Atmadharma magazine - Ank 348
(Year 29 - Vir Nirvana Samvat 2498, A.D. 1972).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 10 of 53

background image
: આસો: ૨૪૯૮ આત્મધર્મ : ૭ :
ચેતનાપરિણતિનું નામ જૈનધર્મ છે. અહા! આવો જૈનધર્મ! તેનું સ્વરૂપ જે સમજયો તેને
ભવ રહેતા નથી.
અરે, ચોરાશીના દુઃખના અવતાર જેનાથી કરવા પડે તે ભાવ ધર્મી જીવનું કાર્ય
કર્મ હોય? બાપુ! ગંભીર જ્ઞાનસ્વભાવી ભગવાન આત્મા, તેને જાણીને ભવનો અંત
કરવા માટેનો આ ભવ છે.
રાગ વખતે જ્ઞાની તો ‘જ્ઞાની’ જ રહે છે, રાગી થતો નથી. રાગને ‘જાણવાની’
ક્રિયા તે કરે છે, પણ રાગને ‘કરવાની’ ક્રિયા તે કરતો નથી. (જ્ઞપ્તિક્રિયા કરે છે,
કરોતિકિયા કરતો નથી.)
અરે, શું સજ્જન–આર્યમાણસના ઘરમાં તે કાંઈ માંસ રાંધવાના કામ થાય?–કદી
ન થાય. તેમ સત્ એવો જ્ઞાનસ્વભાવ, તેમાં વર્તતા સત્જન–જ્ઞાની આર્યધર્માત્મા, તેના
જ્ઞાનઘરમાં રાગાદિ વિકારનાં કાર્ય કેમ થાય?–ન જ થાય. જ્ઞાનઘરમાં વિકાર હોય નહીં.
માટે જ્ઞાની ધર્માત્મા રાગાદિ વિકારભાવનો અકર્તા જ છે; એનું કાર્ય તો પરમ શાંત
વીતરાગભાવરૂપ છે; તેમાં જ વ્યાપીને તેને તે ગ્રહણ કરે છે.
મારી સમ્યક્ત્વાદિ જે નિર્મળપર્યાયો છે તેના આદિ–મધ્ય–અંતમાં એટલે કે તેમાં
સર્વત્ર મારો શુદ્ધ આત્મા જ રહેલો છે, પણ આદિમાં–મધ્યમાં કે અંતમાં ક્્યાંય કર્મ કે
રાગાદિ પરભાવો મારી પર્યાયમાં રહેલા નથી; મારી સમ્યક્ત્વાદિ પર્યાયોમાં મારા શુદ્ધ
આત્મા સિવાય બીજા કોઈને હું ગ્રહતો નથી, તેનું અવલંબન લેતો નથી. મને મારી
સમ્યક્ત્વપર્યાયમાં, જ્ઞાનમાં, આનંદમાં, ક્્યાંય રાગનું–નિમિત્તનું દેવ–ગુરુ–શાસ્ત્રનું
કોઈનું ગ્રહણ નથી, પણ મારા આત્માનું જ ગ્રહણ છે, તેને જ હું ગ્રહણ કરું છું.
સમ્યક્ત્વપર્યાય આત્મારૂપે થઈને ઊપજી છે, રાગરૂપે થઈને નથી ઊપજી.–કર્તા થઈને
પોતાની આવી જ્ઞાનચેતનારૂપ પર્યાયને કરે છે–તે જ ધર્મીનું લક્ષણ છે.
जय ज्ञानचेतना

સમયસાર ગા. ૭પ–૭૮ માં ધર્માત્માના ચિહ્નરૂપ
જ્ઞાનચેતનાનું અદ્ભૂત વર્ણન આપ વાંચી રહ્યા છો

જ્ઞાનચેતનારૂપ થયેલો સાધક એકલા ચૈતન્યના આનંદને જ ભોગવે છે; હજી