kyāthī jaḍe? ātmik guṇomān shodhe to ātmā
jaḍe. have bījī vāt: āje jene vignān kahevāmān āve chhe tenā shodhakhoḷanā sādhano
eṭalā sthūḷ chhe (lokone bhale sūkṣhma lāge paṇ gnānadraṣhṭie to te ghaṇā sthūḷ chhe) ke
atyant sthūḷ evā jaḍ padārthonī shodhakhoḷamān ja te kām karī shake chhe; sūkṣhma arūpī
padārthone te shodhī shake nahi. ātmā sūkṣhma arūpī
PDF/HTML Page 25 of 65
single page version
kyāthī pakaḍāy? e to atīndriy gnānavaḍe ja jāṇī shakāy tevo chhe. trījun–ādhunik
vignāne vanaspati vageremān ‘jīvan’ svīkāryun chhe. eṭale ke sharīr sivāyanun bījun koī
vijātīy tattva chhe. jaḍathī bhinna gnānādi nijasvarūpamān ātmā chhe; jinadeve kahelā
chhe:–
mūḷ vidyā chhe.
prashna:– ‘dharmane bhūlavāthī’ jīv sansāramān ghaṇān duḥkh pāme chhe,–shā māṭe?
uttar:– bahen, tamārā prashnanā pahelā be shabdomān ja tame tamārā prashnano javāb
ane have–“samajī ātmasvarūpane, karun e duḥkhano ant.”
prashna:– samyagdraṣhṭi jīv jagatanā vaibhavathī mohit thatā nathī, –shā māṭe?
uttar:– kemake jagatanā vaibhavamān ātmānun anshamātra sukh temaṇe joyun nathī; ne
bīje kem mohāy!
PDF/HTML Page 26 of 65
single page version
PDF/HTML Page 27 of 65
single page version
uttar:– supātra jīvane pratham to koī ne koī prakāre satpuruṣhano yog maḷī ja
taiyār thaī tyān ṭheṭh videhakṣhetrathī ākāshamārge be vītarāgī munivaroe āvīne temane
pratibodhyā. (ek mās pachhī ātmadharmamān tame ā kathā vāñchasho.) āvā to ghaṇāy
udāharaṇo chhe. sadgurunī prāpti pachhī kāyam temanā yogamān rahevānun na banī shake to
temane potānā hr̥udayamān rākhīne, temaṇe pratibodhelā upadeshanun vairāgyapūrvak chintan karavun,
ātmahitanī puṣhṭi thāy evā vichār tathā vāñchan karavun, sādharmīno saṅg tattvacharchā
vagere karavun. sādharmīno saṅg e mukhya chhe.
ane te māṭe ja ‘ātmadharma’ chhe. anek prakāranā lekhomān bāḷakone samajāy tevā lekho
paṇ hoy chhe, te pasand karīne vāñchī levā. bākī to bāḷako sivāyanān bījā hajāro
vāñchako māṭenī sāmagrī paṇ āpavī joīe ne?
sāmbhaḷī hr̥udayamān kanīk khaḷabhaḷāṭ thaī jāy chhe.....rajāomān darshanapratignā, be sakhī, be
rājakumāro–vagere pustako vāñchyā; darshanapratignānī chopaḍī vāñchyā pachhī hun dararoj
jinendra bhagavānanā darshan–pūjan karun chhun ane game tevī kasoṭīmān paṇ darshan karavānun na
bhūlavun–evī pratignā men līdhī chhe.”
nayanabāḷā (sa. nan. 11p) gaḍhaḍāthī pūchhe chhe–chār tīrtha kayā?
uttar:– muni, arjikā, shrāvak ne shrāvikā e chār tīrthan chhe; teo ratnatrayarūpī
chārane chaturvindh saṅgh paṇ kahevāy chhe.)
PDF/HTML Page 28 of 65
single page version
tyānthī lalitāṅgadev thayo. hajī te jīv samyagdarshan nathī pāmyo. samyagdarshan hajī ek
bhav pachhī pāmashe.....ne enī samyagdarshan pāmavānī kathā vāñchatā āpaṇā romarom
ullasī jashe. tyār pahelān santajanonī sevā ane satsaṅganā pratāpe tenā pariṇamanano
pravāh palaṭavānī taiyārī chālī rahī chhe....ek lekh pachhīnā lekhamān te mahātmā, santonā
apūrve prasādavaḍe samyagdarshanathī alaṅkr̥ut thashe.....tyānsudhīmān āpaṇe paṇ temanā jevī
taiyārī karīe.....ne temanā jīvanane anusarīe..... san.
puṇḍarīkiṇīnagarīnā rājā vajradant chakravartīnī putrī tarīke janmī; enun nām
thatā hatā, te devavimānone jotān ja tene potānā pūrva bhavanun smaraṇ thaī āvyun
PDF/HTML Page 29 of 65
single page version
PDF/HTML Page 30 of 65
single page version
PDF/HTML Page 31 of 65
single page version
sompavā māṇḍayun, parantu te putro paṇ vairāgya pāmyā hovāthī koīe rājyano svīkār na
chakravartīe sāṭh hajār rāṇīo, vīsahajār rājāo tathā ek hajār putro sahit dīkṣhā
dhāraṇ karī, te vakhate shrīmatīnī sakhī paṇḍitāe paṇ āryiṅkānā vratarūp dīkṣhā dhāraṇ
karī.
sandesho mokalīne rājā vajrajaṅghane sahāy māṭe teḍāvyo. sandesh maḷatān ja rājā vajrajaṅgh
puṇḍarīkiṇīnagarī javān māṭe taiyār thayo. (1) mativaramantrī, (2) ānandapurohit (3)
dhanamitra sheṭh ane (4) akampan senāpati–e chāree paṇ vajrajaṅgharājānī sāthe ja
tem shobhī ūṭhayun. snānādi bād saue bhojananī taiyārī karī. evāmān ek
ānandakārī ghaṭanā banī.....
‘shun banyun? ’ te māṭe jāṇavā ātmadharmano āvato aṅk juo.
PDF/HTML Page 32 of 65
single page version
āchāryadeve mokṣhābhilāṣhī bhavyajīvone tenā abhyāsanī bhalāmaṇ karī
chhe. ā sambandhamān pustak 9 pr̥uṣhṭha 132–133 mān shrī vīrasenasvāmī,
vīrajinendranā mokṣhagaman pachhī lohāchārya sudhīnī paramparā batāvīne
pachhī kahe chhe ke lohāchāryanun svargagaman thatān āchāraṅgarūpī sūrya asta
thaī gayo. ā rīte bharatakṣhetramān bār aṅgarūp sūryano asta thaī jatān
bākīnā āchāryo badhā aṅg–pūrvanā ekadeshabhūt ‘
pravāh dharasen bhaṭṭārakane prāpta thayo.
nadīnā pravāhanā vyuchchhedanā bhayathī bhūtabali bhaṭṭārake bhavyajanonā
anugrah–arthe mahākarmaprakr̥iti–prābhr̥utano upasanhār karīne chhah khaṇḍ
(
pramāṇībhūt āchāryonī paramparāthī āvavāne kāraṇe, draṣhṭa ke īṣhṭa
virodhanā abhāv hovāthī ā granth pramāṇarūp chhe.
chhe) tethī te mokṣharūp kāryane utpanna karavāmān asamartha chhe” –em shaṅkā na
karavī; kemake. amr̥utanā so ghaḍā pīvānun je phaḷ chhe te ek añjalipramāṇ
amr̥ut pīvāmān paṇ prāpta thāy chhe.
PDF/HTML Page 33 of 65
single page version
tāḍapatra upar lakhelī mūḷ pratinā ahīn (sāme pāne āpelā chitramān) darshan
thāy chhe. ā prato atyāre paṇ mūḍabidrinā mandiramān birājamān chhe, hajāro bhakto
atyant bhaktipūrvak enān darshan kare chhe; ane āpaṇane paṇ gurudev sāthe be vakhat
e jinavāṇīnān darshan–sparshananun mahābhāgya maḷyun chhe. sāme pāne chitramān sāt
tāḍapatra dekhāy chhe. teno parichay–
chitro chhe. banne chheḍā par pravachan karatā āchārya ane shrotā–shrāvakanun drashya chhe.
taraph 7–7 bhaktajano vandanā karī rahyā chhe.
PDF/HTML Page 34 of 65
single page version
PDF/HTML Page 35 of 65
single page version
jinavāṇīnān darshan karyān chhe.
PDF/HTML Page 36 of 65
single page version
āvyā chhe. āje āpaṇā mahābhāgye ā vīr–vāṇīnī āpaṇe svādhyāy karī
shakīe e rīte deshabhāṣhāmān tenun prakāshan thayun chhe. dhavalanā 16 pustak ane
mahādhavalanā (–jenun sāchun nām mahābandh chhe tenā) 7 pustak –em 23 pustakamān
chhe, bākīnān pustako prakāshit thavānī jignāsuo rāh jue chhe.
sarerāsh 138 akṣhar chhe. eṭale darek tāḍapatra uparanā shlokanī saṅkhyā andāj
120āāā thāy chhe, ne kūl granthanun lakhāṇ 71484 shlok jeṭalun thāy chhe. (dhavalā
ṭīkā 72hajār shlok pramāṇ gaṇāy chhe.)
saṅkhyā 200 chhe.
shāhī bharatān te akṣharo spaṣhṭa vañchāy chhe.
PDF/HTML Page 37 of 65
single page version
ane jinavāṇī banne jyān birājī rahyā chhe evā ā mūḍabidri tīrthandhāmane
namaskār ho. e pāvan shrutanā janmadhām rājagr̥uhī–vipulāchal tīrthanne namaskār
ho. shrutadhar santoe e pāvan shrutano pravāh munione jyān āpyo te pavitra
gīranār–chandragūphāne namaskār ho....ane santoe e pāvanashrutane pustakāruḍh karīne
jyān shrutanī mahāpūjā karī te shrutadhām aṅkaleshvarane namaskār ho.
dharasenasvāmīne paramabhaktithī yād karatā karatā, chandraguphā shodhīne temān jaī
pahoñchyā! ahā, e chandragūphānā dhīr–gambhīr–vairāgya bharelā upashānt drashyanī shī
vāt! jāṇe chārekor upashāntaras chhavāyel hoy ne tenī vachche beṭhā hoīe!
gūphānā bākorāmānthī jotān jāṇe ke vishvathī ātmānī atyant bhinnatā spaṣhṭa
dekhāy chhe.
dharasenaprabhunā darshan jevā ja ānandabhakti ullasyā. ahīn ā gūphāmān ja
dharasenasvāmī rahetā hatā ne puṣhpadant–bhūtabalisvāmīne vītarāgī shrutanun
agādhagnān āpatā hatā. āpaṇe paṇ e pāvan shrut laīe evī sātishay
urmi e gūphāmān jāgatī hatī. ṣhaṭkhaṇḍāgam siddhāntanun ā janmadhām......mahābhāgye
jovā maḷyun. (ā chandragūphāmān vītarāgī guruo vasyā tethī tene gurujīnī gūphā,
ne hālamān tenā vikr̥utarūp tarīke gorajīnī gūphā, kahevāy chhe.)
PDF/HTML Page 38 of 65
single page version
PDF/HTML Page 39 of 65
single page version
PDF/HTML Page 40 of 65
single page version
*