Atmadharma magazine - Ank 294
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968)
(English transliteration). Entry point of HTML version.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 3

PDF/HTML Page 1 of 45
single page version

background image
Atmadharma
varSha 25
saLang ank 294
Version History
Version
Number Date Changes
001 June 2005 First electronic version.

PDF/HTML Page 2 of 45
single page version

background image
rajat jayantinun varSha
294
mahAvIre batAvelA mArge javun e ja emano
janmotsav ujavavAnI uttam rIte chhe. jIvanamAn game tevI
paristhiti Ave tyAre he jIv! ApaNA mahAvIraprabhu jevA
vItarAgI dev–guru–santone khUb bhAvathI yAd karIne em
vichAraje ke mahAvIre shun karyun? –hun paN e ja karun ke mArA dev–
gurue je karyun. vItarAgabhAv vaDe potAnA AtmAne lAbh
thAy e ja karavAnun chhe; e ja mahAvIrano bodh chhe.
jenAthI AtmalAbh thato hoy temAn pAchhIpAnI karun
nahi; vIr thaIne vIranA mArge jAun. jenAthI lAbh na thAy te
mArge jAun nahi. mArA hit mATe evo bahAdur vIr banun ke
jagatanI koI paristhiti mane DagAvI na shake, ne hun mArA dev–
guru jevo banI jaun. vIr thaIne mahAvIranA mArge jAun.
tantrI : jagajIvan bAvachand doshI * sampAdak : bra. harilAl jain
vI san.2494 chaitra (lavAjam : chAr rUpiyA) varSha 2p : ank 6

PDF/HTML Page 3 of 45
single page version

background image
sonagaDhamAn san. 2009 mAn thayel mAnastambh–pratiShThA vakhate panchakalyANakamAn Indro dvArA
neminAthaprabhunA janmotsavano Anand, ane airAvat hAthI upar janmAbhiShekanI savArI

PDF/HTML Page 4 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 1
vArShik lavAjam vIr san. 2494
chAr rUpiyA chaitra
(rAjakoTamAn samayasAr gA.1p uparanA pravachanomAnthI)
(vIr san. 2494 phAgaN sud 4 thI 9)
[savAre mangaLikamAn kahyun ke dharmajineshvarane
rangathI gAvA Ubho thayo temAn bhang paDasho nahi.
dharma eTale gnAn–AnandAdi anant svabhAvo, tene
dharanAr AtmA te dharmajineshvar, tenI akhanD
ArAdhanA karavA jAgyo temAn have bhang paDasho
nahi. ane te dharmo kevaLagnAnAdirUpe jemaNe pragaT
thayA chhe evA dharmajineshvar, athavA badhAy
arihanto te dharmajineshvar chhe–temanI ArAdhanAmAn
have bhang paDasho nahi. paryAy chhe te dravyane bhaje
chhe–stave chhe, temAn dravya–paryAy vachche kadI bhang na
paDasho. eTale dravya–paryAyanI akhanDatAthI
kevaLagnAn thashe. –te mahAn mangaLik chhe. ]

PDF/HTML Page 5 of 45
single page version

background image
2 : Atmadharma : chaitra 2494
A samayasAranI 1pamI gAthA vanchAy chhe. samayasAr eTale shuddha AtmA; ne shuddha
AtmA e jinashAsan; shuddha AtmAnA anubhav vagar jinashAsananI khabar na paDe.
ahIn samyagdarshanapUrvak gnAnamAn je shuddhAtmAnI anubhUti thaI–tenun varNan A pandaramI
gAthAmAn chhe. shuddha AtmAnA anubhavathI pavitra AnandadashA thaI te jinashAsan.
jin sohI hai AtmA; anya hai so karma;
karma kaTe so jinavachan, yahI tattvagnAnIkA marma.
(shrImad rAjachandra)
AtmAnA svabhAvano ghaNo mahimA chhe, te pahelAn lakShagat thavo joIe. AvA
AtmAnA anubhav vagar AkhI duniyA dukhI chhe. shuddha AtmAnI jene khabar nathI ne
rAg–dveSh–puNya–pAp vageremAn sukh mAnI rahyA chhe te to badhA AkuLatArUpI dukhanA
Dungare baLI rahyA chhe. AtmA to param shAntirUp Anandano Dungaro chhe. anant sarvagna
parameshvare AvA AtmAne pragaT karyo chhe. jagatamAn sarvagna anAdithI sadAy chhe ne navA
navA thatA ja Ave chhe. traNakALane jANanAr evA trikALagnano traNakALamAn kadI virah
nathI. atyAre videhakShetramAn sImandhar bhagavAn vagere lAkho kevaLIbhagavanto birAjI rahyA
chhe ne divyadhvani vaDe jinashAsan upadeshI rahyA chhe. te jinashAsanamAn kevo AtmA kahyo
chhe tenun A samayasAranI 1p mI gAthAmAn varNan chhe–
जो पस्सदि अप्पाणं अबद्धपुट्ठं अणण्णमविसेसं
अपदेससन्तमज्झं पस्सदि जिणसासणं सव्वं ।।
१५।।
abaddhaspRuShTa, ananya je avisheSh dekhe Atmane,
te dravya temaj bhAv jinashAsan sakal dekhe khare. 1p.
je puruSh AtmAne abaddhaspRuShTa ananya avisheSh tathA niyat ane asanyukta
dekhe chhe te sarva jinashAsanane dekhe chhe, –ke je jinashAsan bAhya dravyashrut tem ja
abhyantar gnAnarUp bhAvashrutavALun chhe.
“je A abaddhaspRuShTa ananya niyat avisheSh ane asanyukta evA pAnch
bhAvosvarUp AtmAnI anubhUti chhe te nishchayathI samasta jinashAsananI anubhUti
chhe...”

PDF/HTML Page 6 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 3
pahelAn 14mI gAthamAn abaddhaspRuShTa Adi pAnch visheShaNothI shuddhaAtmA batAvyo
hato; ane shuddhanayavaDe evA shuddhaAtmAne dekhavo te samyagdarshan chhe–em kahyun; tyAn pAnch
visheShaNo vistArathI kahyA hatA.
(1) AtmA abaddhaspRuShTa chhe : eTale jem pANInA sanyog vachche paN tenAthI
alipta rahevAno kamaLano svabhAv chhe, tem paryAyadraShTithI ne sanyogadraShTithI jotAn
karmano sambandh hovA chhatAn, tenAthI alipta asanyogI rahevAno AtmAno svabhAv chhe. –
Am parasanyogarahit shuddha Atmadravyane dekhavun ne anubhavavun te samyagdarshan ne
jinashAsan chhe.
deh–karma vagereno sanyog hovA chhatAn, AtmA te deh–karma vagere rUpe thaIne rahyo
nathI, paN potAnA gnAnAdi svabhAvapaNe ja rahyo chhe. –AvA AtmAne parasanyogathI
bhinna shuddhasvarUpe dekhavo te samyagdarshan chhe, te AnandanI anubhUti chhe, ne te jinashAsan
chhe.
are samyagdarshan vagar jIve narakanA dukh anantavAr sahan karyA chhe, ne tenAthIye
asankhyaguNA avatAr svargamAn karyA chhe, tyAn paN agnAnathI dukh ja sahan karyun chhe; paN
shuddha AtmAno anubhav kadI kShaN paN karyo nathI, tenI ruchi karI nathI, tenun yathArtha
shravaN paN karyun nathI.
(2) AtmA ananya chhe : jem ke anek prakAranA AkAro vachche paN jo mATIne
tenA svabhAvathI juo to, mATI to ekarUp mATI ja chhe, tem chAr gati sambandhI anek
prakAranI avasthAo hovA chhatAn, AtmAne tenA svabhAvathI juo to ekarUp
gnAnasvabhAve ja rahyo chhe. AvA AtmAne anubhave tyAre samyagdarshan thAy ne tyAre dharma
thAy. te jIv jainashAsanamAn Avyo eTale ke tenI je anubhavadashA chhe te ja jainashAsan
chhe. anubhUti te jainashAsan chhe, athavA abhedapaNe AtmA te jainashAsan chhe.
(3) AtmA niyat chhe : jem tarangomAn vadhaghaT thavA chhatAn ekarUp pANInA
daLarUp je dariyo chhe tene dekho to dariyo ekarUp avasthit chhe; tem A chaitanyadariyo
AtmA, tenI avasthAmAn hAnivRuddhirUp pariNaman chhe, paN jo chaitanyadaL ekarUp chhe tene
dekho to AtmA ekarUp avasthit chhe; Avo ekarUp hovArUp niyatasvabhAv chhe. evA
svabhAvane shraddhA–gnAnamAn levAthI

PDF/HTML Page 7 of 45
single page version

background image
4 : Atmadharma : chaitra 2494
samyagdarshan ne samyaggnAn thAy chhe. (A niyat svabhAv kahIne paryAyabhed kADhI
nAkhyA.)
(4) AtmA avisheSh chhe : jem pILAsh–vajan vagere anek bhAvo hovA chhatAn
tenA bhedane na jotAn badhA bhAvothI abhed sonAne juo to sonun to ekarUp sonun ja
chhe, tem bhagavAn AtmAmAn anant guNo hovA chhatAn temAn bhedane na jotAn anantaguNothI
abhed evA ekarUp AtmAne jotAn–anubhavatAn te ekarUpe anubhavamAn Ave chhe, te
samyagdarshan chhe. guNabhedarUp visheShone na dekhatAn guNabhedathI rahit evA avisheSh
AtmAne abhedapaNe anubhavavo te jinashAsan eTale vItarAgano mArga chhe. (A
avisheSh svabhAv kahIne guNabhed kADhI nAkhyA.)
(pa) AtmA asanyukta chhe : jem paryAyadraShTithI pANI uShNatAsanyukta hovA chhatAn
tenA shItaLasvabhAvamAn uShNatAno pravesh nathI. tem paryAyadraShTithI AtmAmAn rAgAdi
vibhAvo vartatA hovA chhatAn, ekalA bodhasvarUp AtmAnA svabhAvane lakShamAn laIne
anubhav karIe to AtmA te rAgAdinA samparka vagarano shuddha AnandasvarUp anubhavAy
chhe. Avo anubhav te dharma chhe, te jainashAsan chhe.
juo, shuddha AtmAnun Avun svarUp chhe–teno anubhav te jinashAsan chhe.
–A pAnch bolathI shuddha AtmAnun varNan 14 mI gAthAmAn karyun chhe. te ahIn
bhUmikArUpe sankShepathI batAvyA; kemake tenI sAthe A 1pamI gAthAnI sandhi chhe. je pAnch
bhAvo kahyA, te pAnchabhAvosvarUp shuddha AtmAnI je anubhUti chhe te nishchayathI samasta
jinashAsananI anubhUti chhe.
AtmAno je shuddha–bhUtArtha svabhAv chhe te svabhAvamAn bandhanano ke rAgAdi
parabhAvono abhAv chhe, tethI te bandhanathI rahit shuddha AtmA bhUtArthadraShTivaDe anubhavamAn
Ave chhe. ne AvI anubhUti te ja samyagdarshan chhe; te ja shuddhanay chhe, te ja jinashAsan
chhe.
shuddha AtmAnA anubhav vinA anAdikALamAn jIve bIjun badhun ghaNun karyun chhe, –paN
e kAI jinashAsan nathI. jinashAsan e to apUrva chhe;

PDF/HTML Page 8 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 5
anAdithI bandhanabhAv paryAyamAn varte chhe chhatAn tenAthI rahit evo abandh shuddha AtmA chhe
–tene shuddhanayavaDe anubhavamAn levo te jinashAsan chhe, te jin bhagavAnano upadesh chhe.
paranA sangavALo–karmavALo, ashuddha AtmA to anAdithI jIv anubhavI ja rahyo
chhe, paN tene bhagavAn jinashAsan nathI kahetA, ashuddhatAnA anubhavano bhagavAnano
upadesh nathI, paN shuddha AtmAnA anubhavano bhagavAnano upadesh chhe. Avo anubhav
thaI shake chhe. bhAI, tArAthI thaI shake teno upadesh bhagavAne dIdho chhe. bhagavAn pote
svAnubhavathI jevA thayA tevo ja upadesh dIdho, ane tevun ja vastusvarUp chhe. –AvA
AtmAnA anubhavathI Anand thAy chhe ne dukh TaLe chhe.
AtmAno anubhav kaho, mokShano mArga kaho, jainadarshananun rahasya kaho, ke
bhagavAnanA upadeshano sAr kaho...tenI vAt kundakundAchAryadeve A 1pamI gAthAmAn
samajAvI chhe.
vItarAganun shAsan eTale shun ? ke je rIte vItarAgabhAv utpanna thAy evo
upadesh–te vItarAganun shAsan chhe. rAganun sevan to jIv anantakALathI karI rahyo chhe, paN
vItarAgabhAvanun sevan eTale ke shuddha AtmAno anubhav teNe kadI karyo nathI tethI
vItarAgashAsananun sevan teNe kadI karyun nathI. ‘anubhav’ mAn bhagavAnano sarva upadesh
samAI jAy chhe. mokShamArga AtmAnA anubhavamAn chhe.–
anubhav ratnachintAmaNi, anubhav hai rasakUp,
anubhav mArag mokShano, anubhav mokShasvarUp.
A chaitanyaratnanI kimmat shuddhanayanI najare parakhAy chhe. shuddhanay vaDe anubhav
karatAn teno kharo mahimA jaNAy chhe. e sivAy rAganA vedan vaDe chaitanya ratnanI kimmat
parakhAtI nathI. jem hIrA–motInA pANInI parIkShA kheDUnI pachheDIno chheDo aDADIne na
thAy, e to andaranI jhalak pArakhavA mATe jhaverInI najar joIe. tem chaitanyasvarUp
AtmAnI kimmat bAhyalakShI sthUL gnAn vaDe na thaI shake, tene pArakhavA mATe to
antarmukh shuddhanayarUpI

PDF/HTML Page 9 of 45
single page version

background image
6 : Atmadharma : chaitra 2494
draShTi joIe. shuddhAtmAne na jANe ne bIjun bahAranun jANe–shAstra bhaNe, topaN temAn sukh
nathI, te sAchun gnAn nathI. sAchun gnAn ne sukh to temAn chhe ke je gnAn antarmukh thaIne
shuddha AtmAne anubhavamAn lye. te gnAnamAn sakalashrutanun rahasya samAI gayun. kemake badhun
gnAn to AtmAmAn samAy chhe, AtmAthI judun gnAn nathI.
antaramAn abaddhaspRuShTa shuddha AtmAno anubhav karanAr shuddhanayarUp
shrutagnAnaparyAy te AtmA ja chhe; kemake AtmA sAthe te abhed chhe, mATe te paryAyane
abhedapaNe AtmA ja kahyo, ne tene ja jinashAsan kahyun. ekalun paralakShI gnAn te AtmA
nathI. te jinashAsan nathI; te to agnAn ane anAtmA chhe. svasanmukh thayelun shrutagnAn
te AtmA ja chhe. tethI svasanmukh gnAnanI anabhUti te AtmAnI ja anubhUti chhe.
nirmaL gnAnaparyAy ane AtmA abhed chhe; tethI shuddha AtmAnA anubhavane samasta
shrutagnAnano anubhav kahyo; samasta shrutagnAn eTale ke jinashAsan, bhagavAnanI
shikhAmaN, te shuddha AtmAnA anubhavamAn samAy chhe.
* * *

bAr angarUp je jinopadesh, temAn shun kahyun? ke shuddha AtmAno anubhav karavAnun
bhagavAne kahyun chhe; mATe shuddha AtmAno anubhav karanArun gnAn te jinashAsan chhe.
AtmAne karmanA sambandhavALo ane rAg–dveShavALo ja dekhavo te mithyAdraShTi chhe;
karmanA sambandh vagarano, shuddha ekarUp AtmAne dekhavo te samyakdraShTi chhe, te jinashAsananI
draShTi chhe; jinashAsan eTale bhagavAnano upadesh, tene samajavo hoy to antaramAn shuddha
AtmAne dekhavo– anubhavavo. shuddha AtmAne dekhanArI nirmaLaparyAyane ja jinashAsan
kahyun, athavA abhedapaNe shuddha AtmAne jinashAsan kahyun; kem ke shuddha AtmAne dekhanArI
je paryAy chhe te temAn abhed thaIne dekhe chhe. ane A rIte abhed thaIne shuddha AtmAne
dekhatAn vikalpa tUTe chhe ne nirvikalpa Anand Ave chhe. shuddha AtmAnI anubhUti vagar
vikalpa toDavA mAnge to kadI tUTe nahi. paN dhyeyanI shUnyatA thaI jAy eTale ke mUDhatA
thaI jAy. vikalpanI shUnyatA te to nAsti chhe, bhAI! kaI

PDF/HTML Page 10 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 7
vastunI astimAn Ubho rahIne tun vikalpane toDIsh? vikalpanA abhAvamAn shUnyatA na
hoy paN AnandanI asti hoy. shuddha AtmA chhe, tenI paryAy chhe, temAn utpAd–vyay chhe,
ashuddhatA chhe te TaLIne shuddhatA thAy chhe, –em badhA bolanA svIkAr vagar AtmAne
anubhav thAy nahi ne vikalpa tUTe nahi.
sAmAnyano AvirbhAv, eTale ke gnAnaparyAy anrtasvabhAv taraph jhukIne
anubhav kare chhe tyAre temAn visheSharUp bhedonun lakSha rahetun nathI, temAn abhedarUp ekatAno
ja anubhav chhe, tethI tene sAmAnyano AvirbhAv kahevAy chhe. nirmaLaparyAy sAmAnya
sAthe abhed thaIne ekarUp pariNamI, tyAn visheSh–gneyo pratye gnAnanun lakSha na rahyun eTale
te paryAyamAn visheShano tirobhAv thayo ne sAmAnyano AvirbhAv thayo. –AvA gnAnano
anubhav samyagdraShTine chhe, paN mithyAdraShTine AvA gnAnanI khabar nathI; sAchI samajaN
nathI eTale sukh paN nathI.
samaj vinAnun re sukh nathI jIvane re....
ravi ravi karatAn re rajanI TaLe nahi re...
arkathI andhArA jAy...tem samajathI sukh thAy...
gnAnasUrya pragaT thatAn andhArA maTe chhe...
AtmA pote potAnA svakShetramAn ja potAne anubhave chhe. bahAramAn lakShane ekAgra
karavun paDatun nathI. antarmukh potAmAn ekAgratA karatAn jainashAsan pragaTe chhe. shuddhadravya ne
shuddhaparyAy bannene jinashAsan kahevAy chhe. shuddha AtmAne lakShamAn letAn temAn shuddhaparyAy
paN AvI ja jAy chhe, kem ke paryAy antaramAn abhed thaI tyAre Anandano anubhav
thAy chhe. jainashAsan eTale bhAvashrutagnAn, te mokShamArga chhe; shuddhaAtmAnA anubhavamAn
samasta shrutagnAn samAI jAy chhe. te rAg vagaranun chhe, IndriyanA avalamban vagaranun chhe;
gnAnI to potAne sarvataH ek gnAnarasapaNe ja anubhave chhe.
jyAre samyagdarshan pragaTe chhe te vakhate paragneyanun lakSha nathI, svagneyarUp shuddhAtmA
upar ja gnAnanun lakSha chhe, tethI te paryAyamAn sAmAnyagnAnano AvirbhAv (pragaTatA) chhe,
ane visheSh gneyAkAragnAnano tirobhAv chhe. parabhAvothI bhinna

PDF/HTML Page 11 of 45
single page version

background image
8 : Atmadharma : chaitra 2494
gnAnamAtrabhAvapaNe dharmI potAne anubhave chhe. agnAnI rAgavALo bandhanavALo potAne
anubhave chhe paN te ja vakhate tenAthI judo gnAnamAtrabhAv chhe tene agnAnI dekhato nathI,
tethI judun gnAn tene DhankAI gayun chhe, tene to gney sAthe bheLaseLavALun gnAn ja dekhAy chhe,
ekalun sAmAnyagnAn tene dekhAtun nathI; eTale tene jainashAsananI ke bhagavAnanA
upadeshanI khabar nathI, bhAvashrutagnAn tene khIlyun nathI.
svagneyAkAr je gnAn pariNamyun tene sAmAnyagnAnano AvirbhAv kahyo, kemake
temAn paragneyarUp visheShono tirobhAv chhe. paragneyane jANe tyAre paN dharmI gnAnane to
gnAnapaNe ja anubhave chhe; paragneyane jANatAn tenI sAthe gnAn bheLaseL thaI gayun em
gnAnI mAnatA nathI. agnAnI to parane jANatAn gnAnane par sAthe bheLaseL thaI javAnun
mAnIne potAnA gnAnane DhAnkI de chhe, bhinna gnAnane te anubhavato nathI.
shuddha jIvasvarUpane bhUlIne gneyomAn ja je lubdha chhe, gnAnane bhUlIne gneyomAn ja
ekatA mAne chhe tene AnandanA svAdarUp jIvabhAv pragaTato nathI; parane ja gnAn anusare
chhe tethI tene chaitanyano svAd Avato nathI.
khArA svAdavALun to mIThun chhe, tene shAkanA sanyogathI shAk ja khArun em
gRuddhIvALA loko dekhe chhe, tem gnAnano judo svAd lakShamAn na letAn agnAnI gneyonA
sambandhavALun ja gnAn anubhave chhe, rAgane jANatAn gnAn ja jANe rAgI thaI gayun–em
agnAnI anubhave chhe, paN rAgAdi gneyothI gnAnanI bhinnatAne te jANato nathI.
gneyonA sambandh vagaranA ekalA gnAnano ja dekhavun te sAmAnya gnAnano
AvirbhAv chhe; ane visheShanA AvirbhAv vakhate paN (eTale ke paragneyane jANatI
vakhate paN) paramArthe gnAnane to gnAnapaNe ja gnAnI dekhe chhe. parane jANatAn kAI pararUpe
gnAn thaI gayun nathI. sAmAnyanA anubhav vakhate je gnAn anubhavamAn Avyun,
visheShagnAnapaNe paN te ja gnAn anubhavamAn Ave chhe. sAmAnya ane visheSh banne ek
jAt chhe, judI jAt nathI.
(anusandhAn 17me pAne)

PDF/HTML Page 12 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 9
dharma eTale sukh

mumukShu bhAI shrI navalachand je. shAhe gurudevanA
pravachanaanusAr dharmanun svarUp lakhyun hatun. –jenI shailI sugam hovAthI
ahIn Apyun chhe; –te sarve jignAsuone upayogI thashe.
(san.)
[amar jIvanI prAptinI rIt]
dharma sukh mATe chhe : darek jIv sukh chAhe chhe. khoTA upAyathI sukh maLatun nathI,
paN chAhanA to sahune sukhanI ja chhe. dharma sukhano upAy chhe.
dharma eTale vastunun svarUp : hun je padArtha chhun, te koN chhe, kyArathI chhe, konAthI
Take chhe, kevA svarUpe chhe, kayAnsudhI rahe chhe? vagere nakkI karIne pachhI shun karavun ghaTe chhe teno
vichAr karavo. Am na thAy to amastun dukh utpanna thAy chhe.
jem sarpa karaDyo hoy ekane, ane bIjo kahe ke mane jher chaDyun; khAdhun hoy
nokare ane sheTh kahe ke mArun peT bharAyun; tAv Avyo hoy sharIramAn, ne judA pradeshomAn
(asankhya chetanapradeshomAn) rahelo jIv kahe ke mane tAv Avyo; khAdhun sharIre ane
arUpI sUkShma chetanapadArtha kahe ke men khAdhun; –Am sAchA nirNay vagar khoTun dukh utpanna
thAy. tethI have eTalun to pahelAn nakkI karavun ke hun koN chhun? darek jIv potAnI asti
eTale potAnun hovApaNun, potAnun ‘ahan’ paNun to chAhe chhe, (paramAn ‘ahan’ paNun te doSh
chhe, parantu potAmAn ja potAnun ahampaNun eTale ke svamAn ja svabuddhi–te doSh nathI paN te
to shraddhAnun kArya chhe,) potAno abhAv koI chAhatun nathI. pote kaI asti chhe? teno
nirNay karavA mATe jinendrabhagavAne saral ane akATya upAy batAvyo chhe; te upAy
eTale chha dravyonAn lakShaN sahit vibhAg karavo te.
tame sharIr nathI, tame jIv chho:
jIv ane ajIv (–pudgal–dharmAsti–adharmAsti–AkAsh ne kAL)–A dravyo
ekabIjAthI bhinna chhe. Am hovAthI ekadravya be dravya hoI shake nahi; jem

PDF/HTML Page 13 of 45
single page version

background image
10 : Atmadharma : chaitra 2494
ek jIv mAtra jIv ja hoy, ajIv na hoy. jIv pote jIv paN hoy, ne sharIr paN pote
hoy –em na bane. A rIte tame sharIr nathI paN jIv chho.
jIv gnAnasvarUp chhe :–
have jIv evA tame sukhanA chAhak chho, sukhano prashna karo chho, uttar paN tame ja
sAmbhaLasho. to gnAnanA sAdhan sivAy Am prashna–uttar na thAy. mATe tame
gnAnabhAvavALA, anek guNasampanna ek padArtha chho em nakkI thayun. eTale tame gnAnanun
sAdhan karo chho, tethI tame jIv ja chho; sharIr vagere anya padArtho tame nathI. A rIte ‘hun
koN chhun’ eno nirNay e thayo ke jIv ja hun chhun, ne sharIrAdi hun nathI.
have jIvanun svarUp gnAn–chetan ane arUpI chhe. jANavAnun kArya thAy chhe te jIvano
ansh chhe. ‘jevo ansh tevo anshI.’ –eTale tame gnAnasvarUp jIv chho. Akhun jIvadravya arUpI
sUkShma gnAnasvarUpI chhe; tenun kShetra asankhyapradeshI lokapramAN, te hAl sankochAIne dehapramAN
chhe. hun deh chhun– em tame anAdithI mAno chho topaN arUpI chetanasvarUpI asankhyapradeshI
jIv ja tame hajI chho, eno purAvo e chhe ke tame upayog hajI karo chho. anAdithI A
prakAre ek ja bhAve gnAnarUp rahyA chho, kadI sharIrarUp–jaDarUp thayA nathI, thasho paN nahi.
anya je pAnch achetan–jaD dravyo chhe te to tamane kem utpanna kare? –kem ke tame to
chetan chho; tame achetan nathI. vaLI bIjo chetan–jIv tamane banAve to te pote ghaTI jAy.
mATe A jIv svayambhU potAthI ja anAdithI gnAnapradeshomAn gnAnarUpe vyakta thato beTho chhe.
jIvanun jIvan chetanabhAv vaDe chhe :–
have gnAnasvarUp jIv anAdithI chhe te to barAbar, paN te shenAthI puShTi pAme chhe?
shenAthI Take chhe? bhAI, pAnch sher dhImAn pAnch sher mATI bheLavavAthI ghI dash sher na thAy,
kemake bannenI jAt judI chhe. tem chetanapadArtha, achetan evA sthUl dAL–bhAt–roTalI–ghI–
havA–pANI–shvAs temAn mishra–bheLaseL thaIne potAnun chetanapaNun chAlu rAkhe agar puShTa
kare–te asambhav chhe, kemake bannenI jAt judI chhe. Am anya padArtha vagar ja A jIv
anAdithI jIvapaNe chhe; te jIvapaNe chetanabhAvane laIne chhe. have,
–have vichAro ke, chetanabhAv koNe Apyo? achetan to kyAthi Ape? enAmAn
chetan chhe ja kyAn? jo bIjA chetanapadArtho A AtmAne chetanabhAv Ape to teonun
chetanapaNun ghaTI jAy. mATe pote potAno chetanabhAv bIjA pAsethI meLavato nathI; pote ja
chetanabhAv laIne beTho chhe mATe svAlambI chhe.

PDF/HTML Page 14 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 11
Am nakkI thatAn, khorAk–vastra–makAn–strI–shvAs–havA vagere padArtho–tenAthI
mArun chetanapaNun Take em mAnIne tene meLavavA mATe agnAnabhAvathI je krodh–mAn mAyA–
lobh–rAg–dveShAdi karato hato te chhUTI gayA. kAraN ke te padArtho maLe ke na maLe, chhedAy ke
bhedAy, Ag lAge ke chorAI jAy–topaN mArA chetanamAnthI kAI chAlyun jatun nathI, hun to
tenA vagar ja jIvun chhun. te padArtho vagar ja jIv jIve chhe eTale temanA kAraNe kaShAy
karavAnun na rahyun. vaLI maraNanI bIk na rahI eTale maraN vakhate paN chetanabhAvarUp samAdhi
ja raheshe, kemake hun to chetan chhun. AtmA potA sivAyanA bIjA padArtho Indriyo,
IndriyaviShayo, khorAk, makAn, sharIr ke sagAsambandhI te badhAmAnthI kAI potAnun chetanapaNun
(jIvan) leto nathI, eTale ke temanAthI AtmAnun jIvan nathI, tethI te badhA padArtho
nakAmA lAge chhe, eTale teno moh raheto nathI. hun mArA chetanabhAvathI jIvato chhun ne te to
mArI sAthe ja chhe–kadI mArAthI judun nathI.
A rIte mArA chetanabhAvamAn ja raheto hun, anya samasta padArtho pratye sAmyabhAv
dhAraN karun chhun eTale temanA pratye mane samatA ja chhe. te badhA mAre mATe mAtra gneyo ja chhe.
have ahInthI bIjI gatimAn javAnun thAy topaN mArun maraN nathI, kemake mAro
chetanabhAv mArI sAthe ja hovAthI hun jIvato ja chhun. ahInthI bIjI gatimAn jatAn paN mArun
maraN nathI paN chetanamay mArun jIvan chAlu ja chhe. –pachhI mRutyuno bhay kevo? –asamAdhi
kevI?
devagati vakhate divya vaikriyik sharIr jIvanI bAjumAn Avashe, tyAre paN tenAthIye
judo hun to arUpI sUkShma chetan asankhyapradeshI jIv ja hovAne lIdhe tyAnnA padArtho paN
nakAmA ja lAgashe, temanA vaDe kAI mArA chetanabhAvanI puShTi nahi thAy. hun mArA
chetanapradeshomAn raheto, chetanabhAvathI ja puShTa raheto, sva–bhAvane vAparato thayo chhun. ahIn ke
devalokamAn, videhamAn ke mokShamAn, sarvatra mArun jIvan ek prakAranun chhe ne mArA chetan prANathI
ja te puShTa chhe. tethI mArun jIvan TakAvavA koI kShetra, koI kAL ke koI sanyogo sAthe mane
matalab nathI. hun mArA sva–bhAvothI, chetan sukh vagerethI prabhu thayo chhun.
prashna:– AtmA svAlambI, potAnA chetan vaDe jIvato sAbit thayo; paN te shAshvat
hoy eTale tenI sukhamay asti lAmbI sadAkAL TakI rahe–em saune game chhe; mATe
AtmAnun jIvan shAshvat chhe te paN samajAvo.
uttar:– tame chetanabhAv chho; tamArun chetanapaNun tamArAthI judun paDe nahi; tamArun
chetanapaNun bIjA achetan padArthomAn mishraN pAme ja nahi.–

PDF/HTML Page 15 of 45
single page version

background image
12 : Atmadharma : chaitra 2494
‘kyAre koI vastuno kevaL hoy na nAsh;
chetan pAme nAsh to shemAn bhaLe tapAs? (Atmasiddhi)
tArI svAdhIn chetanatA kadI nAsh pAmashe nahIn, ne chetanapaNun chhoDIne bIjA koI
sAthe bhaLashe nahi; sadAy chetanapaNe TakI raheshe. jem kAlanun chetanapaNun Aje TakI rahyun chhe,
pachIs–pachAs ke so varSha pahelAnun chetanapaNun Aje TakI rahelun dekhAy chhe–anubhavAy chhe,
tem Ajanun chetanapaNun kAle, ke pAnch–pachAs varSha pachhI ane bhaviShyamAn sadAkAL TakI
raheshe. ene TakAvavA mATe tAre koI sharIranun, rAganun ke sanyoganun avalamban nahi levun paDe.
A rIte potAnA ja chetanabhAv vaDe hun sadAkAL svayamev shAshvat jIvanAr
hovAthI koI anya vaDe rakShA karavAnI chintA nathI, ne nAshanI shankA nathI. mArA
jIvananI puShTi mATe, mArA chetananI puShTi mATe, koI shubhadravyanun lakSha karIne shubhabhAv
karavAnun ke ashubh padArthanun lakSha karIne ashubh bhAv karavAnun rahyun nahIn. shubh–ashubh
vagar rahI shakAy chhe, ne shubh–ashubh vagaranun gnAnamay jIvan e ja sukhI jIvan chhe, e
ja sAchun jIvan chhe. shubh–ashubh na hoy tyAre paN gnAn–darshan upayog to thayA ja kare
chhe; rAg–dveShanA abhAvamAn kAI gnAnano abhAv nathI thaI jato; eTale shubhAshubhanA
abhAvamAny chetananun jIvan to TakyA ja kare chhe. tethI jIvanane TakAvavA mATe shubh–
ashubhanI jarUr rahetI nathI; e ja rIte sharIranI, khorAkanI, paisAnI paN jarUr rahetI
nathI. Avun svAdhIn chaitanyajIvan chhe.
bIjA badhA padArtha vagar, rAg vagar, ekalA–ekalA jIvamAn gnAn–darshan
upayog to thayA kare chhe; upayog dvArA tame bIjAthI judA svayambhU svAlambI shAshvat chho–
em rojeroj jANo....har kShaNe ne har samaye jANo; ne e tamArun abAdhit
upayogasvarUp shubhAshubharahit– shramarahit hovAthI temAn ja vishrAm karo. ethI tamArA
sarvapradeshamAn tamane Anand thashe. A Anand atIndriy chhe. shubh–ashubh rAg–dveSh vagar
ja Avun AnandajIvan jIvAy chhe, topachhI shubhAshubhano vyartha parishram shA mATe karavo?
shubhAshubh vagarano Avo Anand potAmAn ja anubhavyo eTale te Anand mATe
IndriyonI ke tenA viShayonI jarUr na bhAsI, tethI temanAthI bhedagnAn thayun–judAI thaI.
parathI bhinna thaIne potAnA upayogasvarUpamAn vishrAm letAn je Anand anubhavyo te
Anand bAhyaviShayomAnthI lIdho nathI paN potAnA sat svAlambI chetan svarUpane
abAdhit vedIne temAnthI te Anand lIdho chhe. A rIte AtmAnun svAdhIn jIvan shAshvat
paN chhe ne te Anandamay paN chhe. Avun amaraAnandajIvan gnAnavaDe prApta thayun.

PDF/HTML Page 16 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 13
atIndriy Atmik akarmik (shubh–ashubh karma rahit) nirdoSh mokShamay ne
bandharahit evo Anand potAmAn anubhavyo chhe; ane nitya padArthanA nitya svarUpanA
AdhAre (arUpI chetan asankhyapradeshanA AdhAre) hovAthI te Anand paN nitya bAdhA
vagarano thayo. anya padArthanun avalamban te AnandamAn na rahyun. AvA svAdhIn AnandarUp
tame pote ja chho.
ahIn Am jANavun ke tame AvA svapadArthanA nirNayathI buddhipUrvak bAdhAonI
kalpanA nahi karo tyAre koI vAr ati vivekathI nirvikalpa thasho; kemake je bAhya padArtho
mATe vikalpa hatA temanI jarUr ja bhAsI nahi tethI Indriyo–man tenA viShayopratye sankalpa–
vikalpavALA thayA nahi, ne upayog temanAthI pAchho vaLIne nijasvarUpamAn ekAgra rahyo.
samasta bAhya padArthothI judA potAnA dravya–kShetra–kAL–bhAvathI ja matalab vALA hovAthI
anyanI chintAno vepAr jyAre aTakI jAy chhe tyAre vItarAgaupayog nijasvarUpamAn
joDAIne Anandane vede chhe. andhArA pachhI shUnya nathI paN ujAs chhe tem anyanI chintAnA
abhAvamAn shUnya nathI paN potAnA asankhya pradeshamAn nijasvarUpano Anand chhe....anant
guNanA svAdanun atyant madhur AsvAdan chhe.
A rIte ekavAr nirvikalpa thaIne upayogajIvanane jANyun ne nijasvarUpanA
Anandano namUno chAkhyo; paN hajI pUrNa vItarAgatA ne pUrNa Anand nathI eTale k krAg
ane dukh paN thAy chhe. par padArthanun lakSha karIne ashubh ne shubh bhAvo thAy chhe, ane
teTalI AkuLatA hovAthI dukh chhe. Am ek taraph thoDun dukh, ane bIjI taraph potAnA
AtmapadArthane abAdhit nirNayamAn lIdho hovAthI tenA avalambane atIndriyasukh, em
banne dhArA mishrarUp chAlashe. tem chhatAn, potAn chetanabhAvathI jIvavArUp svAdhIn–jIvan
pasand karyun hovAthI shubh–ashubhabhAvonI ke tenA AlambanarUp bAhyaviShayonI ruchi chhUTI
gaI chhe; temAn kyAy potAnun jIvan ke sukh bhAsatun nathI. sharIr vagar, khorAk vagar, rAg
vagar mane mArun AtmajIvan maL‌yun chhe, eTale sukh mATe have bIjun kAI shodhavApaNun rahyun
nahi. A sharIr Avyun ne chhUTayun–e kAI mArun jIvan nathI, mArun jIvan to deh vagaranun
anAdianant chhe, svayamsiddha potAthI ja chhe. Avun lAmbu ane sukhIjIvan AhAr vagar
jIvI shakAy chhe, rAg vagar jIvI shakAy chhe. kemake svavastunun astitva ja evun chhe je
chetanAmay ne sukhamay rahyA kare. tene rahevA mATe–TakavA mATe–jIvavA mATe koI bIjAnI
jarUr rahetI nathI. anant siddhabhagavanto Avun sukhI jIvan sadAkAL jIve chhe.
Avun sukhIjIvan je AtmabhAvathI prApta thAy tenun nAm dharma.
dharma eTale sukh....ne sukh eTale AtmAno dharma.
dharma vaDe ja mahA AnandathI bharapUr amar–jIvan prApta thAy chhe.

PDF/HTML Page 17 of 45
single page version

background image
14 : Atmadharma : chaitra 2494
nishchayathI karavAyogya kArya –
‘shuddhanay’ eTale shuddha AtmasvarUpano anubhav,
– te ek kShaN paN bhUlIsh mA.
[sa. kaLash. 122–123 upar, AtmaanubhavanI uttam preraNA ApanArun sundar pravachan]
mokShArthI jIvanun kArya shun? mokShArthI jIvane nishchayathI ATalun ja kArya chhe ke AtmAnA
shuddha svarUpano anubhav karavo. shuddhasvarUp ek kShaN paN visAravA yogya nathI. –A ja
tAtparya chhe, A ja shrutano sAr chhe. kemake shuddhanay vaDe shuddhasvarUpano anubhav karanAr jIv
karmathI mukta thAy chhe. ane jeo shuddhasvarUpane nathI anubhavatA, ne tene chhoDIne ashuddhatAne
ja dekhe chhe te jIvo potAne ashuddha ja anubhavatA thakA karmathI bandhAy chhe. mATe mokShArthIe
shuddhanay chhoDavA jevo nathI e tAtparya chhe.
‘shuddha–nay’ eTale je shuddha svarUpamAn laI jAy–dorI jAy evo upayog te shuddhanay
chhe; shuddha svarUpanI sanmukh jaIne teno anubhav karavo te shuddhanay chhe. Avo shuddhanay
sAdhakajIve kShaNamAtra paN visAravA jevo nathI, bhUlavA jevo nathI, chhoDavA jevo nathI.
AvA shuddha svarUpanA anubhavarUp shuddhanay te mokShanun kAraN chhe. te shuddhanayanA abhAvamAn
bandhan thAy chhe. shuddhanayavaDe shuddhasvarUpane jANavAthI anubhavavAthI ja shuddha AtmAnI prApti
thAy chhe.
samyagdraShTi jIve shuddhanay vaDe potAnun kArya karyun chhe; potAnun uttam kArya je shuddha
svarUpano anubhav, te kArya dharmIjIve karI lIdhun chhe, tethI te AtmAnA sAchA kAryanA kartA
(kAryakar) chhe, tene ahIn कृतिभि: kahyA chhe. evA samyagdraShTi–dharmAtmA shuddhanayane eTale ke
potAnA shuddha svarUpane kShaNamAtra paN bhUlatA nathI. shuddhanay sAthe atIndriy sukhasvarUpanI
pariNati paN satat dhArAvAhIpaNe varte chhe. evA dharmAtmAne antaramAn paramAtmasvarUpanA
bheTA thaI gayA chhe, ne sansAranA ant AvI gayA chhe. aho! dharmIne nijasvarUpanA
vismaraNano avakAsh ja nathI; ene e gokhIgokhIne yAd rAkhavun nathI paDatun; te–may
sahaj pariNati ja thaI gaI chhe.

PDF/HTML Page 18 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 15
shuddhanay eTale ke shuddha paramAtmasvarUpano anubhav dharmIne sadAy varte chhe, te
anubhavarUp shuddhanay kevo chhe? ke samasta rAg–dveSh–moharUp ashuddhatAno ane karmono
mULamAnthI ja kShay karavAnA svabhAvavALo chhe. navamA kaLashamAn paN kahyun hatun ke jIvavastu
pratyakShapaNe anubhavanashIl chhe. te jIvavastu badhA prakAranA vikalponI kShayakaraNashIl chhe.
chaitanyavastu vikalpanI utpAdak ke rakShak nathI paN nAshak chhe. AvI jIvavastu jyAn
anubhavamAn AvI tyAn sarva vikalpano kShay thaI gayo.–evo ja shuddhajIvano svabhAv ja
chhe. jem sUryamAn andhakAr nathI tem chaitanyavastunA anubhavamAn vikalpa nathI.
jyAn shuddha svarUpano anubhavanashIl thayo tyAn te jIv karmono kShayakaraNashIl
thayo. antaranI shuddhapariNatimAn AnandanA chok (sAthIyA) pUrAyA chhe. chaitanyanA
anubhavamAn Anandano pravAh vahe chhe–e ja enI moTap chhe. AvI moTap puNyamAn nathI,
puNyamAn Anandano pravAh nathI. ashuddhanayathI jotAn AvI chaitanyavastu anAdithI chhe. te
chaitanyano anubhav evo rAmabAN jevo chhe ke ashuddhatAne ane karmane kShay kare ja.
AvA shuddha AtmAno jeNe anubhav karyo te ‘AtamarAm’ thayo. pahelAn nij
svarUpane bhUlIne puNya–pAparUpI parabhAvomAn bhamato tyAre ‘rakhaDatA rAm’ hato–chAr
gatimAn rakhaDato hato have shuddhanayavaDe nijAtmasvarUpamAn sthir thaIne ‘AtamarAm’ thayo.
–e AtamarAmanI mahAn moTap chhe ke tenI pariNatimAn sadAy param AnandanI dhArA
vahe chhe.
sanyog vaDe ke rAgavaDe AtmAnI moTAI nathI paN shuddhasvarUpano anubhav karIne
atIndriy sukharUpe pariName te ja AtmAne moTAI chhe; temAn paramAtmapadanI prApti
thAy chhe.
nirvikalpa vastu mAtra AtmAnI prApti kaI rIte thAy chhe? tenI A vAt chhe.
shuddhanayane grahaN karIne shuddhasvarUpane anubhavatAn rAgAdimAn Atmabuddhi tatkAL chhUTI jAy
chhe ne shuddhasvarUpanI prApti thAy chhe. shuddhasvarUpanI je anubhUti e ja enI prApti chhe.
prApti eTale pariNaman; shuddhatArUpe pariNaman thavun te ja shuddhasvarUpanI prApti thaI kahevAy.
AvA shuddha svarUpane ek kShaN paN he jIv! tun bhUlIsh mA. gnAnaghan ne Anandakand te tun
chho. rAgAdi parabhAv te kharekhar tun nathI. –AvA tArA svarUpane shuddhanayathI sadA lakShamAn
rAkhaje, ekakShaN paN tene bhUlIsh mA.

PDF/HTML Page 19 of 45
single page version

background image
16 : Atmadharma : chaitra 2494
shuddhanayarUp bhAvashrutagnAn vikalpa vagar pratyakShapaNe AtmAne anubhave chhe; bhale
kevaL– gnAn jevun pratyakSha nathI paN svasamvedanarUp pratyakSha chhe–sIdhun Atmasanmukh thaIne
te gnAn AtmAne anubhave chhe. te anubhavamAn AnandanI dhArA vahe chhe.
rAgAdi vikalpomAn ke sAmagrImAn Atmabuddhi te to bhram chhe, mRugajaL–samAn
(dhagadhagatI retImAn pANInI kalpanA samAn) te bhramaNA chhe, jUTh chhe. jem retImAn pANI
nathI tem sharIrAdi jaDamAn AtmA nathI; jem retImAn pANI nathI tem rAgAdimAn
AtmAnI chetanA nathI. koI mRugajaLamAn pANI mAnIne tenAthI taras chhIpAvavA mAnge,
paN tenAthI kAI tenI taras chhIpe nahi, UlTo dukhI thAy, tem rAgAdimAnthI ke
sAmagrImAnthI sukh levA mAnge, tenAthI AkuLatAnI tRuShNA maTADavA mAnge, paN tenAthI
kadI sukh maLe nahi ne tRuShNA maTe nahi, UlTo te jIv mithyAbhramaNAthI mahA dukhI thAy.
mATe kahe chhe ke–
he jIv! ek kShaN paN shuddhasvarUpane bhUlIne bIje kyAy Atmabuddhi karIsh
nahi. sadAy shuddhanayasvarUp shuddhaAtmAne upAdey karaje, –tene shraddhAmAn rAkhaje.
enA sivAy bIjAno Adar kadI karIsh nahIn.

are, chetanahans tun
siddhabhagavantonI sAthe vasanAro, tene
badale A dehapInjarAmAn ten tAro
vasavAT karyo? chetanaprabhu thaIne tane
jaD pInjarAmAn pUrAvun kem gamyun?
gnAnapAnkh lagAvIne anubhavanA
AkAshamAn UD....ane pahonchI jA tArA
siddhAlayamAn!

PDF/HTML Page 20 of 45
single page version

background image
chaitra 2494 : Atmadharma : 17
(anusandhAn pAn 8 thI chAlu)
sAmAnya ane visheSh bannemAn gnAn ja prakAshI rahyun chhe. gneyone jANatI vakhate
paN gnAn to gnAnanun ja chhe, gnAn kAI gnayonun nathI. rAgane jANatI vakhate gnAn to
gnAn ja chhe, gnAn kAI rAg nathI. gnAn ne Anand te mAro svAd chhe. rAgAdi te mAro
svAd nathI–AvI bhinnatAnun bhAn bhUlIne agnAnI gnAnane ane rAgAdi gneyone
bheLaseL anubhave chhe. hAthInI jem;– hAthIne chUramun ane ghAs bannenI bhinnatAno vivek
nathI, bannene mishrapaNe khAy chhe; tem agnAnI gnAn ane rAgane mishrapaNe anubhave chhe,
eTale Anandano svAd tene Avato nathI.
ahIn to kahe chhe ke AvA bhinna gnAnane je anubhave chhe te sakal shrutarUp
jinashAsanane anubhave chhe. vikalpane gney karIne je aTake chhe te jinashAsanane
anubhavato nathI, eTale bhagavAnanA upadeshane jANato nathI. shuddha AtmAne jANato
nathI ne Anandane pAmato nathI.
paryAy jyAre sAmAnyasvabhAv taraph jhukI tyAre sAmAnyano AvirbhAv thayo
kahevAy chhe. paryAyamAn ekalA parane ja dekhe ne svane na deekhe to teene sAmAnyano
tirobhAv thaI gayo chhe ne visheShano AvirbhAv thayo chhe. jo ke visheShanA AvirbhAv
vakhatey gnAnI to gnAnane gnAnapaNe ja dekhe chhe, eTale te visheSh vakhatey potAne parathI
bhinna gnAnapaNe ja anubhave chhe. Avo anubhav te jinashAsan chhe.
jinashAsan eTale shun? athavA bhagavAnano upadesh kyAre samajyo kahevAy?
tenI A vAt chhe. gnAnaparyAy rAgathI ne parasanyogathI mukta thaIne potAnA
chidAnandasvabhAvamAn ekatArUpe pariNamI, temAn shuddha AtmAnI anubhUti thaI, tene
jinashAsan kahyun chhe. A ja bhagavAne upadeshelA sarva shrutano sAr chhe.
sAmAnya ane visheSh bannenA AvirbhAv vakhate paN gnAn to gnAn ja chhe, gnAn
kAI gneyapaNe prasiddha nathI thatun paN gnAn to gnAnapaNe ja prasiddha