: ચૈત્ર : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૪૧ :
ઓળખ. આત્માના અજ્ઞાનથી ચારે ગતિમાં ઘણાં દુઃખો તે ભોગવ્યા...હવે તો શાંત
થઈને આત્માને ઓળખ.
મુનિરાજનાં મીઠાં વચન સાંભળીને હાથીને ઘણો વૈરાગ્ય થયો; તેને પોતાના
પૂર્વભવનું જાતિસ્મરણજ્ઞાન થયું. પોતાના દુષ્કર્મ માટે તેને ઘણો પસ્તાવો થયો; તેને
આંખોમાંથી આંસુની ધાર પડવા લાગી, વિનયથી મુનિરાજનાં ચરણોમાં માથું નમાવીને
તેમની સામે જોઈ રહ્યો....કુદરતી તેનું જ્ઞાન એટલું ઊઘડી ગયું કે તે મનુષ્યની ભાષા
સમજવા લાગ્યો...અને મુનિરાજની વાણી સાંભળવા તેને જિજ્ઞાસા જાગી.
મુનિરાજે જોયું કે આ હાથીના જીવના પરિણામ અત્યારે વિશુદ્ધ થયા છે, તેને
આત્મા સમજવાની તીવ્ર જિજ્ઞાસા જાગી છે....અને તે એક હોનહાર તીર્થંકર છે....એટલે
અત્યંત પ્રેમથી (વાત્સલ્યથી) તે હાથીને ઉપદેશ દેવા લાગ્યા.
મુનિરાજ કહે છે: અરે હાથી! તું શાંત થા. આ પશુપર્યાય એ કાંઈ તારું સ્વરૂપ
નથી, તું તો દેહથી ભિન્ન ચૈતન્યમય આત્મા છો. તું હાથી નથી, તું તો આત્મા છો.
આત્માના જ્ઞાન વગર ઘણાં ભવમાં તેં ઘણા દુઃખ ભોગવ્યાં, હવે તો આત્માનું સ્વરૂપ
જાણ અને સમ્યગદર્શનને ધારણ કર. સમ્યગ્દર્શન જ જીવને મહાન સુખકર છે. ક્રોધ અને
જ્ઞાનને એકમેક અનુભવવાનો અવિવેક તું છોડ.....છોડ! તું પ્રસન્ન થા...સાવધાન થા...
અને સદાય ઉપયોગરૂપ સ્વદ્રવ્ય જ મારું છે એમ તું અનુભવ કર. તેથી તને ઘણો આનંદ
થશે. તું નિકટભવ્ય છો, થોડા ભવ પછી ભગવાન થવાનો છો, ને આ ભરતક્ષેત્રમાં જે
તેવીસમા પારસનાથ તીર્થંકર થશે–તે તું પોતે જ છો. માટે આજે જ આવો અનુભવ કર.
હાથી ખૂબ ભક્તિથી સાંભળે છે. ભગવાન થવાની વાત સાંભળતાં તેનો આત્મા
નાચી ઊઠે છે. તેની આંખમાંથી આંસુની ધાર વહે છે. મુનિરાજના શ્રીમુખથી આત્માના
સ્વરૂપની અને સમ્યગ્દર્શનની વાત સાંભળતાં તેને ઘણો હર્ષોલ્લાસ થાય છે, તેનાં
પરિણામ વધુને વધુ નિર્મળ થતાં જાય છે....તેના અંતરમાં સમ્યગ્દર્શનની તૈયારી ચાલી
રહી છે.
મુનિરાજ તેને આત્માનું પરમ શુદ્ધસ્વરૂપ દેખાડે છે: રે જીવ! તારો આત્મા
અનંત ગુણરત્નોનો ખજાનો છે...આ હાથીનું જાડું શરીર તે તો પુદ્ગલ છે, તે કાંઈ તું
નથી. તું તો જ્ઞાનસ્વરૂપ છો. તારા જ્ઞાનસ્વરૂપમાં પાપ તો નથી ને પુણ્યનો શુભરાગ
પણ નથી; તું તો વીતરાગ આનંદમય છો–આવા તારા સ્વરૂપને અનુભવમાં લઈને
સમ્યગ્દર્શન ધારણ કર.