: ચૈત્ર : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૪૯ :
* અહો, જિનેન્દ્રદેવના કલ્યાણક પ્રસંગે ઘણા જીવો ધર્મ પામે છે. *
* ચૈતન્યચક્રવર્તી: ૮૬ રત્નો પૃ. ૪ થી ચાલુ *
૨૯. અહા, જ્યાં છ કારકરૂપ સ્વશક્તિનો નિર્ણય કર્યો ત્યાં નિજકાર્યને
માટે બહારના સાધનોની ચિંતા નથી રહેતી, એ રીતે નિશ્ચિંત–
પુરુષો વડે આત્મા સધાય છે.
૩૦. પોતામાં જેણે સ્વભાવની પૂર્ણતા ન દેખી તે જીવ પોતાના કાર્યને
માટે બાહ્ય સાધનના ફાંફાં મારે છે ને પરાશ્રયથી દુઃખી થાય છે.
૩૧. અહીં સ્વભાવની પૂર્ણતા અને છએ કારકોની સ્વાધીનતા બતાવીને
આચાર્યદેવ સ્વાશ્રય તરફ લઈ જાય છે...કે જે સ્વાશ્રયમાં અનંત
ગુણની નિર્મળ અનુભૂતિનું પરમ સુખ વેદાય છે.
૩૨. જ્ઞાનસ્વભાવી આત્માને પોતાની અનંત શક્તિ સાથે એકત્વ, ને
અનંત પરપદાર્થોથી વિભક્તપણું છે. સ્વમાં એકતા કરાવીને પરથી
વિભક્તપણું કરાવે તે જ ખરી વિભક્તિ કહેવાય; તેમાં કર્તા–કર્મ–
કરણ વગેરે છએ કારકો સમાઈ જાય છે.
૩૩. આત્મા પોતાના કારકોને (–કર્તાને સાધનને, વગેરેને) ક્્યાંય
બહારથી નથી લાવતો, અંતર્મુખપણે પોતે જ પોતાના
સમ્યગ્દર્શનાદિના છએ કારકોરૂપે પરિણમી જાય છે. આ રીતે છએ
કારકની સ્વતંત્ર પ્રભુતાથી શોભતો તે ચૈતન્યચક્રવર્તી છે.
૩૪. જૈન ચક્રવર્તીને પરાધીનતા હોય નહિ તેમ છએ કારકો જેને સ્વતંત્ર
–સ્વાધીન છે એવા ચૈતન્યચક્રવર્તીને પોતાના કાર્યની સિદ્ધિ માટે
કોઈ અન્ય કારકોની પરાધીનતા નથી; સ્વાધીનપણે સ્વાશ્રયવડે તે
પોતાના કાર્યને સાધે છે.
૩૫. અહો! મારા સ્વભાવનું કાર્ય કરવાની તાકાત મારામાં જ પડી છે...
એમ એક વાર દ્રઢપણે નક્કી તો કરો.. –એ નક્કી કરતાં જ
પરાશ્રયબુદ્ધિ છૂટી જશે, ને સ્વાશ્રયે નિર્મળકાર્ય થશે.
૩૬. જે નિર્મળકાર્ય–સમ્યગ્દર્શનાદિ–થયું તેનો કર્તા પણ આત્મા સ્વયમેવ
છે. કોઈ બીજો તો કર્તા નહિ. નિમિત્ત તો કર્તા નહિ, રાગ તો કર્તા
નહિ, ને પૂર્વની