Atmadharma magazine - Ank 330
(Year 28 - Vir Nirvana Samvat 2497, A.D. 1971).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 5 of 41

background image
: ૨ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૪૯૭
શાસ્ત્રના વક્તા અને શ્રોતાનું
એક જ પ્રયોજન– ‘આત્માની શુદ્ધિ થાય.....
ને મોક્ષદશા પ્રગટે’

શ્રી કુંદકુંદસ્વામી કહે છે કે આ નિયમસાર મેં નિજભાવના અર્થે રચ્યું છે. તથા
માર્ગની પ્રભાવના અર્થે મેં આ શાસ્ત્ર રચ્યું છે.
ટીકાકાર મુનિરાજ કહે છે કે મારા આત્માની શુદ્ધિને અર્થે તથા ભવ્ય જીવોના
મોક્ષને માટે હું આ શાસ્ત્રની ટીકા કરું છું. આ શાસ્ત્રમાં કહેલા શુદ્ધાત્માના ભાવોનું મારા
અંતરમાં ફરી ફરીને ઘોલન થાય છે તેથી હું આ ટીકા કરવા પ્રેરાયો છું.
સમયસારની ટીકામાં પણ અમૃતચંદ્રસ્વામીએ એમ કહ્યું છે કે આ શાસ્ત્રની ટીકા
દ્વારા શુદ્ધાત્માના ભાવોનું વારંવાર ઘોલન થતાં મારા આત્માની પરમવિશુદ્ધિ થાઓ.
તથા મારા અને પરના મોહના નાશને માટે દ્રવ્ય અને ભાવરૂપ આ ટીકા રચવાનો ઉદ્યમ
કરું છું. ‘પરમ આનંદના પિપાસુ ભવ્ય જીવોને માટે આ ટીકા રચાય છે’ –એમ
પ્રવચનસારમાં કહ્યું છે.
–આ રીતે શાસ્ત્રકારોનું એક જ પ્રયોજન છે કે આત્માની શુદ્ધતા થાય. તથા
મોક્ષને અર્થે શાસ્ત્ર રચાય છે; એટલે જેનાથી મોક્ષ થાય, ને જે સમજવાથી પરમ આનંદ
થાય, –તે જ શાસ્ત્રનું પ્રયોજન છે. મોક્ષની પ્રાપ્તિ વીતરાગભાવથી થાય છે, રાગવડે
મોક્ષની પ્રાપ્તિ થતી નથી; એટલે વચ્ચે રાગ અને સ્વર્ગાદિ આવે તે કાંઈ પ્રયોજનરૂપ
નથી.
આ રીતે, વીતરાગભાવ તે જ શાસ્ત્રનું તાત્પર્ય છે. આત્માના સ્વભાવરૂપ
મોક્ષમાર્ગ પ્રગટે તે જ એક પ્રયોજન છે; ને શ્રોતા પણ એવા જ પ્રયોજનપૂર્વક આ શાસ્ત્ર
સાંભળે છે. –એટલે વીતરાગશાસ્ત્રના વક્તા અને શ્રોતાનું ધ્યેય એક જ છે કે પોતાના
આત્માની શુદ્ધિ થાય ને મોહનો નાશ થઈને પરમ આનંદરૂપ મોક્ષદશા પ્રગટે.
હે ભવ્ય! તું આવું જ ધ્યેય લક્ષમાં રાખજે.
* * * * *