મલિનતા વગેરે દેખીને પણ ધર્માત્મા પ્રત્યે ગ્લાનિ કરતો નથી. પોતાના શરીરમાં પણ
રોગાદિ મલિનતા થાય તો તેથી પોતાના ધર્મોથી તે ડગતો નથી કે ધર્મમાં શંકા કરતો
નથી. મુનિઓ તો દેહ પ્રત્યે અત્યંત ઉદાસ છે, સ્નાનાદિ તેઓ કરતા નથી, દેહની
શોભાનું કે દેહના શણગારનું તેમને લક્ષ નથી, તેઓ તો સ્વાનુભવરૂપી સ્નાનવડે
આત્માને શોભાવનારા છે; રત્નત્રય તેમનો શણગાર છે; અહો, આવા મુનિઓને દેખતાં
રત્નત્રયધર્મના બહુમાનથી તેમના ચરણોમાં શિર નમી પડે છે.
કાંઈ નથી કે ધર્મીનું શરીર કાળું–કુબડું ન જ હોય. કોઈનું શરીર કાળું–કુબડું પણ હોય,
અવાજ પણ ચોખ્ખો ન નીકળતો હોય,–તેથી શું? અંદર તો દેહથી ભિન્ન જ્ઞાનશરીરીપણે
ધર્માત્મા પોતાને અનુભવે છે. સમંતભદ્રસ્વામી રત્નકરંડ–શ્રાવકાચારની ૨૮ મી ગાથામાં
કહે છે કે ચાંડાલના શરીરમાં રહેલો સમ્યગ્દ્રષ્ટિઆત્મા દેવ સમાન શોભે છે.–રાખથી
ઢંકાયેલ અગ્નિની ચીનગારી માફક દેહની અંદર સમ્યક્ત્વરૂપ ચૈતન્યચીનગારીથી તે
આત્મા શોભે છે, તે પ્રશંસનીય છે.–
નિર્વિચિકિત્સા–અંગ છે. (આ નિર્વિચિકિત્સા અંગ માટે ઉદાયનરાજાનું દ્રષ્ટાંત શાસ્ત્રોમાં
પ્રસિદ્ધ છે; તે ‘સમ્યક્ત્વ–કથા’ વગેરેમાં જોઈ લેવું.)
જ શોભા છે, કાંઈ પુણ્યથી શોભા નથી. એક તિર્યંંચ–કૂતરું પણ જો સમ્યગ્દ્રષ્ટિ હોય તો
શોભા છે, ને મિથ્યાદ્રષ્ટિ મોટો દેવ હોય તોપણ શોભતો નથી. કોઈ ધર્મી ઓછા
પુણ્યોદયને કારણે નિર્ધન–કદરૂપ હોય, ને પોતે ધનવાન–રૂપવાન હોય તો તે કારણે ધર્મી
બીજા બીજા સાધર્મીથી પોતાની અધિકતા માનતા નથી ને સામાનો