: ૪૪ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૫૦૦
ત્રિશલામાતા અને દેવીઓની ચર્ચા
ત્રિશલામાતા અને પારણે ઝુલતા વીરકુંવર
વચ્ચેની મીઠી વાતું આપણે ગતાંકમાં વાંચી. હવે દેવીઓ
સાથે માતાજીની મધુરી ચર્ચા પણ વાંચીએ.
એક દેવી પૂછે છે :–હે માતા! અનુભૂતિસ્વરૂપ થયેલો આત્મા તમારા અંતરમાં બિરાજે
છે, તો એવી અનુભૂતિ કેમ થાય! તે સમજાવો.
માતા જવાબ આપે છે:–હે દેવી! અનુભૂતિનો મહિમા ઘણો ગંભીર છે. આત્મા પોતે
જ્ઞાનની અનુભૂતિસ્વરૂપ છે. તે જ્ઞાનની અનુભૂતિમાં રાગની અનુભૂતિ નથી;–
આવું ભેદજ્ઞાન થાય ત્યારે અપૂર્વ અનુભૂતિ પ્રગટે છે.
બીજી દેવી પૂછે છે કે:–હે માતા! આત્માની અનુભૂતિ થતાં શું થાય!
માતા કહે છે:–સાંભળ, દેવી! અનુભૂતિ થતાં આખો આત્મા પોતે પોતામાં ઠરી જાય છે.
એમાં અનંતગુણના ચૈતન્યરસનું એવું ગંભીર વેદન થાય છે કે જેના મહાન
આનંદને આત્મા જ જાણે છે. એ વેદન વાણીમાં આવતું નથી.
ત્રીજી દેવી પૂછે છે:–માતા! વાણીમાં આવ્યા વગર એ વેદનની ખબર કેમ પડે!
માતા ઉત્તર આપે છે:–હે દેવી! પોતે પોતાના સ્વસંવેદનથી આત્માને તેની ખબર પડે છે.
જેમ આ થાંભલો નજરે દેખાય છે, તેમ અનુભૂતિમાં આત્મા તેનાથી પણ સ્પષ્ટ
જણાય છે.
ચોથી દેવી પૂછે છે:–હે માતા! આંખ વડે થાંભલો જણાય તેનાં કરતાંય આત્માના જ્ઞાનને
વધુ સ્પષ્ટ કેમ કહ્યું!
માતા જવાબ આવે છે:–હે દેવી! થાંભલાનું જ્ઞાન તો ઈન્દ્રિયજ્ઞાન છે, તે પરોક્ષ છે, ને