ગુણ ત્રિકાળ બધાને છે – પણ તેનું ભાન ત્યારે થયું કે જ્યારે પર્યાયમાં તેના
થઈને તેને શ્રદ્ધે છે – જાણે છે – અનુભવે છે. તેમાં વચ્ચે રાગાદિ વિષમભાવ નથી એટલે
તે પરિણામ પરમ સમતારૂપ છે. પરમ શાંત સમતા પરિણામ વગર ચૈતન્યપ્રભુ દેખાય
રાગરહિત વીતરાગી સમતારૂપ છે. પર્યાયમાં સ્વભાવના આશ્રયે વીતરાગી સમતારૂપ
પરિણમન થવા માંડયું ત્યારે ખબર પડી કે અહો! આવા સમતારસનો આખો પિંડ હું છું.
અનંત સ્વભાવગુણોથી ઘેરાયેલો – વીંટાયેલો – વ્યાપેલો છે. આવા સ્વભાવમાં જે ઘૂસી
ગયો તેને આધિ –વ્યાધિ – ઉપાધિનો કોઈ ઘેરો રહેતો નથી ચૈતન્યને ભૂલેલા
અજ્ઞાનીઓ સંયોગના ને રાગ–દ્વેષના ઘેરાથી ઘેરાઈ જાય છે; પણ, ગમે તેવા સંયોગ હો
અને રાગાદિ પણ હો, છતાં તે બધાના ઘેરાથી છૂટવાનો એક જ ઉપાય છે કે
સ્વભાવઘરમાં ઘૂસી જવું, –એમ જાણીને જ્ઞાની તો નિજ સ્વભાવમાં ઘૂસી જાય છે. એવા
જ્ઞાની કોઈ સંયોગના ઘેરાથી ઘેરાતા નથી – મુંઝાતા નથી – સ્વરૂપને ભૂલતા નથી.
આવી તો ધર્મીના એક નિઃશંક્તિ – અંગની તાકાત છે; ને એવા તો અનંતા ગુણના
સમ્યક્ભાવો ધર્મીને એકસાથે વર્તી રહ્યા છે.
વિકલ્પથી પાર જ્ઞાનની અનુભૂતિમાં જે આવે છે તે જ પૂરું છે. હે જીવ! તું એકવાર
આવી અનુભૂતિનો લહાવો તો લે. અનુભૂતિમાં તારા તત્ત્વની કોઈ અદ્ભૂતતા દેખતાં
તને અજબ – ગજબનો આનંદ થશે.