Atmadharma magazine - Ank 284
(Year 24 - Vir Nirvana Samvat 2493, A.D. 1967).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 6 of 45

background image
: જેઠ : ૨૪૯૩ આત્મધર્મ : ૩ :
શ્રી ગુરુ સમજાવે છે–
(રાજકોટ શહેરના પ્રવચનોમાંથી દોહન: વૈશાખ ૨૦૨૩)
આત્માનું હિત કરવા માટે જ્ઞાન અને રાગ બંનેના સ્વરૂપની ભિન્નતા ઓળખવી
જોઈએ. બંનેની ભિન્નતાનો નિર્ણય કરીને, હું જ્ઞાન જ છું, જ્ઞાનથી ભિન્ન જાત તે હું નહિ–
એમ અંતરમાં અભ્યાસ વડે જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્માનો અનુભવ થાય છે. ને આવા અનુભવ
વડે જ મોક્ષમાર્ગ પ્રગટે છે.
આવા અનુભવ માટેનો વ્યવહાર કયો? કે સવિકલ્પ દશામાં જ્ઞાનદ્વારા આત્માના
સ્વભાવનો નિર્ણય કરવો તે વ્યવહાર છે. જેને પોતામાં દુઃખ લાગતું હોય ને તે દુઃખથી
છૂટવા ચાહતો હોય તે જીવ ગુરુ પાસે આવીને ઉપાય પૂછે છે કે પ્રભો! આ આત્મા
દુઃખોથી કેમ છૂટે? બંધનથી બંધાયેલ ગાય વગેરે પશુ પણ તેનાથી છૂટકારાના પ્રસંગે
આનંદથી ઉલ્લસિત થાય છે; તો અનાદિ કાળથી બંધનથી બંધાયેલા આત્માને સન્તો
તેનાથી છૂટકારાની રીત સંભળાવે છે તે સાંભળતાં મોક્ષાર્થી જીવને ઉલ્લાસ આવે છે કે
વાહ! આ મારા આત્માના મોક્ષની વાત સન્તો મને બતાવે છે.–આમ ઘણા આદરપૂર્વક
મોક્ષનો ઉપાય સાંભળે છે.
આત્માને કેમ જાણવો તેની આ વાત છે. સ્વસન્મુખ થઈને આત્માને જાણતાં
સમ્યગ્દર્શન થાય છે ને તેમાં સિદ્ધ જેવા સુખનો સ્વાદ આવે છે. સમ્યગ્દર્શન પામવાની
તૈયારીવાળા જીવની પરિણતિનું વર્ણન કરતાં ગુરુદેવ કહે છે કે સ્વભાવનો નિર્ણય કરીને
તેના લક્ષે અનુભવનો ઉદ્યમ કરી રહેલા જીવને વિકલ્પ તો છે પણ તેનું જોર વિકલ્પ
તરફ નથી જાતું; તેનું જોર તો અંર્તસ્વભાવ તરફ જ જાય છે, જેવો સ્વભાવ જ્ઞાનના
નિર્ણયમાં લીધો છે તેવો જ અનુભવમાં લેવા માંગે છે, એટલે તેની પરિણતિ સ્વભાવ
તરફ ઝુકતી જાય છે ને વિકલ્પ તૂટીને નિર્વિકલ્પ અનુભવ થાય છે. પહેલાં