: ૧૮ : આત્મધર્મ : ભાદરવો : ૨૫૦૧
આવા ચૈતન્યજીવનને ઓળખે તેને દેહબુદ્ધિ રહે નહિ, ને મરણનો ભય મટી જાય.
જેને આયુકર્મનો અભાવ થયો તેનું મૃત્યુ કદી થઈ શકતું નથી.
શું આયુકર્મથી જીવ જીવે છે?
–ના; જેને આયુકર્મ નથી તે સદાય જીવે છે, તેને કદી મરણ થતું નથી. જેને
આયુકર્મ છે તે તો મરે છે.
આયુકર્મને આધીન રહીશ તો તું મરીશ.
આયુકર્મથી છૂટો પડી જા તો તું સદા જીવીશ.
આયુકર્મ વગર, સ્વાધીન ઉપયોગવડે તું જીવનાર છો.
અરે, તને તારા આત્માનું સ્વાધીન જીવન જીવતાંય ન આવડયું, ને આયુકર્મને
આધીન રહીને અનંતવાર તું મર્યો, દુઃખી થયો. હવે, દેહ અને કર્મથી પાર તારા સ્વાધીન
ચૈતન્યથી જીવતાં શીખ, તો કદી મરણ નહિ થાય, ને સદાકાળનું સુખી જીવન રહેશે.
તેથી સંતો કહે છે કે–
ઉપયોગલક્ષણ જીવ છે, ને એ જ સાચું જીવન છે.
એ જીવજો જીવડાવજો–પ્રભુ વીરનો સન્દેશ છે.
ચેતનજીવન વીરપંથમાં, નહીં દેહજીવન સત્ય છે;
ચેતન રહે નિજભાવમાં બસ! એ જ સાચું જીવન છે.
સિદ્ધ ભગવંતો અમર છે; તેમને મરણ કેમ નથી?
આયુકર્મનો સર્વથા અભાવ હોવાથી તેમને કદી મરણ નથી.
જો આયુથી જીવ જીવતો હોત તો તે આયુના અભાવમાં
જીવનોય અભાવ થઈ જાત. જીવ તો આયુ વગર પોતાના
ચૈતન્યભાવથી જ જીવે છે–એવી તેની જીવત્વશક્તિ છે. જ્યાં
ચૈતન્યભાવ પૂરો ખીલી ગયો છે ત્યાં અમર જીવન પ્રગટે છે.
આ રીતે ચૈતન્યમય વીતરાગભાવ તે આત્માનું જીવન છે.
અહિંસા તે ચૈતન્ય–જીવન છે. હિંસા તે મરણ છે.
માટે હે ભવ્ય જીવો! જિન–સિદ્ધાંતને જાણીને વીતરાગભાવરૂપ
પરમ અહિંસાધર્મનું સેવન કરો. જય મહાવીર.