: 14 : ātmadharma : mahā : 2501
atīndriy ātmāthī viruddha īndriyo, tenā vaḍe ātmā kyāthī jaṇāy?
bahirātmā potānā ātmagnānathī parāṅgmukh vartato thako, īndriyodvārā sharīrādi bāhya
padārthone ja jāṇavāmān tatpar chhe. ātmāne to te dekhato nathī, tethī te sharīrane ja
ātmā tarīke mānī le chhe. tene dehādhyās thaī gayo chhe, tethī dehathī potānun judāpaṇun
tene bhāsatun ja nathī. gnānane bahāramān ja joḍe chhe,–paṇ andaramān vāḷato nathī. bahāramān
īndriyonā avalambane to jaḍ dekhāy, kāī ātmā na dekhāy; tethī te bahirātmāne
sharīrathī pr̥uthak ātmānun astitva bhāsatun ja nathī, te to sharīrane ja ātmā māne chhe.
are! kevī bhramaṇā! ke potānun astitva ja pote bhūlī gayo! ne jaḍamān ja potānun
astitva mānī beṭho!–ene samādhi kyāthī thāy?
jīvasvarūpanun gnān to atīndriy–antarmukh gnānathī ja thāy chhe. bahirmukh–
īndriyagnānathī thatun nathī. agnānī potānā gnānasvabhāvane jāṇato nathī, paṇ īndriyone
ja gnānanun sādhan māne chhe, eṭale īndriyadvārā jaṇātā ā dehādine ja potānun svarūp
māne chhe. dehādik to jaḍ chhe, te kāī ātmā nathī, ātmāthī atyant bhinna chhe. paṇ
agnānīne īndriyagnānadvārā dehathī judo ātmā dekhāto nathī, te dehādi bāhya padārthane ja
ātmā māne chhe,–māṭe te bahirātmā chhe. gnānane antarmukh karīne jāṇe to te atīndriy
gnānavaḍe dehādithī bhinna chidānandasvarūp ātmānun svasamvedan thāy, eṭale bahirātmapaṇun
ṭaḷīne antarātmapaṇun thāy.
īndriyothī pār evā atīndriy–ātmasanmukhī gnānavaḍe ja ātmā
svasamvedanamān āve chhe, ne tyān atīndriy shāntirūp samādhi prāpta thāy chhe. bījī koī
rīte ātmāne samādhi ke shānti thāy nahīn.
bhale abhaṇ hoy–lakhatān vāñchatāy āvaḍatun na hoy, paṇ gnānane antarmukh
karīne chaitanyaviṣhayane jo jāṇe chhe to tenun gnān sāchun chhe. tenun gnān mokṣhanun kāraṇ chhe. je
gnān mokṣhanun kāraṇ thāy te ja sāchī vidyā chhe; e sivāy laukik vidyā game teṭalī
bhaṇe to paṇ ātmavidyāmān to te napās ja chhe, tenun bhaṇatar kuvidyā ja chhe. are!
potānā chaitanyatattvane chūkīne dehādimān ja ātmabuddhithī te agnānī jīv kṣhaṇe kṣhaṇe
bhayaṅkar bhāvamaraṇamān marī rahyo chhe. enāthī chhūṭavānī ne ātmāno ānand pāmavānī
jene pipāsā jāgī hoy, tene dehādithī vivikta ātmānun svarūp batāvīne santo kahe chhe
ke–apūrva shānti pāmavā māṭe ātmāne oḷakho.