Atmadharma magazine - Ank 312
(Year 26 - Vir Nirvana Samvat 2495, A.D. 1969).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 36 of 48

background image
: ૩૪ : આત્મધર્મ : આસો : ૨૪૯પ
સમજીને તેમાં એકાકારપણે સુતો છે; ‘હું ચેતનરાજા છું’ એ ભૂલીને રાગાદિ પરભાવરૂપે
જ પોતાને અનુભવે છે. વીતરાગમાર્ગી સન્ત તેને જગાડે છે; હે જીવ! તું જાગ. તારું પદ,
તારું સ્થાન આ રાગ–દ્વેષ–મોહમાં ન હોય; તું તો ચૈતન્યરાજા છો, તારું પદ શુદ્ધ
ચૈતન્યધાતુમય છે; તેમાં જડની કે રાગાદિ કુભાવોની ભેળસેળ નથી; અંદર વિકાર
વગરની જે શુદ્ધ ચૈતન્ય ધાતુ છે તે ધુ્રવ–સ્થિર રહેનાર છે, તેમાં તારું નિજપદ છે; તે
પદને તું અનુભવમાં લે; ને તેમાં સ્થિર થા. તારા આવા શુદ્ધ નિજપદમાં આનંદ ભરેલો
છે, તે નિજપદને દેખતાં જ તને પરમ આનંદનો અનુભવ થશે.
શ્રી ગુરુએ નિજપદ બતાવીને તેનો અનુભવ કરવાનું કહ્યું; ત્યારે તેવા અનુભવ
માટેની ધગશથી શિષ્ય પૂછે છે કે હે ગુરુદેવ! જે નિજપદનો અનુભવ કરવાનું આપે કહ્યું
તે નિજપદ કયું છે? મારું નિજપદ કેવું છે? તે મને બતાવો.
એવી જિજ્ઞાસાવાળા શિષ્યને નિજપદ બતાવતા આચાર્યદેવ કહે છે કે હે ભવ્ય!
આત્માના સ્વભાવપણે જે તન્મય અનુભવાય છે તે તારું નિજપદ છે. એ સિવાય
આત્માના સ્વભાવમાં જે તન્મયપણે નથી અનુભવાતા પણ ભિન્નપણે અનુભવાય છે–
એવા બધા દ્રવ્ય–ભાવોને તું અપદ જાણ, તે તારું સ્વરૂપ નથી એમ ઓળખીને તેને છોડ.
આ ભગવાન આત્માનો જે સ્વભાવ છે તે સ્થિર પરમાર્થ સ્વાદથી ભરેલો છે.
આવો જ્ઞાનસ્વભાવ જ અનુભવવા જેવો છે. એક જ્ઞાયકરસથી ભરેલો જેનો મહાસ્વાદ
છે તે જ આત્માનું નિજપદ છે, તેમાં બીજા વિરુદ્ધ ભાવોની ભેળસેળ નથી. રાગાદિ કોઈ
પરભાવો કે શરીરાદિ જડદ્રવ્યો આત્માના જ્ઞાનસ્વભાવ સાથે એકમેકપણે અનુભવાતા
નથી; જ્ઞાનના સ્વાદમાં જડનો સ્વાદ નથી, જ્ઞાનના સ્વાદમાં રાગનો સ્વાદ નથી; જ્ઞાન
તો મહાન આનંદમય ચેતનરસના સ્વાદથી ભરેલું છે. આવા જ્ઞાનમય નિજપદને હે
ભવ્ય જીવો! તમે અનુભવમાં લ્યો.
ધર્મીએ પોતાની પર્યાયને ધુ્રવમાં સ્થાપી છે.
ધુ્રવધ્યેયમાં પર્યાયની એકાગ્રતા તે ધર્મ.