: ૩૪ : આત્મધર્મ : ભાદરવો : ૨૪૯૨
બહેન, હવે આપણા જૈન સમાજના બાળકો જાગ્યા છે ને ધર્મનો અભ્યાસ કરવામાં રસ
લઈ રહ્યો છે, એટલે થોડા વખતમાં દરેક ઠેકાણે જરૂર પાઠશાળાઓ ચાલુ થઈ જશે. તમારા ગામમાં
પણ વેલીવેલી પાઠશાળા શરૂ થાય ને તમે સૌ હોંસથી ધાર્મિક અભ્યાસ કરો એમ ભાવના ભાવીએ.
પ્ર :– એમ સાંભળ્યું છે કે પાપ થઈ જાય તે જીવ નરકમાં જાય–તો તે વાત સાચી છે!
(નં. ૧૪પપ જેતપુર)
ઉ :– ભાઈ, જીવનમાં ક્્યારેક પાપ થઈ જાય તેથી તે જીવ નરકમાં જ જાય એવો
નિયમ નથી. પરંતુ જીવનમાં જો પાપભાવની તીવ્રતા થઈ જાય, ને તેનાથી પાછો ન વળે તો
તે જીવ નરકમાં જાય. બાકી તો પહેલાં જેણે પાપ કર્યું હોય છતાં પાછળથી ધર્મની આરાધના
વડે પાપને નષ્ટ કરીને મોક્ષ પામી ગયા હોય એવાય ઘણા જીવો છે. જેનું ચિત્ત ધર્મની
આરાધનામાં જોડાય એને એવાં પાપભાવ હોય જ નહિ કે નરકમાં જવું પડે. ધર્મીનેય
કોઈવાર ભૂમિકા અનુસાર પાપના પરિણામો થતા હોય છે પરંતુ તેવા વખતે તેમને આયુષ
બંધાતું નથી. શુભ પરિણામની ભૂમિકામાં જ તેને આયુ બંધાય છે, એટલે ધર્મીની ગતિ
બગડતી નથી. (કોઈને પૂર્વે અજ્ઞાનદશામાં નરક આયુ બંધાઈ ગયું હોય તો તેના પણ સ્થિતિ
અને રસ એકદમ ઓછા થઈ જાય છે.) ભાઈ! સદાય ધર્મની આરાધનામાં તત્પર રહેનારને
આ જગતમાં કોઈ ડર નથી.
સભ્ય નં. 246 ના ચાર પ્રશ્નો
પ્ર. (૧) :– નવ તત્ત્વોને અભૂતાર્થ કહ્યા તેમાં જીવતત્ત્વ પણ આવી ગયું; એટલે
જીવતત્ત્વને પણ અભૂતાર્થ કહ્યું એ કઈ રીતે?
ઉ :– તે જીવતત્ત્વ ભેદરૂપ અથવા અશુદ્ધતારૂપ લેવું, નવતત્ત્વસંબંધી જે વિકલ્પો છે
તેના વડે શુદ્ધજીવતત્ત્વ વેદનમાં આવતું નથી. જીવ સંબંધી વિકલ્પ છૂટીને જ્યારે પરિણતિ
સાક્ષાત્ અંતરમાં એકાકાર થાય છે ત્યારે તે પરિણતિમાં શુદ્ધજીવ ભૂતાર્થપણે પ્રકાશમાન થાય છે.
પ્ર. (૨) :– ભેદજ્ઞાન થયું ન હોય પણ તેનો પ્રયત્ન કરતા હોય તો તેનાં પરિણામ
કેવા હોય? તેની રહેણી–કરણી કેવી હોય?
ઉત્તર :– અંતરમાં નિજસ્વભાવનો મહિમા કરીને વારંવાર પરિણામ તે તરફ ઝૂકતા
હોય, જગત તરફનો રસ ઘણો મોળો પડી ગયો હોય, ધર્માત્માનો સંગ એને અતિશય પ્રિય
લાગે ને આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિની વાત સાંભળતાં તેનું હૃદય ઝણઝણી ઊઠે. સ્વકાર્ય સાધવા
માટે તે ઉલ્લસિત હોય. એની રહેણી–કરણી આત્મસાધનની પોષાક હોય; પોતાની સાધનામાં
બાધા થાય એવું કાંઈ તે ન કરે.
પ્ર. (૩) :– ભેદજ્ઞાન માટેનો સીધો ને સરલ ઉપાય શું?
ઉ :– ભેદજ્ઞાની સંતની સમીપમાં રહીને તેઓ કહે તેમ કરવું તે;
પ્ર. (૪) સમ્યગ્દર્શન થયા પહેલાં કોઈ મનુષ્યે મનુષ્યઆયુ બાંધી લીધું હોય ને પછી
સમ્યગ્દર્શન પામે, તો તે જીવ મનુષ્યમાંથી