Atmadharma magazine - Ank 353
(Year 30 - Vir Nirvana Samvat 2499, A.D. 1973).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 43 of 49

background image
: ૪૦ : આત્મધર્મ : ફાગણ : ર૪૯૯
ઉત્તર :– જેની આરાધના કરવાની છે એવા પોતાના શુદ્ધાત્માને જ આરાધ્યદેવ તરીકે
સ્થાપીને, તેની શ્રદ્ધા–જ્ઞાન–અનુભૂતિ કરવી, એનાથી વિરુદ્ધ રાગાદિ બીજા કોઈ
ભાવોને અનુભૂતિમાં પ્રવેશવા ન દેવા–એનું નામ આરાધના છે. આ
આરાધનામાં પરભાવોથી ભિન્ન પોતાના સાચા સ્વરૂપને ઓળખીને જીવે
તેનું જ સેવન કરવાનું છે. આત્માની ઓળખાણરૂપ સમ્યગ્દર્શન તે પ્રથમ
આરાધના છે.
પ્રશ્ન :– સમુદ્ઘાત વખતે કેવળીપ્રભુના આત્મપ્રદેશો આપણા આત્માને સ્પર્શી જાય છે
છતાં આપણને ખબર કેમ પડતી નથી?
ઉત્તર :– સમુદ્ઘાત વખતે કેવળી પ્રભુના આત્મપ્રદેશો આખા લોકમાં ફેલાય છે એટલે
અહીં આપણી પાસે પણ આવે છે–એ ખરૂં, પણ તે આત્મપ્રદેશો અતીન્દ્રિય છે,
ઈંદ્રિયજ્ઞાનનો તે વિષય નથી. એનું સ્વરૂપ વિચારતાં અતીન્દ્રિય આત્મા લક્ષમાં
આવી જાય છે. એકક્ષેત્રની અપેક્ષાએ ભલે સ્પર્શ કહેવાય, બાકી તો આત્મપ્રદેશો
અસ્પર્શી છે. વળી તે એકપ્રદેશીપણાનો કાળ પણ માત્ર એક–બે કે ત્રણ સમયો
જ છે, ને તેથી છદ્મસ્થજ્ઞાનનો વિષય તે થઈ શકે નહિ. અસંખ્ય સમયથી ઓછા
કાળની વસ્તુને છદ્મસ્થનો ઉપયોગ પકડી શકતો નથી.
પ્રશ્ન :– માંસાહારી જૈન હોઈ શકે?
ઉત્તર :– ના; કોઈપણ જૈન કદી માંસાહારી હોઈ શકે નહિ, માંસાહાર હોય ત્યાં જૈનપણું
હોઈ શકે નહિ. અરે, સિંહ જેવા માંસભક્ષી પ્રાણી પણ જ્યાં ધર્મ સમજે છે કે
તરત માંસાહાર છોડીને સમાધિમરણ કરે છે અથવા તો નિર્દોષ ખોરાક ખાઈને
જીવે છે. માંસાહારનું જેમાં પ્રતિપાદન હોય તે શાસ્ત્ર નથી, તે તો કુશાસ્ત્ર છે.
યાદ રહે કે ઈંડા, મધ વગેરે પણ માંસની જેમ જ સર્વથા અભક્ષ છે.
દવારૂપે પણ તેનું ભક્ષણ આર્ય માણસને હોય નહીં.
પોતાના શરીરનું માંસ કાપીને કોઈ રાજાએ દાન કર્યું–એવી કથા આવે
છે, –પણ તે યોગ્ય નથી; જ્ઞાની એવું કરે નહીં. આ સંબંધમાં શાંતિનાથ
ભગવાનના પૂર્વભવનો એક પ્રસંગ આવે છે, તે કોઈવાર કહેશું.