kammakala.nkavimukko paramappA bhaNNae devo.. 5..
karmakala.nk vimuktaH paramAtmA bhaNyate devaH.. 5..
arthaH––akSha arthAt sparshan Adi indriyA.N vah to bAhya AtmA hai, kyo.nki indriyo.n se
sparsha Adi viShayo.nkA j~nAn hotA hai tab log kahate hai.n––––aise hI jo indriyA.N hai.n vahI
AtmA hai, isaprakAr indriyo.n ko bAhya AtmA kahate hai.n. a.ntarAtmA hai vah a.ntara.ng me.n AtmAkA
prakaT anubhavagochar sa.nkalpa hai, sharIr aur indriyo.n se bhinna man ke dvArA dekhane jAnane vAlA
hai vah mai.n hU.N, isaprakAr svasa.nvedanagochar sa.nkalpa vahI antarAtmA hai. tathA paramAtmA karma jo
dravyakarma j~nAnAvaraNAdik tathA bhAvakarma jo rAg–dveSh–mohAdik aur nokarma jo sharIrAdik
kala.nkamal usase vimukta–rahit, ana.ntaj~nAnAdik guN sahit vahI paramAtmA, vahI dev hai,
anyadev kahanA upachAr hai.
bhAvArthaH–––bAhya AtmA to indriyo.n ko kahA tathA a.ntarAtmA dehame.n sthit dekhanA – jAnane jisake pAyA jAtA hai aisA man ke dvArA sa.nkalpa hai aur paramAtmA karmakala.nk se rahit kahA. yahA.N aisA batAyA hai ki yah jIv hI jabatak bAhya sharIrAdik ko hI AtmA jAnatA hai tab tak to bahirAtmA hai, sa.nsArI hai, jab yahI jIv a.ntara.ng me.n AtmA ko jAnatA hai tab yah samyagdR^iShTi hotA hai, tab antarAtmA hai aur yah jIv jab paramAtmA ke dhyAn se karmakala.nk se rahit hotA hai tab pahile to kevalaj~nAn prApta kar araha.nt hotA hai, pIChe siddhapad ko prApta karatA hai, in dono.n hI ko paramAtmA kahate hai.n. araha.nt to bhAv–kala.nk rahit hai.n aur siddha dravya–bhAvarUp dono.n hI prakAr ke kala.nk se rahit hai.n, isaprakAr jAno.. 5.. Age us paramAtmA visheShaN dvArA svarUp kahate hai.nH––– ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
274] [aShTapAhuD