Atmadharma magazine - Ank 288
(Year 24 - Vir Nirvana Samvat 2493, A.D. 1967).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 41 of 45

background image
: ૩૮ : આત્મધર્મ : આસો : ૨૪૯૩
ભિન્ન છે એમ જાણીને અંતર્મુખ થઈને શુદ્ધ પર્યાયરૂપે પ્રવર્ત્યો, એટલે કે સ્વઘરમાં
આવ્યો, સ્વસમયરૂપ થયો.
શ્રી આચાર્યદેવ કહે છે કે सुण...હે જીવ! તું તારા સ્વભાવની આ વાત પરમ
પ્રેમથી સાંભળ! તારા ઉપયોગને જાગૃત રાખીને આ અપૂર્વ વાત તું સાંભળ...એટલે કે
ઉપયોગનું લક્ષ બીજેથી હટાવીને આત્માની સમજણમાં જોડ. તારી ચૈતન્યખાણમાં આનંદ
ભર્યો છે. અનાદિથી નિજસ્વરૂપને ભૂલીને અશુદ્ધપણે પરિણમ્યો હતો પણ જ્યાં ભાન થયું
ત્યાં અશુદ્ધતા ટળીને શુદ્ધતાપણે આત્મા પ્રગટ થયો. વસ્તુ પરિણામી છે, તે અશુદ્ધતામાંથી
શુદ્ધતારૂપે પલટે છે એટલે કે પરિણમે છે. જો પરિણમન ન હોય તો દુઃખ મટીને સુખ થાય
નહિ, અશુદ્ધતા છૂટીને શુદ્ધતા થાય નહિ. નિત્ય રહીને વસ્તુ પરિણમે છે.
ભાઈ, દેહમંદિરમાં ચૈતન્યદેવ બિરાજે છે....અંતર્મુખ થઈને તેનો અનુભવ કરતાં
શક્તિમાંથી શુદ્ધતા વ્યક્ત થાય છે. ત્યાં મિથ્યાત્વાદિ અશુદ્ધપરિણતિનો નાશ થયો ને
શુદ્ધસ્વરૂપનો અનુભવ થયો એટલે શુદ્ધરત્નત્રય પ્રગટ થયા. આત્મા પોતે પોતાના
ચૈતન્યબાગમાં આનંદ–ક્રીડા કરવા લાગ્યો.– આત્મામાં આવું પરિણમન પ્રગટ્યું તે
અપૂર્વ મંગળ છે, તે ચૈતન્ય ઘરમાં સાચું વાસ્તુ છે....ધર્માત્મા મોક્ષમાર્ગમાં કેલિ કરે છે.
ભેદવિજ્ઞાન જગ્યો જિનકે ઘટ, શીતલ ચિત્ત ભયો જિમ ચંદન;
કેલિ કરેં શિવમારગમેં જગમાંહિં જિનેશ્વરકે લઘુનંદન.
ભાઈ, તું ભેદજ્ઞાનવડે શુદ્ધચૈતન્યને રાગથી જુદું પાડતાં શીખ. તને ભેદજ્ઞાન
વગર સંસારમાં ભમતાં ઘણોકાળ વીત્યો....હવે તો નિજસ્વરૂપને ઓળખીને તેમાં વસ.
તારું ઘર તો ચૈતન્યમય છે. જેમાં સુખ હોય તે તારું ઘર હોયને? સુખ તો તારા
ચૈતન્યઘરમાં છે, તેમાં વસ. પત્થરનું ઘર તારું નહિ, રાગ પણ તારું ઘર નહિ, તારું ઘર
તારું રહેઠાણ તો ચૈતન્યમય છે. આવા સ્વઘરમાં તું કદી આવ્યો નહિ.–
હમ તો કબહૂં ન નિજઘર આયે,...હમ તો કબહૂં
પરઘર ભ્રમત બહુત દિન બીતે, નામ અનેક ધરાયે...
આ સન્તો તને તારું સ્વઘર ચૈતન્યધામ બતાવે છે, તેમાં તું વસ. આ સ્વઘરનુ
સાચું વાસ્તુ છે. તત્ત્વજ્ઞાન થતાં શું થાય? કેવી આત્મદશા થાય? તે બતાવતાં પં.
બનારસીદાસજી (આ ૩૧ માં કળશ ઉપર) કહે છે કે–
તત્ત્વકી પ્રતીતિસોં લખ્યો હૈ નિજ–પર ગુન,
દ્રગ–જ્ઞાન–ચરન ત્રિવિધિ પરિનયો હૈ