સ્વવિષયને ભૂલીને તું સદાય અતૃપ્તપણે જ મર્યો છે. માટે હે આત્મા!! હવે તું
વિષયલાલસા છોડીને આત્મસ્વરૂપમાં તારા ચિત્તને જોડ. આ દુઃખમય સંસારચક્રથી
છૂટવાનો સાચો ઉપાય ફક્ત આ એક જ છે કે તું બાહ્ય વિષયોના મોહને છોડીને
આત્મધ્યાનમાં લીન થા.
આ જીવ એકલો જ આવે છે, એકલો જ જન્મ–મરણના દુઃખો ભોગવે છે, એકલો
છે. અને એકલો જ મરે છે. આ જીવને સુખમાં કે દુઃખમાં કોઈપણ સાથી નથી. અરે
જીવ! જે કુટુંબ વગેરેને તું તારાં સમજે છે તે ખરેખર તારાં નથી, કુટુંબ વગેરે તો દૂર
રહો, પણ જે શરીરને પુષ્ટ કર્યું અને જેની સાથે ચોવીસે કલાક રહ્યો તે શરીર પણ સાથે
નથી આવતું તો બીજું તો કોણ આવશે! માટે હે આત્મા! તું બીજાને માટે પાપનો બોજો
તારા શિર ઉપર બાંધી રહ્યો છે! તું સદા એકલો જ છો, માટે બધાનો મોહ છોડીને એક
તારા આત્માને જ ચિંતવ.
જીવ એકનું નીપજે મરણ, જીવ એકલો સિદ્ધિ લહે. ૧૦૧
મારો સુશાશ્વત એક દર્શન–જ્ઞાન–લક્ષણ જીવ છે;
બાકી બધા સંયોગલક્ષણ ભાવ મુજથી બાહ્ય છે. ૧૦૨
જળ અને દૂધની માફક શરીર અને આત્માનો મેળ દેખાય છે, પણ જેમ ખરેખર
તેમને એકમેક સમજવા તે તો ભૂલ છે. તારો તો જ્ઞાયકભાવ છે, ચારિત્રભાવ છે;
રત્નત્રયસ્વરૂપ આત્મા જ તારો છે. માટે કોઈ અન્યના આશ્રયે શાંતિ થશે એવી આશા
છોડીને તું તારા એકત્વસ્વરૂપમાં આવ. તારી એકતાથી તારી શોભા છે, અન્યથી તારી
શોભા નથી. અન્યથી ભિન્ન અનન્યસ્વરૂપ આત્માને ભાવ.