ભેદજ્ઞાન માટે જેને અંતરમાં જિજ્ઞાસા
છે એવો શિષ્ય પૂછે છે કે પ્રભો! આત્મા
જ્ઞાનસ્વરૂપ થયો તે કઈ રીતે ઓળખાય?
આત્મા ભેદજ્ઞાની થયો તે કઈ રીતે ઓળખાય?
જ્ઞાનીને ઓળખવાનું ચિહ્ન શું? અનાદિથી
આત્મા વિકારરૂપ થયો થકો અજ્ઞાની હતો, તે
અજ્ઞાન ટાળીને આત્મા જ્ઞાની થયો તે ક્યા
ચિહ્નથી ઓળખાય?–તે સમજાવો.
ચિહ્ન ઓળખાવે છે.
જે આત્મા જ્ઞાની થયો તે પોતાને એક જ્ઞાયકસ્વભાવી જ જાણતો થકો જ્ઞાનભાવે
જ્ઞાની ઓળખાતા નથી, જ્ઞાની તો તેનાથી ભિન્ન છે. માટે આચાર્યદેવ કહે છે કે હે
શિષ્ય! જે જીવ જ્ઞાનને અને રાગને એકમેક નથી કરતો પણ જુદા જ જાણે છે, જુદા
જાણતા થકો રાગાદિનો કર્તા થતો નથી પણ જ્ઞાતા જ રહે છે ને જ્ઞાનપરિણામનો જ કર્તા
થઈને પરિણમે છે, તેને તું જ્ઞાની જાણ.