પોતામાં અનુભવી લીધું છે, પોતાનું સર્વસ્વ પોતામાં દેખી લીધું છે. –‘શુદ્ધ–બુદ્ધ–
ચૈતન્યઘન સ્વયં જ્યોતિ સુખધામ’ આ રીતે સ્વાશ્રિત સુંદર મોક્ષમાર્ગના સમ્યગ્જ્ઞાન
અને સમ્યગ્દર્શનની વાત કરી; હવે સમ્યક્ચારિત્રની વાત કરે છે.
કારણપરમાત્મા છે તેના શ્રદ્ધા–જ્ઞાનપૂર્વક તેમાં અવિચળ સ્થિતિ તે ચારિત્ર છે; આમાં
રાગ નથી; આવું ચારિત્ર મોક્ષને માટે કર્તવ્ય છે. સ્વરૂપમાં લીનતારૂપ વીતરાગચારિત્રને
નિયમ કહ્યો પણ શુભરાગ–પંચમહાવ્રતાદિ વિકલ્પોને નિયમ ન કહ્યો; એટલે મોક્ષને માટે
વીતરાગચારિત્રને જ કારણ કહ્યું. શુભને કારણ ન કહ્યું. રત્નત્રયરૂપ જે આવો સુંદર
માર્ગ છે તે પરમ નિરપેક્ષ છે. અને રાગના અભાવથી તે શુદ્ધ છે; આવા શુદ્ધરત્નત્રયને
નિયમ–સાર કહેવાય છે. અને તે નિયમથી કર્તવ્ય છે.
રત્નત્રય સાથે ‘સાર’ વિશેષણ લગાડીને તે વિપરીત ભાવોનો પરિહાર કર્યો છે,
વિપરીત ભાવ વગરનાં એટલે કે રાગના વગરનાં એવા જે શુદ્ધ–સારભૂત–નિર્વિકલ્પ
વીતરાગી રત્નત્રય તે જ મોક્ષનું સાક્ષાત્ કારણ હોવાથી મુમુક્ષુને કર્તવ્ય છે, તેનાથી જ
અતીન્દ્રિય મોક્ષસુખ પ્રાપ્ત થાય છે.
અંતર્મુખ કરીને પોતાના પરમ તત્ત્વને જાણ્યું. પરમ–આત્મસુખનો જ અભિલાષી થઈને
અંતરમાં આનંદના ધામ એવા પોતાના શુદ્ધ જીવની પરમ શ્રદ્ધા કરી, અને તે જ
કારણપરમાત્મામાં સ્થિરતાં કરી, –આવા શુદ્ધ રત્નત્રય તેમાં ક્્યાંય રાગ ન આવ્યો.
પરદ્રવ્યનું અવલંબન ન આવ્યું, એકલા સ્વદ્રવ્યના અવલંબને જ આવા શુદ્ધ રત્નત્રયરૂપ
મોક્ષમાર્ગ છે, અને તે જ ભવના નાશ માટે ભવ્ય જીવોનું કર્તવ્ય છે, તેથી મુનિરાજ કહે
છે કે–