Atmadharma magazine - Ank 312
(Year 26 - Vir Nirvana Samvat 2495, A.D. 1969).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 39 of 48

background image
: આસો : ૨૪૯પ આત્મધર્મ : ૩૭ :
દુઃખથી છૂટવા સાત તત્ત્વને ઓળખો
જીવોને સાત તત્ત્વમાં ભૂલ અનાદિની છે, અને વળી કુગુરુઓના ઉપદેશ વડે તે
પુષ્ટ થાય છે. આ ભૂલને દુઃખનું મૂળ સમજીને સાચા તત્ત્વજ્ઞાન વડે તેનો અભાવ કરવો
જોઈએ.
ઉપયોગસ્વરૂપ આત્મા હું છું, ને મારી ચાલ પાંચ અજીવદ્રવ્યોથી જુદા પ્રકારની
છે–એમ પોતાના ભિન્ન સ્વરૂપને સમજે તો અનાદિની ભૂલ મટે.
• જીવ પોતે ઉપયોગસ્વરૂપ છે–તેને તે જાણતો નથી.
• દેહાદિ અજીવ પોતાથી જુદું હોવા છતાં તેને પોતાનું માને છે.
• રાગાદિ આસ્રવો દુઃખદાયી હોવા છતાં તેને સુખરૂપ માનીને સેવે છે.
• પુણ્ય–પાપ બંને બંધનરૂપ હોવા છતાં પુણ્યબંધનને સારૂં માને છે.
• સંવરના કારણરૂપ જે જ્ઞાન–વૈરાગ્ય, તે તેને કષ્ટદાયક લાગે છે.
• ઈચ્છાના નિરોધવડે નિજશક્તિને પ્રગટ કરવારૂપ નિર્જરાને તે જાણતો નથી.
• પરમ નિરાકુળ આનંદસ્વરૂપ મોક્ષદશાને તે ઓળખતો નથી.
જાણે અને શાસ્ત્રઅનુસાર કહે, પણ અંદર પોતાના શુદ્ધસ્વરૂપના વેદન વગર તેને
તત્ત્વમાં સૂક્ષ્મ ભૂલ રહી જાય છે. અંતરમાં પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપનો અનુભવ કરે ત્યારે જ
તત્ત્વની સાચી શ્રદ્ધા ને સાચું જ્ઞાન હોય છે; ને પછી જ ચારિત્ર હોય છે. તેના વડે મોક્ષ
પમાય છે.
અહા, મોક્ષદશા તો સર્વથા આનંદરૂપ છે, –જેમાં આકુળતાનો સર્વથા અભાવ છે;
એકલો જીવ પોતાની શુદ્ધતા સહિત સદાકાળ બિરાજે છે, જેને રાગ–દ્વેષ નથી, શરીર
નથી, ઈચ્છા નથી, ઈન્દ્રિયો વગર પરિપૂર્ણ જ્ઞાન છે, ને પદાર્થો વગર પરિપૂર્ણ સુખ છે.
ઈન્દ્રિયો વગરનું પૂર્ણજ્ઞાન કેવું હોય તેની કલ્પના પણ અજ્ઞાનીને નથી આવતી, કેમકે તે
તો ઈન્દ્રિયજ્ઞાનને જ અનુભવનારો છે, તેથી મોક્ષમાં અતીન્દ્રિય જ્ઞાનનું જે અસ્તિત્વ છે
તે તેને ભાસતું નથી, એટલે મોક્ષમાં તેને જ્ઞાનનો અભાવ લાગે છે! અહા, અતીન્દ્રિય
જ્ઞાન ને અતીન્દ્રિય સુખનું કોઈ અપાર મહાત્મ્ય છે, તેનું સ્વરૂપ ઓળખે તો અતીન્દ્રિય
જ્ઞાન ને આનંદનો અંશ પોતામાં પણ પ્રગટી જાય.