* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
: ૨૪ : આત્મધર્મ : વૈશાખ : ૨૪૯પ
પ્રભાવ પડ્યા વિના રહેતો નથી. તેઓશ્રી અનેક સદ્ગુણોથી અલંકૃત છે. તેમની
કુશાગ્રબુદ્ધિ દરેક વસ્તુના હાર્દમાં ઊતરી જાય છે. તેમની સ્મરણશક્તિ વર્ષોની વાતને
તિથિ વાર સહિત યાદ રાખી શકે છે. તેમનું હૃદય વજ્રથીયે કઠણ ને કુસુમથીયે કોમળ છે.
તેઓશ્રી અવગુણ પાસે અણનમ હોવા છતાં સહેજ ગુણ દેખતાં નમી પડે છે.
બાળબ્રહ્મચારી કાનજીસ્વામી એક અધ્યાત્મમસ્ત આત્માનુભવી પુરુષ છે. અધ્યાત્મમસ્તી
તેમની રગેરગમાં વ્યાપી ગઈ છે. આત્માનુભવ તેમના શબ્દે શબ્દમાં ઝળકે છે. તેમના
શ્વાસે શ્વાસે ‘વીતરાગ! વીતરાગ!’ નો રણકાર ઊઠે છે. કાનજીસ્વામી કાઠિયાવાડનું
અહીં વિક્રમની વીસમી સદી સુધીનો ગુરુદેવનો જીવનપરિચય
આપે વાંચ્યો, ત્યાર પછી એકવીસમી સદીના કેટલાક મુખ્ય
પ્રસંગોનું આલેખન હવે પછીના પૃષ્ઠોમાં આપ જોશો.
અહો, શ્રી ગુરુએ જિનપદ સમજાવ્યું
જે સ્વરૂપ સમજ્યા વિના,
પામ્યો દુઃખ અનંત;
સમજાવ્યું તે પદ નમું
શ્રી સદ્ગુરુ ભગવંત.
જીવ દુઃખી કેમ છે? –કે પોતાનું સ્વરૂપ ન સમજ્યો તેથી તે દુઃખી છે. તે દુઃખ
ક્યારે મટે? પોતાનું સાચું સ્વરૂપ સમજે તો દુઃખ મટે.
આત્માનું સાચું સ્વરૂપ જેમણે અનુભવ્યું હોય એવા જ્ઞાની ગુરુ જ તે સ્વરૂપ
યથાર્થ સમજાવી શકે. આત્માનું સાચું સ્વરૂપ સમજાવનારા આવા ગુરુ મળવા જીવને બહુ
દુર્લભ છે. મહા ભાગ્યે આવા ગુરુની ઉપાસનાથી પોતાનું યથાર્થ સ્વરૂપ જે સમજ્યો તે જીવ
પરમ ઉપકારબુદ્ધિ પ્રગટ કરે છે કે અહો!! મારું નિજપદ શ્રી ગુરુએ મને સમજાવ્યું–તેમને
હું નમસ્કાર કરું છું. શ્રી ગુરુએ મારું સાચું પદ બતાવીને અનંત ભવદુઃખોથી મને છોડાવ્યો.
જે સ્વરૂપને સમજતાં પરમ આનંદ પ્રગટે ને દુઃખ મટે–એવું મારું સ્વરૂપ શ્રીગુરુએ મને
સમજાવ્યું.
હે જીવો! દુઃખથી છૂટવું હોય તો તમે પણ શ્રીગુરુએ બતાવેલ નિજાત્મસ્વરૂપને
સમજો.