: આસો : ૨૪૯૭ આત્મધર્મ : ૨૯ :
આરાધનાના પંથ અંદરમાં ઊંડાં છે.
મુક્તિના મારગડા દુનિયાથી આઘા છે.
અહો! આત્માની આરાધનાના પંથ રાગથી ન્યારા
છે...વીતરાગી સંતોના મારગડા દુનિયાથી બહુ આઘા છે.
સુખમય આરાધના ભાવશુદ્ધિવડે પમાય છે, રાગવડે તે નથી
પમાતી. દુનિયાથી દૂર, જગતથી જુદા અંદરના સ્વભાવમાં ઊંડે
ઘૂસી જાય ત્યારે વીતરાગી સંતોના માર્ગ હાથ આવે છે.
* * * * *
જેને આત્માના આનંદનો અનુભવ હોય તે તો વારંવાર અંદર તે આનંદનું
ચિંતન કરે; પણ જેને આત્માના આનંદની ખબર નથી, વિષયોમાં જેણે સુખ માન્યું છે તે
તો તે વિષયોને જ ચિંતવે છે, વિષયોના ચિંતનમાં એકક્ષણ પણ તેને શાંતિ નથી. અરે
ભાઈ! આ શરીર તે તો જડ–માટી–હાંડકાં–ચામડાનું ઢીંગલું છે, તેમાં ક્યાં તારું સુખ છે?
આત્મા તો આનંદનો પર્વત છે, તેનો અનુભવ કર.
આચાર્યદેવ કહે છે કે અહો! આત્માના શુદ્ધભાવ સહિત મુનિવરો ચાર
આરાધના પામીને મોક્ષના પરમસુખને અનુભવે છે. –
શુદ્ધભાવયુત મુનિ પામતા આરાધના–ચઉવિધને,
પણ ભાવરહિત જે મુનિ તે તો દીર્ધસંસારે ભમે. ૯૯
ચૈતન્યતત્ત્વમાં ઊંડા ઊતરીને, નિર્વિકલ્પ અનુભૂતિ સહિત આત્માનું ભાન કરીને
તેની આરાધના કરનારા મુનિઓ તો મોક્ષસુખને પામે છે; પણ જેને આત્માનું ભાન
નથી તેને એક્કેય આરાધના હોતી નથી, તે તો સંસારમાં ભમે છે. સમ્યગ્દ્રષ્ટિ–ગૃહસ્થ
હોય તોપણ તે મોક્ષમાર્ગનો આધારક છે; અને મિથ્યાદ્રષ્ટિજીવ મુનિ થયો હોય તોપણ તે
સંસારી જ છે, તે મોક્ષમાર્ગી નથી.
પ્રશ્ન:– તેને શુભભાવ તો હોય છે?