Atmadharma magazine - Ank 354
(Year 30 - Vir Nirvana Samvat 2499, A.D. 1973).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 21 of 53

background image
: ૧૮ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૪૯૯
સમ્યક્ત્વ – સન્મુખ જીવની અદ્ભુત દશા
(૭)
પ્હો’ ફાટ્યો છે... હમણાં ઝળહળતો સૂર્ય ઊગશે.

અહાહા! હજી જ્યાં ઝળહળતા સૂર્યનો પ્રકાશ થયો નથી પણ પરોઢનો પો’
ફાટફાટ થઈ રહ્યો છે, દિશાઓ ખૂલી ગઈ છે અને હમણાં જ અંધકારના વાદળને
ભેદીને સૂર્યનો પ્રકાશ દશે દિશાને ઝળહળતી કરશે,–તે દશાની શી વાત! સમ્યગ્દર્શન
વસ્તુ જ એટલી અલૌકિક અને ગૂઢાર્થભાવવાળી છે કે એનું વર્ણન શું કરવું અને શું
ન કરવું! ! તેના ગંભીર ભાવ ઘૂંટાયા કરે છે. જેને સમ્યગ્દર્શનરૂપી સૂર્ય હજી ઊગ્યો
નથી પણ તેની સન્મુખ થયો છે તે જીવની રહેણીકરણી અન્ય મિથ્યાત્વી કરતાં ઘણી
અલૌકિક હોય છે; તે જીવને આત્માના પ્રેમ સાથે સરળતા, કષાયની મંદતા, મોક્ષની
અભિલાષા, સાચા દેવ–ગુરુ–શાસ્ત્ર પ્રત્યે અનન્ય ભાવ, વગેરે ભાવો બીજા કરતાં
જુદી જાતના હોય છે–
કષાયની ઉપશાંતતા, માત્ર મોક્ષ–અભિલાષ,
ભવે ખેદ, અંતર દયા, ત્યાં આત્માર્થ–નિવાસ.
–શ્રીમદ્ રાજચંદજીએ આ ગાથામાં આત્માર્થી જીવની દશા બતાવી છે. તેને
પરિણામમાં એટલી બધી મંદતા–શાંતપણું–ગંભીરતા હોય છે કે તે અંદર ને અંદર
ઊતરતો જાય છે, કષાયનું ઉગ્રપણું તેને આવી જતું નથી. એકદમ શાંતિ અને ધીરજપણે
તે મૂળમાર્ગ ઉપર ડગ માંડી રહ્યો છે, તેથી પરિણામમાં ચંચળતા બહુ ઓછી થાય છે;–
ક્યારેક થઈ જાય છે તોપણ ભાવની વિશુદ્ધતા વડે તરત પાછો વળી જાય છે. તે હજી
વેપાર વગેરે સંસાર–સંબંધી કાર્યોમાં જોડાતો હોવા છતાં તેના ભાવો બીજા જીવો કરતાં
જુદા હોય છે. કોઈ પણ બહારના વિષયમાં કેત કુતૂહલમાં તેની વૃત્તિઓ ઊછાળા મારતી
નથી; કારણકે બહારના વિષયો ઉપરની જે લોલુપતા કે તીવ્રતા હતી તે હવે ચૈતન્યપ્રેમ
વડે અંદરના માર્ગે ચડતાં ઘણી ઘટી ગઈ છે. સંસારની કે સંસારના સંયોગોની
અભિલાષા છૂટીને મહા આનંદરૂરૂપ મોક્ષની અભિ