કારતક: ૨૪૯૮ આત્મધર્મ : ૩ :
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ–યોગીજનો જ પોતાના અખંડ અદ્વત પરમઆનંદને અનુભવે
છે. આવો આનંદનો અનુભવ પ્રગટે તે જ ચૈતન્યના દીવડાથી
ઝગઝગતી દીવાળી છે.
અહા, આવું અપૂર્વ ચૈતન્યસુખ, તે બાહ્યદ્રષ્ટિવાળા બીજા જીવોને
ક્યાંથી હોય? ઉપયોગને રાગથી છૂટો કરીને અંતરમાં જે જોડે તેને જ
આવું અપૂર્વ ચૈતન્યસુખ અનુભવાય છે. આવી દશા તે જ ભવના
અંતનો પંથ છે, તે જ મહા આનંદનો માર્ગ છે. આવી દશાવડે જ
આત્મામાં સાચી આનંદમય દીવાળી ઉજવાય છે.
ચૈતન્યન પરિણતિને પોતાના કારણપરમાત્મા સાથે જ મેળ ખાય
છે, એ સિવાય દુનિયાના પ્રપંચ સાથે એને મેળ ખાય તેમ નથી. માટે
દુનિયાના કોઈ અજ્ઞ જીવો કદાચ તારા સત્માર્ગની નિંદા કરે તોપણ તું
માર્ગ પ્રત્યેની પરમભક્તિને કે ઉત્સાહને છોડીશ નહીં. અહા, આ જ મારા
સુખનો માર્ગ છે–એમ પરમ નિઃશંકપણે અંતરમાં તારા માર્ગે ચાલ્યો જાજે.
આવો અંતરનો માર્ગ બહારના શુભાશુભ પ્રપંચમાં રોકાયેલા જીવોને
ક્યાંથી હોય? દુનિયા દુનિયામાં રહી, મારો માર્ગ તો મારામાં સમાય છે.
ચૈતન્ય ચમત્કારની ભક્તિ વડે આત્મા મુક્તિ પામે છે. તે ભક્તિ
કેમ થાય? કે મહાશુદ્ધ રત્નત્રયસ્વભાવી આત્મા છે તેમાં પોતાને સમ્યક્
પરિણામવડે સ્થાપવો તે નિશ્ચયભક્તિ છે, તે મુક્તિનું કારણ છે.
ભાઈ, તારા સુખના પંથ તારા આત્મામાંથી નીકળે છે; જેમાં
મહાન સુખ ભરેલું છે એવો તું પોતે તારા આત્મામાં એકાગ્ર થઈને
સુખનો અનુભવ કર, તે જ તારા સુખનો પંથ છે.
સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રરૂપ જે નિર્મળ પર્યાય તે રૂપે પોતાનો
આત્મા પરિણમે છે. રત્નત્રયસ્વભાવ આત્મામાં ત્રિકાળ છે, તે મહા–શુદ્ધ
રત્નત્રયવાળા સ્વભાવને તારી નિર્મળ પર્યાયમાં સ્થાપ. આત્માને
રાગમાં ન સ્થાપ; સ્વસન્મુખ ચૈત્નયપરિણતિમાં આત્માને સ્થાપ.
અરે, આત્માની શાંતિથી બહાર નીકળીને ચોરાશીના ચક્કરમાં દુઃખી
થઈને ડોલી રહેલો આ આત્મા, તેને તેમાંથી બહાર કાઢવા માટે, દુઃખની
ભડભડતી અગ્નિમાંથી આત્માને બચાવવા માટે, હે જીવ! અંદર મહાન