: જેઠ : ૨૪૯૨ આત્મધર્મ : ૩પ :
કટિબદ્ધ થયા છે. જિનશાસનના સંતોની દશા જગતથી નીરાળી છે. જિનશાસનને જેણે
સ્વીકાર્યું તેણે સર્વજ્ઞને સ્વીકાર્યા, તેણે પોતાની મુક્તિ સ્વીકારી, તે મોક્ષમાર્ગમાં આવ્યો.
(૨૪૮) જ્ઞાન
‘જ્ઞાન’ બધા પરિણામથી જુદું રહીને જાણે છે....આનંદ વગેરે નિજપરિણામમાં તે
તન્મય થાય છે. આ રીતે, સ્વને તન્મય થઈને જાણે છે, પરને પૃથક્ રહીને જાણે છે.
(૨૪૯) અનેકાન્તની મૂર્તિ
* અનેકાન્તમય આત્મવસ્તુને જેઓ શ્રધ્ધે છે તેઓ સમ્યગ્દ્રષ્ટિ છે.
* અનેકાન્તમય આત્મવસ્તુને જેઓ જાણે છે તેઓ સમ્યગ્જ્ઞાની છે.
* અનેકાન્તમય આત્મવસ્તુમાં લીન થઈને તેને જેઓ અનુભવે છે તેઓ સમ્યક્ ચારિત્રી છે.
* આ રીતે અનેકાન્તમય આત્મવસ્તુની શ્રદ્ધા જ્ઞાન અને અનુભવ કરનાર જીવો
સાક્ષાત્ જ્ઞાનસ્વરૂપ થાય છે એટલે કે મોક્ષદશારૂપ પરિણમે છે, અને તેઓ સ્વયં
‘અનેકાન્ત ની મૂર્તિ છે.
(૨પ૦) સિંહના પંજામાં હરણ
એકાકી જંગલમાં ક્રૂર સિહના પંજામાં ફસાયેલું હરણ મૃત્યુથી બચવા માટે કેવું
આતુર અને પ્રયત્નશીલ હોય છે? માત્ર એક જ વખતના મરણથી બચવા માટે પણ તે
આવી તાલાવેલી અને પ્રયત્ન કરે છે. તો આ જીવરૂપી હરણ અજ્ઞાનરૂપી સિંહના પંજામાં
ફસાઈને અનંત જન્મ–મરણમાં પડેલો છે, તે અનંત જન્મ–મરણરૂપી સિંહના મુખમાંથી
આ આત્મારૂપી હરણને છોડાવવા માટે કેટલી તાલાવેલી અને ધગશપૂર્વક પ્રયત્ન હોય!!
સિંહના મુખમાં પડેલા હરણને શું ઊંઘ આવે! શું લીલા ઘાસ ખાવાનું એને યાદ
આવે? શું હરણી કે બચ્ચાં તે વખતે યાદ આવે? જીવનની આશા આડે બધું ભૂલી જાય.
તેમ આત્મજિજ્ઞાસુનું પણ સમજવું. આત્મજીવન સાધવાની એક જ ધૂન આડે બીજે
બધેથી તેનો રસ ઊડી જાય છે.
ચિદાનંદ ભગવાનની સ્તુતિ
शोभित निज अनुभूतिजुत चिदानंद भगवान।
सार पदारथ आतमा सकल पदारथ जान।।
આ ચિદાનંદભગવાન પોતાના સ્વાનુભવથી સુશોભિત છે,
તે સર્વ પદાર્થમાં સારભૂત છે અને સમસ્ત પદાર્થોનો જ્ઞાતા છે.
પં. બનારસીદાસજી