32 : ātmadharma : chaitra 2494
bhāv chhe. ne mokṣhanā kāraṇarūp kriyā te upashamādibhāv chhe, pāriṇāmikabhāv bandh–mokṣhanā
kāraṇarūp kriyāthī rahit chhe, tethī niṣhkriy chhe.
ām hovāthī shuddha pāriṇāmikabhāv dhyeyarūp chhe, dhyānarūp nathī. dhyān pote paryāy
chhe. te dhyeyamān ekāgra thāy tenun nām mokṣhamārga chhe. paramātmatattvanī bhāvanārūp shuddhapariṇati
te mokṣhakāraṇ chhe, te ja mokṣhanī kriyā chhe, te ja mokṣhamārga chhe; te dharma chhe; tene shuddhopayog kaho,
aupashamik vagere bhāv kaho;– bījā anek nāmothī paṇ te oḷakhāy chhe.
param pāriṇāmikabhāv dhyeyarūp chhe, dhyānarūp nathī.
aupashamikādi 3 bhāv dhyānarūp chhe, mokṣhakāraṇ chhe.
audayikabhāv te parabhāv chhe, te bandhakāraṇ chhe.
dhruvasvarūp upajatun–vinashatun nathī.
upajavun ne vinashavun–te paryāyamān chhe.
e banne dharmo na hoy to duḥkh ṭaḷīne sukh thāy nahi.
ā rīte dhruvane na oḷakhe tene dhruvanun lakṣha karāve chhe, ne paryāyane na māne tene paryāy
batāve chhe. be thaīne vastusvarūp chhe. bannene jāṇyā vagar sāchī ruchi thāy nahi ne mokṣhamārga
sadhāy nahi.
mokṣhanā kāraṇarūp je bhāvanā chhe te ekadesh shuddhanayano viṣhay chhe; temān nirvikār
svasamvedanalakṣhaṇarūp bhāvashrut chhe. ātmānī ekadesh shuddhatārūp ā bhāvanā chhe, te mokṣhamārga
chhe; ne pūrṇa shuddhatā thatān mokṣhadashā thāy chhe, tyāre ‘bhāvanā’ dashā rahetī nathī. vikalpamān
rāganun vedan chhe, tenāthī rahit evun nirvikārasvasamvedan chhe. mokṣhanā kāraṇarūp evī ā
‘bhāvanā’ mān shun bhāve chhe?–ke ‘je sakalanirāvaraṇ akhaṇḍ ek pratibhāsamay avinashvar
shuddhapāriṇāmik paramabhāvalakṣhaṇ nijaparamātmadravya te ja hun chhun’ –em gnānī bhāvashrutavaḍe
bhāve chhe; parantu ‘khaṇḍagnānarūp hun chhun’ em gnānī bhāvato nathī. ā prakāre shuddhātmānī bhāvanā
karavī te tātparyavr̥uttinun tātparya chhe.
ā vyākhyān paraspar sāpekṣha evā āgam–adhyātmanā, tem ja dravyārthik–
paryāyārthik banne nayanā abhiprāyanā avirodhapūrvak ja kahevāmān āvyun hovāthī siddha chhe–em
vivekīoe jāṇavun.
(जयजिनेन्द्र)