mokShapAhuD][297
anyamatI chhadmastha hain, inhonne apanI buddhimen AyA vaise hI kalapanA karake kahA hai vah pramANasiddhi nahIn hai. inamen kaI vedAntI to ek brahmamAtra kahate hain, anya kuchh vastayabhUt nahIn hai mAyArUp avastu hai aisA mAnate hain. kaI naiyAyik, vaisheShik jIv ko sarvathA nitya sarvagat kahate hain, jIvake aur gnAnaguN ke sarvathA bhed mAnate hain aur anya kAryamAtra hai unako Ishvar karAt hai isaprakAr mAnate hain. kaI sAnkhyamatI puruShako udAsIn chaitanyarUp mAnakar sarvathA akartA mAnate hain gnAnako pradhAn kA dharma mAnate hain. kaI bauddhamatI sarva vastu kShaNik mAnate hain, sarvathA anitya mAnate hain, inamen bhI anek matabhed hain, kaI vignAnamAtra tattva mAnate hain, kaI sarvathA shUnya mAnate hain, koI anyaprakAr mAnate hain. mImAnsak karmakAnDamAtra hI tattva mAnate hain, jIvako aNumAtra mAnate hain to bhI kuchh paramArtha nitya vastu nahIn hai––ityAdi mAnate hain, panchabhUton se jIvakI utpatti mAnate hain. ityAdi buddhikalpit tattva mAnakar paraspar men vivAd karate hain, yah yukta hI hai– vastukA pUrNasvarUp dikhatA nahIn hai tab jaise andhe hastIlA vivAd karate hain vaise vivAd hI hotA hai, isaliye jinadev sarvagnane hI vastukA pUrNarUp dekhA hai vahI kahA hai. yah pramAN aur nayonke dvArA anekAntarUp siddha hotA hai. inakI charchA hetuvAd ke jainake nyAy–shastronse jAnI jAtI hai, isaliye yah upadesh hai––jinamatamen jIvAjIvakA svarUp satyArtha kahA hai usako jAnanA samyaggnAn hai, isaprakAr jAnakar jinadevakI AgnA mAnakar samyaggnAnako angIkAr karanA, isIse samyakchAritrakI prApti hotI hai, aise jAnanA.. 41.. Age samyakchAritrakA svarUp kahate hain–––
tan chArittan bhaNiyan aviyappa kammarahiehin.. 42..
tat chAritran bhaNitan avikalpan karmarahitai.. 42..
artha––yogI dhyAnI muni us pUrvokta jIvAjIvake bhedarUp satyArtha samyaggnAnako ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––