: ૨૨ : આત્મધર્મ : માગશર : ૨૪૯૯
ભૂતાર્થસ્વભાવના આશ્રયે સમ્યગ્દ્રર્શન કહ્યું
છે.
૨૦૨. નવતત્ત્વને જાણે, પણ શુદ્ધાત્માને ન
ઓળખે તો?
– તો તેને સમ્યગ્દ્રર્શન ન થાય; ને
તેનું નવતત્ત્વનું જ્ઞાન પણ સાચું ન
કહેવાય.
૨૦૩. વીતરાગ ભગવંતો કયા માર્ગે મોક્ષમાં
ચાલ્યા?
અંતર્મુખી શુદ્ધ રત્નત્રયના માર્ગે તેઓ
મોક્ષમાં ગયા.
૨૦૪. જીવને બહિરાત્મદશામાં શું હતું?
બહિરાત્મદશામાં તે એકાંત દુઃખી હતો.
૨૦પ હવે અંતરાત્મા થતાં શું થયું? આત્માનું
સાચું સુખ અનુભવમાં આવ્યું.
૨૦૬. રાગાદિ ભાવો કેવા છે?
તેઓ અંર્તસ્વભાવના આશ્રયે
ઉત્પન્ન થયેલા નથી.
૨૦૭. અંર્તસ્વભાવના આશ્રયે શું ઉત્પન્ન
થાય?
વીતરાગી જ્ઞાન–આનંદરૂપ શુદ્ધ ભાવો
પ્રગટે.
૨૦૮. આપણે પરમાત્માને ઓળખી
શકીએ?
હા; અંતરાત્મા થઈને પરમાત્માને
ઓળખી શકાય છે.
૨૦૯. જડ– શરીરમાં જીવનો કોઈ ધર્મ હોય?
– ના.
૨૧૦. બી. એ. એમ. એ. ભણે, પણ
આત્માને ન ઓળખે તો?
– તો વીતરાગી આત્મવિદ્યામાં તે મૂરખ છે,
નાપાસ છે.
૨૧૧. આત્માના હિત માટે કેવી વિદ્યા
શીખવી?
જીવ – અજીવના ભેદજ્ઞાનરૂપ
વીતરાગ વિદ્યા શીખવી.
૨૧૨. અંતરાત્માનું લક્ષણ શું?
– જ્ઞાનચેતનાની અનુભૂતિ.
૨૧૩. જ્ઞાનચેતનાવંત અંતરાત્માને ખરેખર
કોણ ઓળખી શકે?
જે પોતે અંતરાત્મા થાય તે.
૨૧૪. એકલા અનુમાનવડે અંતરાત્માને
ઓળખી શકાય? – ના.
૨૧પ. રાગ અને શરીરનો નાશ થાય તો
આત્મા જીવે?
હા; આત્મા પોતાના ચેતનસ્વભાવે
સદા જીવંત છે.
૨૧૬. આત્માને અનુભવનારા અંતરાત્મા
કેવા છે? તેઓ પરમાત્માના
પાડોશી છે.
૨૧૭. અંતરાત્માને રાગ હોય?
કોઈ ને હોય છે; બધાયને નથી
હોતો.
૨૧૮. રાગ હોવા છતાં અંતરાત્મા શું કરે
છે? પોતાની ચેતનાને રાગથી જુદી
અનુભવે છે.
૨૧૯. અંતરાત્માની ઓળખાણ કરતાં શું
થાય?
જીવ–અજીવનું સાચું ભેદજ્ઞાન થઈ
જાય.