PDF/HTML Page 21 of 49
single page version

jIvane AchAryadev shAntino upAy batAve chhe. AtmA sharIrathI judo hovA chhatAn, sharIrane
ja potAnun mAne chhe te bhrAnti chhe, ne te bhrAntine lIdhe ja anAdikALathI asharaNapaNe
bhav–aTavImAn paribhramaN karI rahyo chhe. lakShmInA DhagalA ke strI–Adi kuTumbIjan te
koI jIvane kShaNamAtra paN sharaNabhUt nathI paN mUDh jIv tene sharaNarUp mAne chhe ne temAn
sukh mAne chhe. juo, maraNanAn chhellA TANAn Ave, andar munjhavaNathI dukhI thato hoy,
bahAr lakShmInA DhagalA paDyA hoy ne strI–putra vagere TagaTag jotA UbhA hoy, tyAn
em prArthanA kare ke he lakShmInA DhagalAo! he strIo! tame mane sharaN Apo.–to shun te
koI jIvane sharaNun Apashe? shun te dukh maTADI deshe?–nahi; kemake A sharIr paN jIvane
sharaNarUp nathI to pachhI tadna judA evA bIjA sanyogomAn sharaN kevun? bhAI! tane
sharaNarUp to tAro AtmA chhe. asharIrI–arUpI–chaitanyamUrti AtmA ja tArun sva chhe, te
ja tArI kharI lakShmI chhe, enA sivAy jagatamAn koI bIjun tane sharaNarUp nathI. agnAnI
bhramathI mandakaShAyane shAnti mAnI lye chhe, paN temAn kAI sAchI shAnti ke Anand nathI. hun
jeTalo mArA svarUpamAn antarmukh rahun teTalI mane shAnti chhe, ne bahAramAn
PDF/HTML Page 22 of 49
single page version

PDF/HTML Page 23 of 49
single page version

bahAramAn potAno nivAs mAne chhe; paN jeNe AtmasvarUpano anubhav karyo chhe evA
AtmadarshI antarAtmA to parathI bhinna rAgAdirahit shuddha chaitanyasvarUp AtmAne ja
potAnun nishchal nivAsasthAn mAne chhe, ne bAhya sansarga chhoDIne te antarasvarUpamAn vAs
kare chhe–temAn ekAgra thaIne rahe chhe. agnAnInI bAhyadraShTi chhe eTale jyAn lokasansarga
chhoDavAnun kathan Ave tyAn tenI draShTi jangal upar jAy chhe; kem jANe jangalamAn enI
shAnti hoy! bhAI, jangalamAn paN tArI shAnti nathI, shAnti to AtmAmAn chhe, mATe
AtmAmAn UnDo Utar to tane shAnti thAy. bahAranI jangalanI gUphAmAn to sinh–vAgh ne
sarpo paN rahe chhe; mATe tun antaranA chaitanyanI girigUphAmAn jaIne dhyAn kar–to tane
Anandano anubhav thAy. aho! munivaro chaitanyagUphAmAn UnDA utarIne dhyAn karatA hoy
tyAre evA AnandamAn lIn hoy chhe ke jANe siddhabhagavAn! AvA antaranA svarUpane
bhUlIne agnAnInI draShTi bAhya jangalamAn jAy chhe. lokasansarga chhoDavAnI vAt Ave tyAn
gnAnInun valaN antarasvarUpamAn jAy chheee.......ke hun to jagatathI judo ja chhun ne jagat
mArAthI judun ja chhe; mArA svarUpamAn jagatano pravesh nahi, ne jagatamAn mAro vAs nahi;
mArun chidAnandasvarUp te ja mArun nivAsasthAn chhe, e sivAy bahAranun jangal ke mahel te
kAI mArun nivAsasthAn nathI. agnAnIe jangalamAn shAnti mAnIne, jangal pratye prem
karyo, paN AtmAtaraph valaN na karyun,–tethI jangalamAn paN tene shAnti nahi maLe.
laukik mandakaShAyamAn ja dharma mAnIne rokAI jashe ne chaitanyatattva shun chhe te samajavAnI
darakAr nahi kare to teno avatAr paN niShphaL chAlyo jashe, tene AtmAnI shAnti nahi
thAy. mATe AchAryabhagavAn kahe chhe ke are jIvo! Avo durlabh mAnavaavatAr maLyo
to AtmAnun hit shun chhe teno upAy karo. A deh ane lakShmInA sanyogo to AtmAthI
judA ja chhe, te badhA ahIn paDyA raheshe ne AtmA bIje chAlyo jashe. mATe te sharIrAdithI
bhinna chaitanyatattva shun chhe tene lakShamAn lyo....ne temAn nivAs karo. A sharIr to
kShaNabhangur chhe, te AtmAnun nivAsasthAn nathI. gnAn–AnandarUp svabhAv ja AtmAnun
nivAsasthAn chhe. are, rAg paN AtmAnun kharUn nivAsadhAm nathI, anantaguNarUp vastu
te ja AtmAnun kharUn nivAsadhAm chhe.
PDF/HTML Page 24 of 49
single page version

jangalamAn rahun to shAnti thAy’–evI mAnyatAvALo paN bahirAtmA chhe. jem loko bAhya
chhe tem jangal paN bAhya chhe. lokasansargano prem chhoDIne jangalano prem karyo to te paN
bAhyadraShTi ja chhe. gnAnI to lokasansarga chhoDIne antaranA chaitanyatattvamAn nivAs kare chhe.
jangalathI mane shAnti chhe–evI buddhi nathI, jangal paN par chhe, amAro vAs to amArA
shuddhasvarUpamAn ja chhe, antarasvarUpamAn ekAgra thayA tyAn jANe siddhabhagavAnanI sAthe beThA!
samasta padArthothI vibhakta evo je potAno AtmA temAn ja munio vase chhe.
jangalamAnthI AhArAdi mATe gAmamAn Ave, ne lokonAn ToLAn najare paDe tyAn munine kAI
sandeh nathI thaI jato ke hun svarUpamAnthI khasIne lokasansargamAn AvI gayo. chArekor
bhaktonAn ToLAn hoy chhatAn muni jANe chhe ke mAro AtmA lokasansargathI par chhe, mArA
chaitanyasvarUpamAn ja mAro nivAs chhe. bahAramAn bhaktonAn ToLAn vachche beThA chhe mATe tene
bAhyadraShTi chhe–em nathI; tem ja bahAramAn lokono sang chhoDIne jangalamAn jaIne gUphAmAn
sarvalokathI judo ja chhe, gnAnAnandasvarUp mAro AtmA ja mArun nivAsadhAm chhe,–AvI
antaradraShTipUrvak gnAnI temAn ja ekAgra thAy chhe: ne chaitanyanA AnandamAn ekAgra thatAn
bAhya sansarga pratye rAg–dveSh thatA nathI tethI temaNe bAhya sansarga chhoDayo–em kahevAmAn
Ave chhe.
bhagavAnanA darshan karavA mATe page
bhagavAnanAn darshan thashe?
PDF/HTML Page 25 of 49
single page version

rAjano svabhAv rAjA jevo udAr.
ne dharmanA premano to pAr nahi.
dhandho karatAn paN dharmane bhUle nahi.
ek vAr te dukAne beThA hatA.
Avyo ne sAthe k klAvyo.
AvIne te jhaverIne Apyun,
ne kahyun–lyo A pothI!u
rAj–jhaverIe to pothI lIdhI ne kholI.
vAnchyun ne Anandano pAr na rahyo.
aho! A to ‘samayaprAbhRut!’
aho! A to shuddhAtmAnun shAstra!
aho, A to kundakundasvAmInI anubhavavANI!
aho, A to tIrthankaradevano sandesh!
vAh, dhanya bhAgya!
rUpiyA AvyA ne khobo bharyo.
khobo bharIne rUpiyA te mANasane bheT ApyA.
ane kahyun–A pAnAmAn to hIrA bharyA chhe!
enI kimmat lAkho rUpiyAthI AnkI shakAy
PDF/HTML Page 26 of 49
single page version

samyagdarshan tArA dravyanA Ashraye chhe, koI bIjAnA Ashraye nathI, tArun kevaLagnAn tArA
dravyanA Ashraye chhe, koI bIjAnA Ashraye nathI. ane rAgadveShAdi pariNAm paN tArA
pariNAm thAy te chaitanyamAn ja rahe chhe, bahAr jatA nathI. e ja rIte rAgAdi pariNAm
thAy te paN potAnAmAn ja rahe chhe; te kAI paramAn jatA nathI ke paranun kAI sudhAre–
bagADe! pudgalakarmavagerenA pariNAm pudgalamAn ja rahe chhe, te jIvamAn jarA paN praveshatA
kAI ja karatAn nathI.
karmo jIvamAn praveshatAn nathI, jIvanA pariNAm karmamAn praveshatA nathI.
paN nathI to pachhI paranA Ashraye thAy te vAt to kyAn rahI? mATe bhAI! draShTi muk
tArA dravya upar! tArA dravya upar draShTi mukatAn tAro AtmA pote ja nirmaL pariNAmarUpe
pariNamI jashe.
pariName chhe. ne svadravyane bhUlIne par upar draShTi karIne pariNamato AtmA agnAnabhAve
pariName chhe. te
PDF/HTML Page 27 of 49
single page version

kartA nathI. AvI spaShTa vastusthiti jagatamAn sarva dravyomAn prakAshe chhe. chhatAn mohI jIvo
svabhAvathI chalit thaIne AkuLatA ne kalesh pAme chhe.
nathI;–to pachhI paragneyo sAthe tamAre paramArthe kAI ja sambandh nathI. mATe AvI
vastusthiti samajIne tame tamArA svagneyamAn ja kem nathI rahetA! anyavastuo sadAy
tamArAthI bahAr ja rahe chhe to te tamArAmAn shun karI shake? ane A chetan anyavastuthI
bahAr ja rahe chhe to anyavastumAn A chetan shun kare?–AvI atyant bhinnatA jANIne
gnAyak svabhAvarUp svagneyano Ashray karavo e ja kartavya chhe.
jANato thako, anukULatAnA ganjamAn ogaLato nathI ne pratikULatAnA ganjathI gherAto
jANato thako, shuddhagnAnapaNe ja pote potAne anubhave chhe.
nirAkULatA ne shAnti chhe.
PDF/HTML Page 28 of 49
single page version

vakhate mukhya–mukhya shaherothI traNaso uparAnt jignAsubhAIo AvyA hatA; temAnA ghaNA
kharA shAstranA abhyAsI temaj potAnA gAmanA agragaNya jevA hatA. shikShaNavarga khUb
utsAhapUrvak chAlyo. A shikShaNavarga daramiyAn sonagaDhamAn chArekor dharmamay anerun
vAtAvaraN prasarI jAy chhe. vahelI savAre juo ke bapore, sAnje juo ke moDI rAtre,
ThekaThekANe jignAsuonI ToLI bhegI thaIne kaI ne kaI tattvacharchA karatI ja hoy.
savAramAn chAr vAge tyAn to pravachanamanDap tattvacharchAthI gUnjI UThe.....koI sAmAyik
karatA hoy, koI svAdhyAy karatA hoy, koI charchA karatA hoy. pAnch vAge tyAn senkaDo
jignAsuo jinamandiramAn darshan karatA hoy; sADA pAnchanA Takore gurudevanA darshan karIne,
senkaDo jignAsuo pharavA jAy ne sAthe sAthe ek kalAk vividh charchAmAn vIte.
bhinnabhinna gAmonA sAdharmIonA snehabharyA milananA anerA drashyo najare paDe.
nemaprabhusanmukh tAlabaddha AlApasahit pUjan chAlatun hoy; te pUrun thAy tyAn to nIche
sImandharanAthasanmukh samUhapUjan sharU thAy. koI samavasaraNamAn ne koI mAnastambh pAse
pUjan kare. barAbar poNA ATh vAge pUjan pUrun thAy ne tarat ja pravachanamanDapamAn sabhA
khIchokhIch bharAI gaI hoy.......AThamAn ATh miniTanI vAr hoy tyAn shrI
jinavANInI samUhastuti sharU thAy, ne barAbar ATh vAgyAnA TakorA paDatAn ja
mangalAcharaNapUrvak gurudevanun pravachan sharU thAy. badhAy shrotAo ekatAn thaIne sUNavA
lAge. bhUtArthasvabhAv shun ne teno anubhav kem thAy? tenI dhArA ek kalAk sudhI
aviratapaNe gurudev varasAve. hindIbhAShIne em lAge ke amArI bhAShAmAn bole chhe ne
gujarAtIone em lAge ke
PDF/HTML Page 29 of 49
single page version

pravachan samApta thAy, tarat dAnanI thoDIk jAherAt thAy ne koIvAr bhajan bolAy, ke
jAtismaraNavALI rAjulabenano parichay apAy. dhIredhIre sabhA vIkharAy. ne pharIne
jinamandir darshakothI UbharAy; pustakavibhAg vagere ophiso paN Akho divas khUb
chAr vargo ek sAthe sAthe chAle, darek vargamAn so uparAnt prauDhabhAIo utsAhathI bhAg
lye. savAdashavAge shikShaNavarga pUro thAy; ne sADAdash vAge bhojananI pankti bese.
ekAntamAn sAmAyik karatA hoy, keTalAy vAnchatA hoy, keTalAy shikShaNavargamAn chAlelA
ThIkaThAk karatA hoy ne koIk ArAm karatA hoy. be vAge tyAn pharIthI sabhAmanDap
bharAvA lAge. saunA hAthamAn shAstrajI hoy; pravachan pahelAn anekavidh kolAhalathI
pravachanamanDap gUnjato hoy, paN jyAn aDhIno ek Takoro paDe tyAn ekadam shAnti chhavAI
jAy, ne aDhIthI sADAtraN vAgyA sudhI ek kalAk jinavANInI meghavarShA
varase......kyArek kyArek sAthe sAthe AkAshamAnthI paN meghavarShA thatI hoy.
Ave, jinamandir bharachak bharAI jAy, osarIo paN ubharAI jAy; ne sImandharanAth
bhagavAnanI sanmukh bhaktinI dhUn jAme. pU. benashrIbenajI adbhut bhaktiras relAve
temAn sau ekatAn thaI jAy. koIvAr bhajanasAgarajI bhaiyA vagere navA navA bhakto paN
bhajan bole ne sau ekatAn thaIne Dole...sAthe vAjA–tabalAn vagere vAjintrothI
jinamandir gAjI UThe. savAchAr vAge bhakti pUrI thAy. dasek miniTamAn TapAl vagere
jovAnun kAm jhaDapathI UkelIne 400 vidyArthIo pAchhA shikShaNavargamAn (jagyA pahelethI
rIjharva karI rAkhI hoy–tyAn) bhaNavA besI jAy. ek sAthe judA judA chAr shikShaNavarga
jamI karIne jignAsuonA ToLAn chhUTAchhavAyA haravApharavA nIkaLI paDe. gurudev pAse
svAdhyAy mandiranI osarI paN senkaDo jignAsuothI bharachak bharAI jAy...tyAn
anekavidh avanavI vAto chAle...temAn avAranavAr videhakShetra vagerenI anerI vAto
paN gurudev thoDIthoDI sambhaLAve.
PDF/HTML Page 30 of 49
single page version

PDF/HTML Page 31 of 49
single page version

nIkaLI hatI, je ghaNI AnandakArI hatI.
dekhAto hato; shikShaNavarga daramiyAn gurudevanI chhAyAmAn vIs divas sudhI je ekadhAro
bharachak lAbh lIdho te mATenI upakAranI lAgaNI sau vyakta karatA hatA. savAre keTalAy
bhAIoe gadagadabhAve lAgaNIo vyakta karI, ne bapore sAmuhik stuti sahit
gurudevano AbhAr mAnIne shikShaNavarga samApta thayo.
dashalakShaNIparva najIk AvyA...tenun umangabharyun svAgat karIne AtmAne ArAdhanAmAn
joDavA sau tatpar banyA....
IndoranAn shrI bansIdharajI panDIt (jeo atyAranA badhA digambar jainapanDitomAn agragaNya
chhe) teo chhellA traNek mAsathI sonagaDh rahIne darek kAryakramomAn utsAhathI bhAg laI
rahyA chhe, temaNe paN shikShaNavarganI pUrNatA prasange gadgadabhAvathI pU. kAnajIsvAmIno
mahimA prasiddha karIne potAnI lAgaNIo vyakta karI hatI.
thaIne, pAlejano (mAgasar sud 4 thI 11) ATh divasano kAryakram vichAravAmAn
Avyo chhe. bIjA paN anek gAmo taraphathI vinati Avel chhe. kAryakram nakkI thashe te
anusAr yogya samaye AtmadharmamAn prasiddha thashe.
PDF/HTML Page 32 of 49
single page version

shuddhanayavaDe bhUtArthasvabhAvano Ashray karanAr samyagdraShTi chhe.
‘svasamay’ chhe. svanA Ashraye jeTalun samyak–shuddha pariNaman thayun teTalun
svasamayapaNun chhe. jeTalo rAgAdi vikAr chhe teTalo parasamay chhe.
ja nathI, evo thayo. paN e vAt sAchI nathI. chothA guNasthAne svasamayapaNun
chhe tene je nathI oLakhato tene dharmanA svarUpanI khabar nathI. samyagdarshan–
gnAn–chAritrano ansh chothA guNasthAne pragaTyo chhe teTalun svasamayapaNun chhe.
samyagdraShTine paN varte chhe. antaramAn AnandathI bharelo bhUtArthasvabhAv tenA
avalambane te Anand pragaTyo chhe. AvA svabhAvanI draShTi karavI te apUrva chhe.
PDF/HTML Page 33 of 49
single page version

AnandarUpI motInA chArA charavA lAgyo. rAjahans sAdhAraN chAro na chare, e
to sAchA motInA chAre chare; tem samakitI hans vikAranA chArA na chare, e
to shuddhanayavaDe, rAgane bhinna karIne atIndriy AnandarUpI sAchA motInA
chArA chare chhe.
jANI nathI. chaitanyanI mahattA rAgathI pAr chhe. chaitanyashaktinA bhanDAramAnthI
gnAn–AnandanA nidhAn kholyA ja karo, paN te bhanDAr kadI khUTe tem nathI.
shuddhanayavaDe gnAnI potAmAn AvA bhanDArane dekhe chhe.
shuddhasvabhAv–jemAn rAgano ansh nahi, jemAn bhedano vikalpa nahi, AvA ek
bhUtArtha shuddha AtmAne antaradraShTivaDe dharmIe anubhavamAn lIdho chhe; ne enun
jIvan saphaL chhe. ene mATe shrI guru kahe chhe ke ‘amRut varasyA chhe tArA AtmamAn.’
sandesh ApI rahI chhe, te pratimAno mahAmastakAbhiShek lagabhag dar 12 varShe thAy chhe;
AvatIsAl tA. 1–1–1967 nA roj mahAmastakAbhiShek thavAno chhe. e
mahAmastakAbhiShek karavA mATenI pUrve taiyArIo chAlI rahI chhe. A prasange lAkh jeTalA
A abhiShek utsav mATenI stambhapratiShThA tA. 2p–8–66nA roj hatI; nAndImangal tA.
pU. kAnajIsvAmIe A bAhubalI bhagavAnanI yAtrA sanghasahit be vakhat karI chhe.
PDF/HTML Page 34 of 49
single page version

bALakoe gAI hatI tyAre bALakono utsAh joIne saune prasannatA
thaI hatI. bAlavibhAganA bALako mATe te dhUn ahIn ApI
chhe.......sau honsathI gAjo.
sahajAnand svarUp chhun; chaitanyano pinD chhun.
chidAnand svarUp chhun; nityAnandarUp chhun.
paramAtma prakAsh chhun; shaktino khajAno chhun.
vItarAg svarUp chhun; shuddhasvarUpI AtmA chhun.
chidAnand bhagavAn chhun; akhanD avichaL mUrti chhun.
parathI nIrALo chhun; rAg–dveSh vinAno chhun.
anant–nAth bhagavAn chhun; chaitanyano vilAs chhun.
siddhano nAtIlo chhun; shAntasvarUpI jIv chhun.
gnAn–darshanamay chhun; ajar amarasvarUp chhun.
koIno kartA–hartA nathI; mAro koI kartA nathI.
shuddha sadA arUpI chhun; anAdi chaitanya mUrti chhun.
anantaguNano dariyo chhun; sukhathI hun bhariyo chhun.
vishvano hun gnAyak chhun; parathI udAs chhun.
panch parameShThIno bhakta chhun; jineshvarano nand chhun.
siddhapadano sAdhak chhun; arhantano upAsak chhun.
ratnatrayano khajAno chhun; gurucharaNano dAs chhun.
PDF/HTML Page 35 of 49
single page version

gnAnamAn jaNAy ane anubhavamAn vedanamAn Ave. anant guNanA AnandathI bharelA e
Atmavedananun varNan shabdomAn ke vikalpamAn na AvI shake. AtmAmAn upayog joDavA
mATe tenI sarvotkRuShTa prIti ane temAn ekatvabuddhi thavI joIe.
vaibhavanun sukh te kharekhar sukh ja nathI, eTale shUnya sAthe jem sankhyAnI sarakhAmaNI na
thaI shake tem Indrisukh (arthAt sAchA sukhanI shUnyatA) vaDe atIndriy mahAn sukhanun
mAp kADhI shakAy nahi. atIndriy sukhanun mAp atIndriyasukh vaDe ja kADhI shakAy. have,
Indra samyagdraShTi hoy chhe, ne te Indrane samyagdarshananA pratApe je Atmasukh hoy chhe te
atIndriy chhe, ne tenA karatAn bhagavAnanun Atmasukh anantagaNun chhe.
ApI shakAy nahi. chhatAn tIrthankar bhagavanto sAthe sambandh dharAvatA tIrtho visheShapaNe
bihAr prAntamAn chhe. kemake tIrthankarono vihAr e pradeshamAn khUb thayo hovAthI te pradeshanun
nAm vihAr paDyun chhe. bAkI madhyaprAntamAn paN ghaNA tIrtho chhe. dakShiNadeshamAn tIrtho ochhA
chhe parantu tyAn jainadharmano vipul vaibhav TheraTher bharyo chhe. uttar–
PDF/HTML Page 36 of 49
single page version

मार्गदर्शक है। इस किताबमें प्राचीन महापुरुषोंके चरित्र आना जरुरी है। स्वाध्यायके लिये
श्राविकामंडलकी तरफसे हररोज ४०–५० महिलायें आती है। द्रव्यसंग्रह, तत्त्वार्थसूत्र और
छहढालाका भी स्वाध्याय अच्छी तरह शुरु है। श्री पूज्य कानजीस्वामीको सविनय प्रणाम।।
smaraN karIne vandanA kare, paN vItarAgadev sivAy bIjAne te vandan kare nahi.
PDF/HTML Page 37 of 49
single page version

paN velIvelI pAThashALA sharU thAy ne tame sau honsathI dhArmik abhyAs karo em bhAvanA bhAvIe.
u :– bhedagnAnI santanI samIpamAn rahIne teo kahe tem karavun te;
pra. (4) samyagdarshan thayA pahelAn koI manuShye manuShyaAyu bAndhI lIdhun hoy ne pachhI
PDF/HTML Page 38 of 49
single page version

u :– jeo satya dharmamAn rahIne potAnA dharmane ja sAcho mAne chhe temaNe to
prashna :– AtmAnA jignAsu mokShArthIne kAI kArya karavAnun rahe chhe?
uttar :– hA, teNe AtmAne sAdhavAnun kharun mahAn kArya karavAnun chhe. atyAr
sadgurudevanA charaNomAn rahIne AtmAne samajavA mATe akhanD jAgRutI rAkhI shuddha AtmAne
samajun evI bhAvanA chhe.”
PDF/HTML Page 39 of 49
single page version

u :– hA, te prakAranun visheSh nirmaL gnAn hoy to joI shake.
uparokta prashnakAr bhAI lakhe chhe– ‘gayA mahine mArA be prashnono javAb na
PDF/HTML Page 40 of 49
single page version

atyArathI AvI najIvI bAbatamAn hatAshA kem pAlave? hatAshAne jIvanamAnthI khankherI
hatAshAne praveshavA desho nahi....dhairya ane AtmabaLathI AgaL ne AgaL vadhajo.
(1) AchAr–ang
(7) upAsakaadhyayan (8) antakRutadashAng
(9) anuttaropapAdak (10) prashnavyAkaraN
(11) vipAkasUtro
ja thAy. A rIte 11 ang ne nav pUrva e agnAnInA ughADanI utkRuShTa maryAdA chhe.