: ૨૬ : આત્મધર્મ : જેઠ : ૨૪૯૨
અને વારંવાર લલિતાંગદેવનું સ્મરણ કરતી થકી તે મુર્છિત થઈ ગઈ. પંડિતા નામની
ચતુર ધાવમાતાએ તેને સચેત કરીને મુર્છાનું કારણ પૂછયું. શ્રીમતીએ તેને પૂર્વભવનો
બધો વૃત્તાંત કહ્યો; અને પોતાના પૂર્વભવ સંબંધી એક ચિત્રપટ બનાવીને તેને આપતાં
કહ્યું કે હે સખી! આ ચિત્રના ગૂઢ વિષયોને પણ જે ઓળખી કાઢે તેને તું મારા (પૂર્વ
ભવના) પતિ (–લલિતાંગદેવનો જીવ) સમજજે. ધાવમાતા એ ચિત્ર લઈને વિદાય થઈ
અને જિનમંદિરની ચિત્રશાળામાં પ્રદર્શિત કર્યું.....
હવે આ દરમિયાન શ્રીમતીના પિતા વજ્રદન્તરાજાને બે વધામણી એક સાથે
પ્રાપ્ત થઈ; એક તો તેમના પિતા યશોધર મુનિરાજને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ તે; અને
બીજી આયુધશાળામાં ચક્રરત્ન ઉત્પન્ન થયું તે; ધર્મપ્રેમી વિવેકી મહારાજાએ પ્રથમ
કેવળજ્ઞાનની પૂજા કરવાનો નિર્ણય કર્યો. જગતગુરુ યશોધર ભગવાનની મહાપૂજા
કરીને, વજ્રદન્તરાજાએ તેમના ચરણોમાં પ્રણામ કર્યા કે તરત જ તેને અવધિજ્ઞાન પ્રાપ્ત
થયું. તે યોગ્ય જ છે, કેમકે વિશુદ્ધ પરિણામોથી કરવામાં આવેલી ભક્તિ ફળીભૂત કેમ ન
થાય?–અને તે શું શું ફળ ન આપે? તે અવધિજ્ઞાનથી રાજાએ જાણી લીધું કે પૂર્વેભવે હું
અચ્યુતસ્વર્ગનો ઈન્દ્ર હતો, અને આ મારી પુત્રી શ્રીમતી લલિતાંગદેવની દેવી હતી.
યશોધર ભગવાનની પૂજા કરીને પાછા આવ્યા બાદ રાજા ચક્રરત્ન લઈને દિગ્વિજય કરવા
માટે નીકળ્યો. અને કેટલાક સમયમાં દિગ્વિજય કરીને પોતાની નગરીમાં પ્રવેશ કર્યા.
નગરમાં આવીને તે ચક્રવર્તીને પોતાની શોકમગ્ન પુત્રી–શ્રીમતીને બોલાવીને
કહ્યું: હે પુત્રી! તું શોક ન કર, ને મૌન છોડ; સાંભળ! હું અવધિજ્ઞાનદ્વારા તારા પતિનો
બધો વૃત્તાંત કહું છું. પૂર્વભવનો તારો પતિ (લલિતાંગદેવ) આ મનુષ્યલોકમાં જ
અવતર્યો છે ને તે આપણો નજીકનો સંબંધી થાય છે, તથા થોડા જ વખતમાં તે તારો
પતિ થશે. વળી સાંભળ! પૂર્વેભવે હું જ્યારે અચ્યુતેન્દ્ર હતો ત્યારે બે ઈન્દ્રો મારી પાસે
આવેલા, તમે બન્ને (લલિતાંગ અને સ્વયંપ્રભા) પણ તેમની સાથે જ હતા, તે ઈન્દ્રોએ
મને યુગંધરસ્વામીનું ચરિત્ર પૂછયું કે: “હે દેવ! અમે બંનેએ યુગંધર તીર્થંકરના
તીર્થમાં સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત કર્યું છે, તેથી તેમનું પૂરું ચરિત્ર જાણવાની અમને ઈચ્છા
છે માટે તે કહો” તે વખતે મેં યુગંધર તીર્થંકરના પૂર્વ ભવોનું ચરિત્ર કહ્યું હતું; તે
સાંભળીને અનેક જીવો સમ્યગ્દર્શન પામ્યા હતા, તથા તમે બંને પણ અતિશય
ધર્મપ્રેમ પામ્યા હતા. વળી ત્યાં આપણે બધા દેવો સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર ક્રીડા કરવા જતા
હતા. –એ બધું પણ તને યાદ હશે! શ્રીમતીએ કહ્યું: હા પિતાજી; એ બધું મારા હૃદયમાં
પ્રત્યક્ષની જેમ જ પ્રતિભાસીત થઈ રહ્યું છે, પરંતુ લલિતાંગ ક્્યાં ઉત્પન્ન થયા છે –તે
જાણવામાટે મારું