: વૈશાખ : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૩૯ :
નીકળ્યો, હું મારા સાહેબના ઘરે માફી માંગવા નહોતો ગયો. તું તો સામેથી માફી
માગવા ઘરે આવ્યો. બેટા, મારા હૈયામાં સદાય તારું સ્થાન રહેશે,–એમ કહીને
આશીષ આપ્યા.
આશીષ લઈને હસતા મુખે વિદ્યાર્થી ઘેર જવા લાગ્યો, ત્યાં દવેસાહેબે સાદ
પાડીને પાછો બોલાવ્યો: ને કહ્યું–બેટા! ઊભો રહે! મારા હાથે મીઠું મોઢું કરતો જા!
એમ કહી પોતાના હાથે તેને પ્રસાદી ચખાડી...ને ગુરુ–શિષ્યના નિર્દોષ વાત્સલ્ય–
પ્રેમની સુગંધથી વાતાવરણ મહેકી ઊઠયું!
બીજે દિવસે જ્યારે લાફો મારનારા એ જ વિદ્યાર્થીના ખભે પ્રેમથી હાથ
રાખીને દવેસાહેબને વર્ગમાં આવતાં દીઠા ત્યારે વિદ્યાર્થીઓ તો એ કલ્પનાતીત દ્રશ્ય
દેખીને આશ્ચર્ય પામ્યા....ને વાત્સલ્યનો પાઠ વગર ભણાવ્યે પણ શીખી ગયા.
બસ, બંધુઓ! આપણે આ પ્રસંગમાંથી વાત્સલ્યનો આદર્શ લેવાનો છે. એક
લૌકિક ભણતરમાં પણ, આવી ગંભીર ભૂલ જતી કરીને શિક્ષક અને વિદ્યાર્થી બંને
પરસ્પર આવું વાત્સલ્ય કરી શકે છે....તો આપણે સૌ સાધર્મી, વીતરાગીવિદ્યાના
ભણનારા, એકબીજા પ્રત્યે કોઈ માન–અપમાનના પ્રસંગ બન્યા હોય, કોઈની
પરસ્પર ભૂલ થઈ હોય, તો પ્રેમથી જતી કરીને, સામેથી માફી માંગીને, ને સામેથી
વગર માંગ્યે માફી આપીને, અંતરના પ્રેમથી વાત્સલ્યથી એકબીજાને પોતાના જ
સમજીને અપનાવીએ, હૃદયમાં જરાય શલ્ય રાખ્યા વગર આનંદથી હળી–મળીએ,
ભેગા બેસીને રહીએ જમીએ–જમાડીએ, સર્વ પ્રકારે મદદરૂપ બનીએ; પરિણામમાં
આટલી હળવાશ તો મુમુક્ષુને હોય જ ને! અરે, વીરનાથનો વીતરાગધર્મ,–જે દુશ્મન
પ્રત્યે પણ દ્વેષ રાખવાની ના પાડે છે, તે ધર્મમાં સાધર્મી પ્રત્યે તો દ્વેષને સ્થાન હોય
જ કેમ? ભલે, કદાચ કોઈ બાબતમાં કોઈને વિચારભેદ હોય, પણ તેને મુખ્ય ન
કરતાં, દેવ–ગુરુ–ધર્મ સંબંધી જે મહાન સાધર્મિકતા છે તેને મુખ્ય કરીને પરસ્પર
પ્રેમભાવથી વર્તવું ખૂબ જરૂરી છે. અરે, મુમુક્ષુ–સાધર્મીઓને આવો પ્રેમ રાખવાનું
કહેવું શું પડે?–એ તો સહજપણે એનામાં હોય જ! હે સાધર્મી! ધર્મપ્રેમના ધોધમાર
સીંચનવડે આખા જગત પ્રત્યે વાત્સલ્ય રાખીને, તારા હૃદયને એકદમ હળવુંફૂલ કરી
નાંખજે...તો પરમ નિઃશલ્યતાથી આત્મહિત સાધવું તને ઘણું સહેલું પડશે.–આ
સંતોની શિખામણ છે.
વીરનાથના નિર્વાણમહોત્સવના આ મહાન પ્રસંગે જરૂર તારા આત્મહિતને
માટે આટલું કરજે ને જૈનશાસનને તથા તારા જીવનને ધર્મવાત્સલ્યથી શોભાવજે.