Atmadharma magazine - Ank 338
(Year 29 - Vir Nirvana Samvat 2498, A.D. 1972).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 16 of 45

background image
માગશર: ૨૪૯૮ આત્મધર્મ : ૧૩:
સમયસાર આપણને મળી રહ્યું છે––ભરતક્ષેત્રમાં કેવળી–શ્રુતકેવળીની વાણી જ મળી
રહી છે. વાહ! ધન્ય ઘડી....ધન્ય ભાગ્ય!
આ સમયસાર શુદ્ધાત્માની અનુભૂતિ કરાવે છે. પ્રથમ જ સિદ્ધભગવાનને
આત્મામાં સ્થાપીને સાધકભાવરૂપે અપૂર્વ મંગળ કર્યું છે.
સિદ્ધપ્રભુ તો પરદ્રવ્ય છે, તેને આત્મામાં કેમ સ્થાપો છો? પરદ્રવ્યના લક્ષે તો
વિકલ્પ થાય છે? –એમ કોઈ પૂછે, તો કહે છે કે ભાઈ, પરલક્ષે વિકલ્પ થાય છે એ તો
અમને ખબર છે,–પણ અહીં વિશેષતા છે કે જેવા સિદ્ધ છે તેવું આત્માનું શુદ્ધસ્વરૂપ
સાધ્યરૂપે જ્ઞાનના લક્ષમાં લઈએ છીએ, એટલે જ્ઞાનને વિકલ્પથી પાર કરીને અંતરના
શુદ્ધસ્વરૂપ તરફ લઈ થઈએ છીએ, ને તે જ સિદ્ધનું પરમાર્થ ધ્યાન છે. પરિણતિને
અંતરમાં વાળીને સિદ્ધ જેવા આત્માનું ધ્યાન કરતાં અમને જે પરમાર્થ શાંતિ ને
આનંદનો અનુભવ થાય છે–તે કાંઈ અસત્ નથી, તે સત્ છે? કે અંતરમાં સિદ્ધ જેવું શુદ્ધ
આત્મસ્વરૂપ છે તે સત્ છે, તેથી તે સત્ના ધ્યાનવડે, સત્માં પર્યાયની એકાગ્રતા વડે
અપૂર્વ શાંતિ અનુભવાય છે; આ રીતે સિદ્ધને આત્મામાં સ્થાપ્યા–તેમાં એકલો વિકલ્પ
નથી; પણ જ્ઞાનપરિણતિ અંતરમાં ઝુકીને સિદ્ધસ્વરૂપે પોતાના આત્માને જ ધ્યાવે છે. તે
જ્ઞાનપરિણતિ અંતરમાં ઝુકીને સિદ્ધસ્વરૂપે પોતાના આત્માને જ ધ્યાવે છે. તે
જ્ઞાનપરિણતિનું નામ જ સિદ્ધની ભાવસ્તુતિ છે. (ગાથા ૩૧ માં પણ એ વાત કરી છે;
તત્ત્વાનુશાસનમાં પણ એ વાત કરી છે.) રાગ અને વિકલ્પ તે કાંઈ સમ્યગ્દર્શનની રીત
નથી, સમ્યગ્દર્શનની રીત તો વિકલ્પથી પાર એવું જ્ઞાન કે જે અંતરમાં ઝુકે છે–તે જ છે.
ચૈતન્યતત્ત્વ રાગમાં–વિકલ્પમાં ન જીરવાય, એ તો સિંહણના દૂધની જેમ સોનાના પાત્ર
જેવી જે જ્ઞાનની અંર્તપરિણતિ તેમાં જ જીરવાય.
જગતમાં સિદ્ધ થોડા ને સંસારી તેના કરતાં અનંતગુણા; ભલે થોડા છતાં
સિદ્ધભગવાન જગતમાં વિજયવંત છે, કેમકે તેમની સંખ્યા સદાય વધતી જાય છે ને
સંસારીજીવોની સંખ્યા સદાય ઘટતી જાય છે, ૬ માસ ને ૮ સમયમાં ૬૦૮ જીવોની
સંખ્યા સિદ્ધમાં વધે છે, ને સંસારીજીવો તેટલા ઘટે છે. જે સિદ્ધ થયા તેમાંથી કદી પણ
એક્કેય ઓછો થાય તેમ બને નહિ, તે તો સદાય વૃદ્ધિગત જ છે. તેમ આત્માનું જ્ઞાન
વિકલ્પથી અધિક થઈને