Atmadharma magazine - Ank 285
(Year 24 - Vir Nirvana Samvat 2493, A.D. 1967).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 24 of 45

background image
: અષાડ : ૨૪૯૩ આત્મધર્મ : ૨૧ :
હોય તોપણ મુક્તિ થઈ શકે’–એમ જો કોઈ માને તો તેને પણ તત્ત્વની ખબર નથી; મોક્ષ
પામનારને નિમિત્તની યોગ્યતા કેવી હોય તેની તેને ખબર નથી. જેમ–શરીરની
દિગંબરદશા તે મોક્ષનું કારણ ન હોવા છતાં, મોક્ષ પામનારને નિમિત્ત તરીકે તો
દિગંબરદશા જ હોય છે, બીજી દશા હોતી નથી, એ નિયમ છે; તેમ શરીરની જાતિ તે
મુક્તિનું કારણ ન હોવા છતાં, મોક્ષ પામનારને નિમિત્ત તરીકે તો ક્ષત્રિયાદિ ત્રણ જાતિ
જ હોય, ચાંડાળજાતિ તે ભવમાં ન જ હોય–એ નિયમ છે.
સ્ત્રી લિંગમાં મોક્ષ ન થાય, પુરુષલિંગ અને ઉત્તમ જાતિમાં જ મોક્ષ થાય–એમ
શાસ્ત્રમાં કથન આવે, ત્યાં તે લિંગ અને જાતિને જ આત્માનું સ્વરૂપ માની લ્યે કે તેને જ
મોક્ષનું ખરૂં સાધન માની લ્યે, ને તેનાથી ભિન્ન આત્માને તથા શુદ્ધરત્નત્રયરૂપ
મોક્ષસાધનને ન ઓળખે–તો તે જીવ દેહબુદ્ધિવાળો છે, તે મોક્ષ પામતો નથી–ભલે તે
ઉત્તમ કૂળમાં જન્મ્યો હોય ને પુરુષ હોય. ઉત્તમ એવા ચૈતન્યકૂળને ન જાણ્યું તો શરીરનું
કૂળ શું કરે? માટે દેહથી ને રાગથી ભિન્ન એવી તારી ચૈતન્યજાતીને જાણ.
।। ૮૮।।
સ્વાનુભૂતિને માટે ––
જીવને શુદ્ધાત્માના ચિન્તનનો રસ
હોવો જોઈએ. જેને ચૈતન્યના સ્વાનુભવનો
રસ ચડે તેને સંસારનો રસ ઊતરી જાય.
ભાઈ, અશુભ ને શુભ બંનેથી તું દૂર થા
ત્યારે શુદ્ધાત્માનું ચિંતન થશે. હજી તો જેને
પાપના તીવ્ર કષાયોથી પણ નિવૃત્તિ ન હોય,
દેવ–ગુરુની ભક્તિ, ધર્માત્માનો આદર,
સાધર્મી પ્રત્યે પ્રેમ–એવા શુભ પરિણામની
ભૂમિકામાં પણ જે ન આવ્યો હોય, તે
અકષાય ચૈતન્યનું નિર્વિકલ્પ ધ્યાન ક્્યાંથી
કરશે? પરિણામને અત્યંત શાન્ત કર્યા વગર
અનુભવ કરવા માંગે તે થઈ શકે નહિ.
– * –