: કારતક : ૨૫૦૦ આત્મધર્મ : ૨૭ :
પામીને હે જીવ! તું તારા આત્માને સ્વસંવેદન–પ્રત્યક્ષ કરી લે. ભગવાને કહેલું જ્ઞાન
ભવનું નાશક છે.
જિનકથિત દ્રવ્યશ્રુતનું સાચું જ્ઞાન જ ત્યારે થાય કે જ્યારે અંતર્મુખ થઈને
શુદ્ધઆત્મતત્ત્વને સ્વસંવેદનગોચર કરે.–આવું ભાવશ્રુત તે જ જૈનશાસન છે. અહા,
વીતરાગવાણીની શી અદ્ભુત રચના છે! એનું જ્ઞાન કરતાં આનંદના તરંગ ઊછળે છે.
કોઈ અજ્ઞાની જીવ ભલે ૧૧ અંગ ભણ્યો હોય તોપણ તે જીવ જિનસૂત્રના
સમ્યગ્જ્ઞાનથી રહિત છે, તે ભલે નવમી ગૈ્રવેયકમાં હોય તોપણ તે સંસારગત છે, તે
મોક્ષને પામતો નથી.
અને ભાવશ્રુતવડે જિનસૂત્રનો જ્ઞાતા સમ્યગ્દ્રષ્ટિજીવ, ભલે વિશેષ શાસ્ત્રો ન
ભણ્યો હોય કદાચ નરકમાં હોય, તોપણ તે જીવ સંસારગત નથી, ત્યાંથી નીકળીને
એકાદ ભવમાં તે મોક્ષ પામી જશે.–એ ભાવશ્રુત જ્ઞાનનો મહિમા છે.
મુમુક્ષુ જીવોનાં મહાન ભાગ્ય અને મહાન પુણ્યયોગ
અહો, વીતરાગી જિનાગમ આત્માના સમ્યક્સ્વભાવનું જ્ઞાન કરાવે છે. આ
સમ્યગ્જ્ઞાન જીવને સંસારસમુદ્રમાં ડુબવા નહીં દે; સમ્યગ્જ્ઞાનના ચૈતન્યદીવડા પ્રગટાવ્યા
તે જીવ હવે મોક્ષ પામશે, તેણે જ ખરી દીપાવલી કરી. જ્ઞાનના મહિમાપૂર્વક ગુરુદેવ કહે
છે કે અહો! આવું અપૂર્વ સમ્યગ્જ્ઞાન બતાવનારાં જિનસૂત્રો (સમયસારાદિ) અહીં
પરમાગમમંદિરમાં કોતરાઈ ગયાં, તેમાં આખા સમાજના પુણ્ય ભેગાં છે. બેન જેવા
આત્માઓનાં તો પુણ્ય છે જ, ને આખા સમાજના પણ મહા ભાગ્ય છે કે આ કાળે
આવા પરમાગમ પ્રસિદ્ધિમાં આવ્યા! (ગુરુદેવની આ વાત શ્રોતાજનોએ હર્ષપૂર્વક
વધાવી લીધી, ને કહ્યું કે અહો ગુરુદેવ! આ બધો આપનો જ પ્રતાપ છે.)
જિનાગમમાં તો બધા તત્ત્વોનું જ્ઞાન કરાવ્યું છે. જીવ–અજીવ, પુણ્ય–પાપ, બંધ–
મોક્ષ, એ બધાનું સ્વરૂપ જિનાગમ ઓળખાવે છે, ને તેમાં પુણ્ય–પાપ વગરનો
શુદ્ધઆત્મા ઉપાદેય છે, તેના આશ્રયે સંવર–નિર્જરા–મોક્ષદશા પ્રગટે છે. શુદ્ધ આત્માની
મુખ્યતાથી અધ્યાત્મનું નિરૂપણ છે.
મહાવીરનો સન્દેશ છે કે ચૈતન્યજીવન જીવો
જીવ તો જ્ઞાનઆનંદમય સત્તા છે; તે ચૈતન્યસત્તાથી તે જીવન જીવનારો છે.