: ભાદરવો : ૨૪૯પ આત્મધર્મ : ૧૫ :
જ્ઞાની પોતાના સર્વજ્ઞસ્વભાવને અનુભવતા થકા સમસ્ત પરભાવોથી દૂર એટલે જુદા
વર્તે છે, ને અંદરમાં પોતાના સર્વજ્ઞસ્વભાવી ભગવાનની નજીક વર્તે છે. અહો, સર્વ
પ્રકારે સંપૂર્ણ મારો આત્મા, જગતને જાણવાના સામર્થ્યવાળો–એવા અનુભવમાં ધર્મી
જીવને જગતની કોઈ અભિલાષા નથી કે શુભરાગનોય રસ નથી; કેમકે મારો
સર્વજ્ઞસ્વભાવ કાંઈ સંયોગથી ટક્યો નથી. આવા સ્વભાવને ન દેખવો ને રાગને
નિજકાર્યપણે દેખવો તે તો સર્વજ્ઞસ્વભાવનો અપરાધ છે, વિરાધના છે. સર્વજ્ઞસ્વભાવની
આરાધના રાગથી પાર છે. શુભરાગમાં અજ્ઞાનીને અપરાધપણું દેખાતું નથી, કેમકે રાગ
વગરનો નિરપરાધ અતીન્દ્રિય સર્વજ્ઞસ્વભાવ તેણે દેખ્યો નથી.
રાગાદિ ભાવો બંધસ્વરૂપ છે ને જ્ઞાનસ્વભાવ મુક્તસ્વરૂપ છે. જ્ઞાનસ્વભાવ જ
સારો છે, તેને બદલે બંધભાવને (શુભરાગને–પુણ્યને) સારા તરીકે અનુભવવો તે
મિથ્યાત્વ છે. શુભરાગ પોતે મિથ્યાત્વ નથી પણ તેને હિતરૂપે માનવો તે મિથ્યાત્વ છે.
ધર્મી જીવ જ્ઞાનસ્વભાવને રાગ વગરનો, કર્મ વગરનો અનુભવે છે. તે જ મોક્ષમાર્ગ છે,
તે જ સારો છે.
રાગ બંધનું કારણ છે, અને તેનાથી પાર સર્વજ્ઞસ્વભાવી આત્મા હું છું એમ ધર્મી
અનુભવે છે, તે મોક્ષનું કારણ છે. અહા, સર્વજ્ઞસ્વભાવ પ્રતીતમાં લેતાં, લક્ષમાં લેતાં,
અનુભવમાં લેતાં, સમસ્ત પુણ્ય–પાપથી પર એવા અતીન્દ્રિય આનંદનું વેદન થાય છે.
ઈન્દ્રિયો વડે કે પુણ્યના વિકલ્પો વડે એનું લક્ષ ન થઈ શકે. એની પોતાની જાતિનું
અતીન્દ્રિય જ્ઞાન અંતર્મુખ થઈને સર્વજ્ઞસ્વભાવને ઓળખી શકે છે. સર્વજ્ઞસ્વભાવને
ઓળખનારું જ્ઞાન રાગથી પાર છે. પુણ્યને મોક્ષમાર્ગ માનીને તેના કર્તૃત્વમાં અટકતાં
સર્વજ્ઞસ્વભાવ ભૂલાઈ જાય છે. માટે જ્ઞાનથી તે પુણ્ય–પાપ ભિન્ન છે. આવું ભેદજ્ઞાન
કરીને જે સર્વજ્ઞસ્વભાવને અનુભવે છે તે સાધક થઈને અલ્પકાળમાં સિદ્ધપદને સાધે છે.
જય હો સર્વજ્ઞસ્વભાવને અનુભવનારા સાધક સન્તોનો.
આખી દુનિયાના અંધારાં ભેગા થાય તોપણ નાનકડા
દીવાને ઓલવી શકતા નથી. તેમ આખી દુનિયાની પ્રતિકૂળતા
ભેગી થાય તોપણ ધર્માત્માની જ્ઞાનજ્યોતને બુઝાવી શકતી નથી.