:૨૪: આત્મધર્મ ફાગણ : ૨૫૦૦ :
ભગવાનના ઉપદેશનો આવો સંદેશ, શ્રી કુંદકુંદાચાર્યદેવ વિદેહમાં જઈને લાવ્યા
છે, ને તે જ ઉપદેશ આ પરમાગમોમાં ભર્યો છે. તેના બહુમાનનો આ ઉત્સવ છે.
પ્રવચન પછી ભગવાન સીમંધરનાથના અને મહાવીરપ્રભુના મંગલ વિહાર જેવી
ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી હતી; પાંચ હાથી ઉપર પાંચ પરમાગમ, તેમજ અજમેરનો રથ–
હાથી, સોનગઢનો રથ, વગેરેથી શોભતી આવી રથયાત્રા આ પહેલી જ હતી. સર્વત્ર
જિનેન્દ્રશાસનના જયજયકાર દેખીને આનંદ થતો હતો.
ફાગણ સુદ પાંચમથી પ્રવચનમાં સવારે સંવર અધિકારનો મંગલ પ્રારંભ થયો
તેનો મંગળ શ્લોક (૧રપ) બરાબર સવાસો નંબરનો સવાયું કામ સૂચવે છે, – તેમાં
ભેદજ્ઞાનના મહિમાથી આચાર્યદેવ કહે છે કે–
અનાદિ સંસારથી માંડીને પોતાના વિરોધી સંવરને જીતવાથી જે એકાંત–ગર્વિત
થયો છે એવો જે આસ્રવ, તેનો તિરસ્કાર કરવાથી જેણે સદા વિજય મેળવ્યો છે–એવા
સંવરને ઉત્પન્ન કરતી, પરરૂપથી જુદી (–પરદ્રવ્ય અને પરદ્રવ્યના નિમિત્તે થતા
ભાવોથી જુદી) પોતાના સમ્યક્ સ્વરૂપમાં નિશ્ચલપણે પ્રકાશતી, ચિન્મય, ઉજજવળ,
અને નિજરસ (ચૈતન્યરસ) ના ભારવાળી–અતિશયતાવાળી ભેદજ્ઞાનજ્યોતિ પ્રગટ
થાય છે, ફેલાય છે. –તે મંગળ છે.
બપોરે પદ્મનંદીમુનિરાજરચિત ઋષભજિનસ્તોત્ર વંચાતું હતું. –તેના શરૂઆતના
પાંચ શ્લોક–
जय ऋषभ नाभिनन्दन त्रिभुवननिलय एक दीप तीर्थंकर।
जय सकल क्वववत्सल, निर्मलगुण – रत्ननिधे नाथ।।
(૧) શ્રીમાન નાભિરાજાના નન્દન, તથા ત્રિભુવનરૂપી ઘરના એક દીપક,
અને ધર્મતીર્થની પ્રવૃત્તિ કરનારા એવા હે ઋષભદેવ તીર્થંકર! આપ આ લોકમાં જયવંત
રહો. વળી સમસ્ત જીવો ઉપર વાત્સલ્ય ધારણ કરનારા અને નિર્મળગુણરત્નોના
નિધાન એવા હે નાથ! આપ આ લોકમાં સદાય જયવંત રહો.
(ર) સમસ્ત સુર–અસુરના ચિત્ર–વિચિત્ર મણિઓથી સહિત મુગટનાં કિરણો
વડે જેમનું સિંહાસન ચિત્ર–વિચિત્ર છે એવા હે જિનનાથ! જે મનુષ્ય આપને દેખે છે,
આપની સ્તુતિ કરે છે તથા આપના જપ અને ધ્યાન કરે છે તે મનુષ્ય ધન્ય છે.