: ૩૬ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૫૦૧
[જુઓ, આ સિદ્ધપદના હેતુભૂત ભાવના ચાલે છે:
આ ભાવનાથી મોક્ષસુખ પમાય છે.]
• આ પ્રમાણે જાણીને જે વિશુદ્ધઆત્મા ઉત્કૃષ્ટ આત્માને ધ્યાવે છે તે અનુપમ
અપાર અતીન્દ્રિય (અનંત ચતુષ્ટયાત્મક) સુખને પામે છે.
• હું પરપદાર્થોનો નથી અને પરપદાર્થો મારાં નથી, આ જગતમાં મારું કોઈ પણ
નથી, –આ પ્રમાણે જે ભાવના ભાવે છે તે સંપૂર્ણ કલ્યાણને પામે છે.
• આ ઊર્ધ્વ–અધો કે મધ્ય ત્રણલોકમાં કોઈપણ પરપદાર્થ મારો નથી, આ જગતમાં
કંઈપણ મારું નથી–આવી ભાવનાથી યુક્ત જીવ અક્ષય સુખને પામે છે.
• જે જીવ મદ–માન–માયાથી રહિત તેમ જ લોભથી રહિત, અને નિર્મળ–
સ્વભાવથી યુક્ત થાય છે તે અક્ષયસ્થાનને પામે છે.
• દેહાદિકમાં જેને પરમાણુમાત્ર પણ મૂર્છા છે તે જીવ, ભલે સર્વઆગમનો ધારી
હોય તોપણ સ્વકીય–સમયને તે જાણતો નથી.
• માટે મોક્ષના અભિલાષી જીવોએ દેહમાં જરાપણ રાગ ન કરવો; દેહથી ભિન્ન
ઈન્દ્રિયાતીત આત્માનું ધ્યાન કરવું.
• દેહમાં સ્થિત, દેહથી જરાક ન્યૂન, દેહથી રહિત, શુદ્ધ, દેહાકાર અને ઈન્દ્રિયાતીત
આત્મા ધ્યાતવ્ય છે.
• જેના ધ્યાનમાં જ્ઞાનવડે નિજાત્મા જો નથી ભાસતો તો તેને ધ્યાન નથી, પરંતુ
પ્રમાદ અથવા મોહમૂર્છા જ છે–એમ જાણવું.
• મીણથી રહિત બીબાના અંદરના આકાશ જેવા આકારવાળા, રત્નત્રયાદિ
ગુણોથી યુક્ત, અવિનશ્વર અને જીવઘનદેશરૂપ એવા નિજાત્માનું ધ્યાન કરવું
જોઈએ.
• જે સાધુ નિત્ય ઉદ્યોગશીલ (ઉપયુક્ત) થઈને આ આત્મભાવનાનું આચરણ કરે
છે તે અલ્પકાળમાં જ સર્વ દુઃખથી મુક્ત થાય છે.
• કર્મ–નોકર્મમાં ‘આ હું છું, અને હું–આત્મા કર્મ– નોકર્મરૂપ છું’ –આ પ્રકારની
બુદ્ધિવડે પ્રાણી ઘોર સંસારમાં ઘૂમે છે.
• જે મોહકર્મનો ક્ષય કરીને, તથા વિષયોથી વિરક્ત થઈને અને મનને રોકીને
સ્વભાવમાં સમવસ્થિત થાય છે તે જીવ કર્મબંધનરૂપ સાંકળથી છૂટી જાય છે.