Page 124 of 186
PDF/HTML Page 141 of 203
single page version
124
chhe, shānti ane sukh pariṇame chhe, vītarāgatā thāy chhe, pañcham gatinī prāpti thāy chhe. 353.
tīrthaṅkarabhagavantoe prakāshelo digambar jain dharma ja satya chhe em gurudeve yukti-nyāyathī sarva prakāre spaṣhṭapaṇe samajāvyun chhe. mārganī ghaṇī chhaṇāvaṭ karī chhe. dravyanī svatantratā, dravya-guṇ-paryāy, upādān – nimitta, nishchay-vyavahār, ātmānun shuddha svarūp, samyagdarshan, svānubhūti, mokṣhamārga ityādi badhun teoshrīnā param pratāpe ā kāḷe satyarūpe bahār āvyun chhe. gurudevanī shrutanī dhārā koī judī ja chhe. temaṇe āpaṇane taravāno mārga dekhāḍyo chhe. pravachanamān keṭalun ghoḷī ghoḷīne kāḍhe chhe! teoshrīnā pratāpe ākhā bhāratamān ghaṇā jīvo mokṣhanā mārgane samajavāno prayatna karī rahyā chhe. pañcham kāḷamān āvo yog maḷyo te āpaṇun param sadbhāgya chhe. jīvanamān badho upakār gurudevano ja chhe. gurudev guṇathī bharapūr chhe, mahimāvant chhe. temanān charaṇakamaḷanī sevā hr̥udayamān vasī raho. 354.
taravāno upāy bahāranā chamatkāromān rahelo
Page 125 of 186
PDF/HTML Page 142 of 203
single page version
nathī. bāhya chamatkāro sādhakanun lakṣhaṇ paṇ nathī. chaitanyachamatkārasvarūp svasamvedan te ja sādhakanun lakṣhaṇ chhe. je ūṇḍe ūṇḍe rāganā ek kaṇane paṇ lābharūp māne chhe, tene ātmānān darshan thatān nathī. nispr̥uh evo thaī jā ke māre mārun astitva ja joīe chhe, bījun kāī joītun nathī. ek ātmānī ja raḍh lāge ane andaramānthī utthān thāy to pariṇati palaṭyā vinā rahe nahi. 355.
munirājano nivās chaitanyadeshamān chhe. upayog tīkho thaīne ūṇḍe ūṇḍe chaitanyanī guphāmān chālyo jāy chhe. bahār āvatān maḍadā jevī dashā hoy chhe. sharīr pratyeno rāg chhūṭī gayo chhe. shāntino sāgar pragaṭyo chhe. chaitanyanī paryāyanā vividh taraṅgo ūchhaḷe chhe. gnānamān kushaḷ chhe, darshanamān prabaḷ chhe, samādhinā vedanār chhe. antaramān tr̥upta tr̥upta chhe. munirāj jāṇe vītarāgatānī mūrti hoy e rīte pariṇamī gayā chhe. dehamān vītarāg dashā chhavāī gaī chhe. jin nahi paṇ jinasarakhā chhe. 356.
ā sansāramān jīv ekalo janme chhe, ekalo mare
Page 126 of 186
PDF/HTML Page 143 of 203
single page version
126
chhe, ekalo paribhramaṇ kare chhe, ekalo mukta thāy chhe. tene koīno sāth nathī. mātra bhramaṇāthī te bījānī oth ne āshray māne chhe. ām chaud brahmāṇḍamān ekalā bhamatān jīve eṭalān maraṇ karyān chhe ke tenā maraṇanā duḥkhe tenī mātānī āṅkhamānthī je ānsu vahyān tenāthī samudro bharāy. bhavaparivartan karatān karatān māṇḍamāṇḍ tane ā manuṣhyabhav maḷyo chhe, āvo uttam jog maḷyo chhe, temān ātmānun hit karī levā jevun chhe, vījaḷīnā jhabakāre motī parovī levā jevun chhe. ā manuṣhyabhav ne uttam sanyogo vījaḷīnā jhabakārānī jem alpa kāḷamān chālyā jashe. māṭe jem tun ekalo ja duḥkhī thaī rahyo chhe, tem ekalo ja sukhanā panthe jā, ekalo ja muktine prāpta karī le. 357.✽
gurudev mārga ghaṇo ja spaṣhṭa batāvī rahyā chhe. āchāryabhagavantoe muktino mārga prakāshyo chhe ane gurudev te spaṣhṭa kare chhe. penthīe penthīe tel nākhe tem jhīṇavaṭathī chokhkhun karīne badhun samajāve chhe. bhedagnānano mārga hatheḷīmān dekhāḍe chhe. māl choḷīne, taiyār karīne āpe chhe ke ‘le, khāī le’. have khāvānun to potāne chhe. 358.
Page 127 of 186
PDF/HTML Page 144 of 203
single page version
sahajatattvano kadī nāsh thato nathī, te malin thatun nathī, temān ūṇap āvatī nathī. sharīrathī te bhinna chhe. upasarga tene aḍatā nathī, taravār tene chhedatī nathī, agni tene bāḷato nathī, rāgadveṣh tene vikārī karatā nathī. vāh tattva! anant kāḷ gayo topaṇ tun to evun ne evun ja chhe. tane koī oḷakhe ke na oḷakhe, tun to sadā evun ja rahevānun chhe. muninā tem ja samyagdraṣhṭinā hr̥udayakamaḷanā sinhāsanamān ā sahajatattva nirantar birājamān chhe. 359.
samyagdraṣhṭine puruṣhārtha vināno koī kāḷ nathī. puruṣhārtha karīne bhedagnān pragaṭ karyun tyārathī puruṣhārthano dor chālu ja chhe. samyagdraṣhṭino ā puruṣhārtha sahaj chhe, haṭhapūrvakano nathī. draṣhṭi pragaṭ thaī pachhī te ek bāju paḍī chhe em nathī. jem agni ḍhāṅkelo paḍyo hoy em nathī. andaramān bhedagnānanun — gnātādhārānun pragaṭ vedan chhe. sahaj gnātādhārā ṭakī rahī chhe te puruṣhārthathī ṭakī rahī chhe. param tattvamān avichaḷatā chhe. pratikūḷatānā gañj āve, ākhun brahmāṇḍ khaḷabhaḷe, topaṇ chaitanya- pariṇati ḍole nahi — evī sahaj dashā chhe. 360.
Page 128 of 186
PDF/HTML Page 145 of 203
single page version
128
tun gnāyakasvarūp chho. bījun badhun tārāthī chhūṭun paḍyun chhe, mātra ten tenī sāthe ekatvabuddhi karī chhe.
‘sharīr, vāṇī ādi hun nahi, vibhāvabhāv mārun svarūp nahi, jevun siddhabhagavānanun svarūp chhe tevun ja mārun svarūp chhe’ evī yathārtha shraddhā kar.
shubh bhāv āvashe kharā. paṇ ‘shubh bhāvathī krame mukti thashe, shubh bhāv chālyā jāy to badhun chālyun jashe ane hun shūnya thaī jaīsh’ — evī shraddhā chhoḍ.
tun agādh anant svābhāvik shaktiothī bharelo ek akhaṇḍ padārtha chho. tenī shraddhā kar ane āgaḷ jā. anant tīrthaṅkaro vagere e ja mārge muktine pāmyā chhe. 361.
jem agnānīne ‘sharīr te ja hun, ā sharīr mārun’ em sahaj rahyā kare chhe, gokhavun paḍatun nathī, yād karavun paḍatun nathī, tem gnānīne ‘gnāyak te ja hun, anya kāī mārun nahi’ evī sahaj pariṇati vartyā kare chhe, gokhavun paḍatun nathī, yād karavun paḍatun nathī. sahaj puruṣhārtha vartyā kare chhe. 362.
Page 129 of 186
PDF/HTML Page 146 of 203
single page version
munirāj āshcharyakārī nij r̥̄iddhithī bharelā chaitanya- mahelamān nivās kare chhe; chaitanyalokamān anant prakāranun jovānun chhe tenun avalokan kare chhe; atīndriyaānandarūp svādiṣhṭa amr̥utabhojananā thāḷ bharelā chhe te bhojan jame chhe. samarasamay achintya dashā chhe! 363.
gurudeve shāstronān gahan rahasyo ukelīne satya shodhī kāḍhyun ne āpaṇī pāse spaṣhṭa rīte mūkyun chhe. āpaṇe kyāy satya gotavā javun paḍyun nathī. gurudevano pratāp koī adbhut chhe. ‘ātmā’ shabda bolatān shīkhyān hoīe to te paṇ gurudevanā pratāpe. ‘chaitanya chhun’, ‘gnāyak chhun’ — ityādi ityādi badhun gurudevanā pratāpe ja jaṇāyun chhe. bhedagnānanī vāt sāmbhaḷavī durlabh hatī tene badale teoshrīnī sātishay vāṇī dvārā te vātanā hammeshān dhodh varase chhe. gurudev jāṇe ke hāth jhālīne shīkhavī rahyā chhe. pote puruṣhārtha karī shīkhī levā jevun chhe. avasar chūkavāyogya nathī. 364.
kāḷ anādi chhe, jīv anādi chhe, jīve be prāpta karyān nathī — jinarājasvāmī ane samyaktva. jinarāj- svāmī maḷyā paṇ oḷakhyā nahi, tethī maḷyā te na
Page 130 of 186
PDF/HTML Page 147 of 203
single page version
130
maḷyā barābar chhe. anādi kāḷathī jīv andaramān jato nathī ne navīnatā prāpta karato nathī; ek ne ek viṣhayanun — shubhāshubh bhāvanun — piṣhṭapeṣhaṇ karyā ja kare chhe, thākato nathī. ashubhamānthī shubhamān ne vaḷī pāchho shubhamānthī ashubhamān jāy chhe. jo shubh bhāvathī mukti thatī hot, to to kyāranī thaī gaī hot! have, jo pūrve anant vār karelā shubh bhāvano vishvās chhoḍī, jīv apūrva navīn bhāvane kare — jinavarasvāmīe upadeshelī shuddha samyak pariṇati kare, to te avashya shāshvat sukhane pāme. 365.
jeṇe ātmā oḷakhyo chhe, anubhavyo chhe, tene ātmā ja sadā samīp varte chhe, darek paryāyamān shuddhātmadravya ja mukhya rahe chhe. vividh shubh bhāvo āve tyāre kāī shuddhātmā bhulāī jato nathī ane te bhāvo mukhyapaṇun pāmatā nathī.
munirājane pañchāchār, vrat, niyam, jinabhakti ityādi sarva shubh bhāvo vakhate bhedagnānanī dhārā, svarūpanī shuddha chāritradashā nirantar chālu ja hoy chhe. shubh bhāvo nīchā ja rahe chhe; ātmā ūñcho ne ūñcho ja — ūrdhva ja — rahe chhe. badhuy pāchhaḷ rahī jāy chhe,
Page 131 of 186
PDF/HTML Page 148 of 203
single page version
āgaḷ ek shuddhātmadravya ja rahe chhe. 366.
jinendrabhagavānanī vāṇīmān atishayatā chhe, temān anant rahasya hoy chhe, te vāṇī dvārā ghaṇā jīvo mārga pāme chhe. ām hovā chhatān ākhun chaitanyatattva te vāṇīmān paṇ āvatun nathī. chaitanyatattva adbhut, anupam ne avarṇanīy chhe. te svānubhavamān ja kharun oḷakhāy chhe. 367.
pañchendriyapaṇun, manuṣhyapaṇun, uttam kuḷ ane satya dharmanun shravaṇ uttarottar durlabh chhe. āvā sātishay gnānadhārī gurudev ane temanī puruṣhārthaprerak vāṇīnā shravaṇano yog anant kāḷe mahāpuṇyodaye prāpta thāy chhe. māṭe pramād chhoḍī puruṣhārtha kar. badho suyog maḷī gayo chhe. teno lābh laī le. sāvadhān thaī shuddhātmāne oḷakhī bhavabhramaṇano niveḍo lāv. 368.
chaitanyatattvane pudgalātmak sharīr nathī, nathī. chaitanya- tattvane bhavano parichay nathī, nathī. chaitanyatattvane shubhāshubh pariṇati nathī, nathī. temān sharīrano, bhavano, shubhāshubh bhāvano sannyās chhe.
Page 132 of 186
PDF/HTML Page 149 of 203
single page version
132
jīve anant bhavomān paribhramaṇ karyun, guṇo hīṇārūpe ke viparītarūpe pariṇamyā, topaṇ mūḷ tattva evun ne evun ja chhe, guṇo evā ne evā ja chhe. gnānaguṇ hīṇārūpe pariṇamyo tethī kāī tenā sāmarthyamān ūṇap āvī nathī. ānandano anubhav nathī eṭale kāī ānandaguṇ kyāy chālyo gayo nathī, haṇāī gayo nathī, ghasāī gayo nathī. shaktirūpe badhun em ne em rahyun chhe. anādi kāḷathī jīv bahār bhame chhe, ghaṇun ochhun jāṇe chhe, ākuḷatāmān rokāī gayo chhe, topaṇ chaitanyadravya ane tenā gnān-ānandādi guṇo evān ne evān svayamev sachavāyelān rahyān chhe, temane sāchavavā paḍatān nathī.
— āvā paramārthasvarūpanī samyagdraṣhṭi jīvane anubhavayukta pratīti hoy chhe. 369.
jene ātmānun karavun hoy teṇe ātmānun dhyey ja āgaḷ rākhavā jevun chhe. ‘kāryo’nī gaṇatarī karavā karatān ek ātmānun dhyey ja mukhya rākhavun te uttam chhe. pravr̥uttirūp ‘kāryo’ to bhūmikāne yogya thāy chhe.
gnānīo ātmāne mukhya rākhī je kriyā thāy tene joyā kare chhe. temanān sarva kāryomān ‘ātmā
Page 133 of 186
PDF/HTML Page 150 of 203
single page version
samīp chhe jehane’ evun hoy chhe. dhyeyane teo bhūlatā nathī. 370.
jem svapnānī sukhaḍī bhūkh bhāṅgatī nathī, jem jhāñjhavānā jaḷathī taras chhīpatī nathī, tem par padārthothī sukhī thavātun nathī.
— ā ja sukhī thavāno upāy chhe. vishvās kar. 371.
jem pātāḷakūvo khodatān, paththaranun chhellun paḍ tūṭīne temān kāṇun paḍatān, temānthī pāṇīnī je ūñchī sheḍ ūḍe, te sheḍane jotān pātāḷamānnā pāṇīnun andaranun puṣhkaḷ jor khyālamān āve chhe, tem sūkṣhma upayog vaḍe ūṇḍāṇamān chaitanyatattvanā taḷiyā sudhī pahoñchī jatān, samyagdarshan pragaṭatān, je ānshik shuddha paryāy phūṭe chhe, te paryāyane vedatān chaitanyatattvanun andaranun anant dhruv sāmarthya anubhavamān — spaṣhṭa khyālamān āve chhe. 372.
Page 134 of 186
PDF/HTML Page 151 of 203
single page version
134
badhān tāḷānnī chāvī ek — ‘gnāyakano abhyās karavo’. ānāthī badhān tāḷān khūlī jashe. jene sansārakārāgr̥uhamānthī chhūṭavun hoy, muktipurīmān javun hoy, teṇe moharāgadveṣharūp tāḷān kholavā māṭe gnāyakano abhyās karavārūp ek ja chāvī lagāḍavī. 373.
shubh rāganī ruchi te paṇ bhavanī ruchi chhe, mokṣhanī ruchi nathī. je mand kaṣhāyamān santoṣhāy chhe, te akaṣhāyasvabhāv gnāyakane jāṇato nathī tem ja pāmato nathī. gurudev pokārī pokārīne kahe chhe ke gnāyakano āshray karī shuddha pariṇati pragaṭ kar; te ja ek pad chhe, bākī badhun apad chhe. 374.
ā chaitanyatattvane oḷakhavun. chaitanyane oḷakhavāno abhyās karavo, bhedagnānano abhyās karavo — e ja karavānun chhe. e abhyās karatān karatān ātmānī rāgādithī bhinnatā bhāse to ātmānun svarūp prāpta thāy. ātmā chaitanyatattva chhe, gnāyakasvarūp chhe — ene oḷakhavo. jīvane evo bhram chhe ke paradravyanun hun karī shakun chhun. paṇ pote parapadārthamān kāī karī shakato nathī. darek dravya svatantra chhe. pote jāṇanāro chhe, gnāyak chhe.
Page 135 of 186
PDF/HTML Page 152 of 203
single page version
parapadārthamān enun gnān jatun nathī, paramānthī kāī āvatun nathī. ā samajavā māṭe dev-shāstra-guru ādi bāhya nimitto hoy chhe, paṇ darshan-gnān-chāritra badhun je pragaṭe chhe, te potāmānthī ja pragaṭe chhe. e mūḷatattvane oḷakhavun te ja karavānun chhe. bījun bahāranun to anant kāḷamān ghaṇun karyun chhe. shubhabhāvanī badhī kriyāo karī, shubhabhāvamān dharma mānyo, paṇ dharma to ātmānā shuddhabhāvamān ja chhe. shubh to vibhāv chhe, ākuḷatārūp chhe, duḥkharūp chhe, emān kyāy shānti nathī. joke shubhabhāv āvyā vinā rahetā nathī, topaṇ tyān shānti to nathī ja. shānti hoy, sukh hoy — ānand hoy evun tattva to chaitanya ja chhe. nivr̥uttimay chaitanyapariṇatimān ja sukh chhe, bahāramān kyāy sukh chhe ja nahi. māṭe chaitanyatattvane oḷakhīne temān ṭharavāno prayās karavo te ja kharun shreyarūp chhe. te ek ja manuṣhyajīvanamān karavā-yogya — hitarūp — kalyāṇarūp chhe. 375.
pūrṇa guṇothī abhed evā pūrṇa ātmadravya upar draṣhṭi karavāthī, tenā ja ālambanathī, pūrṇatā pragaṭ thāy chhe. ā akhaṇḍ dravyanun ālamban te ja akhaṇḍ ek paramapāriṇāmikabhāvanun ālamban. gnānīne te ālambanathī pragaṭ thatī aupashamik, kṣhāyopashamik ne kṣhāyikabhāvarūp
Page 136 of 186
PDF/HTML Page 153 of 203
single page version
136
paryāyonun — vyakta thatī vibhūtionun — vedan hoy chhe paṇ tenun ālamban hotun nathī — tenā upar jor hotun nathī. jor to sadāy akhaṇḍ shuddha dravya par ja hoy chhe. kṣhāyikabhāvano paṇ āshray ke ālamban na levāy kāraṇ ke te to paryāy chhe, visheṣhabhāv chhe. sāmānyanā āshraye ja shuddha visheṣh pragaṭe chhe, dhruvanā ālambane ja nirmaḷ utpād thāy chhe. māṭe badhun chhoḍī, ek shuddhātmadravya pratye — akhaṇḍ paramapāriṇāmikabhāv pratye — draṣhṭi kar, tenā upar ja nirantar jor rākh, tenā ja taraph upayog vaḷe tem kar. 376.
svabhāvamānthī visheṣh ānand pragaṭ karavā arthe munirāj jaṅgalamān vasyā chhe. te māṭe nirantar param- pāriṇāmikabhāvamān temane līnatā varte chhe, — din-rāt rome romamān ek ātmā ja ramī rahyo chhe. sharīr chhe paṇ sharīranī kāī paḍī nathī, dehātīt jevī dashā chhe. utsarga ne apavādanī maitrīpūrvak rahenārā chhe. ātmānun poṣhaṇ karīne nij svabhāvabhāvone puṣhṭa karatā thakā vibhāvabhāvonun shoṣhaṇ kare chhe. jem mātāno chheḍo pakaḍīne chālato bāḷak kāīk mushkelī dekhātān visheṣh jorathī chheḍo pakaḍī le chhe, tem muni parīṣhah-upasarga
Page 137 of 186
PDF/HTML Page 154 of 203
single page version
āvatān prabaḷ puruṣhārthapūrvak nijātmadravyane vaḷage chhe. ‘āvī pavitra munidashā kyāre prāpta karīe!’ evā manorath samyagdraṣhṭine varte chhe. 377.
jene svabhāvano mahimā jāgyo chhe evā sāchā ātmārthīne viṣhay-kaṣhāyono mahimā tūṭīne temanī tuchchhatā lāgatī hoy chhe. tene chaitanyasvabhāvanī samajaṇamān nimittabhūt dev-shāstra-guruno mahimā āve chhe. game te kārya karatān tene nirantar shuddha svabhāvanī prāpti karavānī khaṭak rahyā ja kare chhe.
gr̥uhasthāshramamān rahelā gnānīne shubhāshubh bhāvathī judā gnāyakane avalambanārī gnātr̥utvadhārā nirantar vartyā kare chhe. parantu puruṣhārthanī nabaḷāīne līdhe asthiratārūp vibhāvapariṇati ūbhī chhe tethī tene gr̥uhasthāshramane lagatā shubhāshubh pariṇām hoy chhe. svarūpamān sthir rahevātun nathī tethī te vividh shubhabhāvomān joḍāy chheḥ — ‘mane dev-gurunī sadā samīpatā ho, gurunān charaṇakamaḷanī sevā ho’ ityādi prakāre jinendrabhakti-stavan-pūjan ane gurusevānā bhāvo hoy chhe tem ja shāstrasvādhyāyanā, dhyānanā, dānanā, bhūmikānusār aṇuvrat tathā tap vagerenā shubhabhāvo tene haṭh vinā āve chhe. ā badhāy
Page 138 of 186
PDF/HTML Page 155 of 203
single page version
138
bhāvo daramyān gnātr̥utvapariṇatinī dhārā to satat chālu ja hoy chhe.
nijasvarūpadhāmamān ramanārā munirājane paṇ pūrṇa vītarāgadashānā abhāve vidhavidh shubhabhāvo hoy chheḥ — temane mahāvrat, aṭhyāvīsh mūḷaguṇ, pañchāchār, svādhyāy, dhyān ityādi sambandhī shubh- bhāvo āve chhe tem ja jinendrabhakti-shrutabhakti- gurubhaktinā ullāsamay bhāvo paṇ āve chhe. ‘he jinendra! āpanān darshan thatān, āpanān charaṇ- kamaḷanī prāpti thatān, mane shun na prāpta thayun? arthāt āp maḷatān mane badhuy maḷī gayun.’ ām anek prakāre shrī padmanandī ādi munivaroe jinendrabhaktinā dhodh vahāvyā chhe. — āvā āvā anek prakāranā shubhabhāvo munirājane paṇ haṭh vinā āve chhe. sāthe sāthe gnāyakanā ugra ālambanathī muniyogya ugra gnātr̥utvadhārā paṇ satat chālu ja hoy chhe.
sādhakane — munine tem ja samyagdraṣhṭi shrāvakane — je shubhabhāvo āve chhe te gnātr̥utvapariṇatithī viruddha- svabhāvavāḷā hovāthī ākuḷatārūpe — duḥkharūpe vedāy chhe, heyarūp jaṇāy chhe, chhatān te bhūmikāmān āvyā vinā rahetā nathī.
Page 139 of 186
PDF/HTML Page 156 of 203
single page version
sādhakanī dashā ekasāthe traṇapaṭī ( – traṇ visheṣhatāvāḷī) chheḥ — ek to, tene gnāyakano āshray arthāt shuddhātmadravya pratyenun jor nirantar varte chhe jemān ashuddha tem ja shuddha paryāyānshanī paṇ upekṣhā hoy chhe; bījun, shuddha paryāyānsh sukharūpe vedāy chhe; ane trījun, ashuddha paryāyānsh — jemān vrat, tap, bhakti ādi shubhabhāvo samāy chhe te — duḥkharūpe, upādhirūpe vedāy chhe.
sādhakane shubhabhāvo upādhirūp jaṇāy chhe — eno artha evo nathī ke te bhāvo haṭhapūrvak hoy chhe. ām to sādhakanā te bhāvo haṭh vinānī sahajadashānā chhe, agnānīnī māphak ‘ā bhāvo nahi karun to parabhavamān duḥkho sahan karavān paḍashe’ evā bhayathī parāṇe kaṣhṭapūrvak karavāmān āvatā nathī; chhatān teo sukharūp paṇ jaṇātā nathī. shubhabhāvonī sāthe sāthe vartatī, gnāyakane avalambanārī je yathochit nirmaḷ pariṇati te ja sādhakane sukharūp jaṇāy chhe.
jem hāthīne bahāranā dānt — dekhāvanā dānt judā hoy chhe ane andaranā dānt — chāvavānā dānt judā hoy chhe, tem sādhakane bahāramān utsāhanān kārya — shubh pariṇām dekhāy te judā hoy chhe ane antaramān ātmashāntinun — ātmatr̥uptinun svābhāvik pariṇaman judun
Page 140 of 186
PDF/HTML Page 157 of 203
single page version
140
hoy chhe. bāhya kriyānā ādhāre sādhakanun antar oḷakhātun nathī. 378.
jagatamān sarvotkr̥uṣhṭa chīj tāro ātmā ja chhe. temān chaitanyaras ne ānand bharelā chhe. te guṇamaṇiono bhaṇḍār chhe. āvā divyasvarūp ātmānī divyatāne tun oḷakhato nathī ane paravastune mūlyavān mānī tene prāpta karavā mahenat karī rahyo chhe! paravastu traṇ kāḷamān kadī koīnī thaī nathī, tun nakāmo bhramaṇāthī tene potānī karavā mathī rahyo chhe ane tārun būrun karī rahyo chhe! 379.
jem kañchanane kāṭ lāgato nathī, agnine ūdhaī lāgatī nathī, tem gnāyakasvabhāvamān āvaraṇ, ūṇap ke ashuddhi āvatī nathī. tun tene oḷakhī temān līn thā to tārān sarva guṇaratnonī chamak pragaṭ thashe. 380.
jīv bhale game teṭalān shāstro bhaṇe, vādavivād karī jāṇe, pramāṇ-nay-nikṣhepādithī vastunī tarkaṇā kare, dhāraṇārūp gnānane vichāromān visheṣh visheṣh pherave, paṇ jo gnānasvarūp ātmānā astitvane pakaḍe nahi ane
Page 141 of 186
PDF/HTML Page 158 of 203
single page version
tadrūp pariṇame nahi, to te gneyanimagna rahe chhe, je je bahāranun jāṇe temān tallīn thaī jāy chhe, jāṇe ke gnān bahārathī āvatun hoy evo bhāv vedyā kare chhe. badhun bhaṇī gayo, ghaṇān yukti-nyāy jāṇyān, ghaṇā vichāro karyā, paṇ jāṇanārane jāṇyo nahi, gnānanī mūḷ bhūmi najaramān āvī nahi, to te badhun jāṇyānun shun phaḷ? shāstrābhyāsādinun prayojan to gnānasvarūp ātmāne jāṇavo te chhe. 381.
ātmā utpād-vyay-dhrauvyasvarūp chhe. te kāyam rahīne palaṭe chhe. tenun kāyam rahenārun svarūp khālī nathī, bharapūr bharelun chhe. temān anant guṇaratnonā oraḍā bharelā chhe. te adbhut r̥̄iddhiyukta kāyamī svarūp par draṣhṭi de to tane santoṣh thashe ke ‘hun to sadā kr̥utakr̥utya chhun.’ temān ṭharatān tun paryāye kr̥utakr̥utya thaīsh. 382.
gnāyakasvabhāv ātmāno nirṇay karī, mati-shrutagnānano upayog je bahāramān jāy chhe tene andaramān sameṭī levo, bahār jatā upayogane gnāyakanā avalamban vaḍe vāramvār andaramān sthir karyā karavo, te ja shivapurī pahoñchavāno rājamārga chhe. gnāyak ātmānī anubhūti te
Page 142 of 186
PDF/HTML Page 159 of 203
single page version
142
ja shivapurīnī saḍak chhe, te ja mokṣhano mārga chhe. bījā badhā te mārgane varṇavavānā bhinnabhinna prakāro chhe. jeṭalā varṇananā prakāro chhe, teṭalā mārgo nathī; mārga to ek ja chhe. 383.
tārā ātmāmān nidhān ṭhasoṭhas bharelān chhe. anantaguṇanidhānane rahevā māṭe anant kṣhetranī jarūr nathī, asaṅkhyāt pradeshonā kṣhetramān ja anant guṇo ṭhasoṭhas bharyā chhe. tārāmān āvān nidhān chhe, to pachhī tun bahār shun levā jāy chhe? tārāmān chhe tene jo ne! tārāmān shī khāmī chhe? tārāmān pūrṇa sukh chhe, pūrṇa gnān chhe, badhuy chhe. sukh ne gnān to shun paṇ koī paṇ chīj bahār levā javī paḍe em nathī. ek vār tun andaramān pravesh kar, badhun andar chhe. andar ūṇḍe pravesh karatān, samyagdarshan thatān, tārān nidhān tane dekhāshe ane te sarva nidhānanā pragaṭ anshane vedī tun tr̥upta thaīsh. pachhī puruṣhārtha chālu ja rākhaje jethī pūrṇa nidhānano bhoktā thaī tun sadākāḷ param tr̥upta-tr̥upta rahīsh. 384.
jīve anant kāḷamān anant vār badhun karyun paṇ ātmāne oḷakhyo nahi. dev-guru shun kahe chhe te barābar
Page 143 of 186
PDF/HTML Page 160 of 203
single page version
jignāsāthī sāmbhaḷī, vichār karī, jo ātmānī nakkar bhūmi je ātma-astitva tene khyālamān laī nij svarūpamān līnatā karavāmān āve to ātmā oḷakhāy — ātmānī prāpti thāy. te sivāy bahārathī jeṭalān phāmphān māravāmān āve te photarān khāṇḍyā barābar chhe. 385.
bahāranī kriyāo mārga dekhāḍatī nathī, gnān mārga dekhāḍe chhe. mokṣhanā mārganī sharūāt sāchī samajaṇathī thāy chhe, kriyāthī nahi. māṭe pratyakṣha guruno upadesh ane paramāgamanun prayojanabhūt gnān mārgaprāptinān prabaḷ nimitta chhe. chaitanyane sparshīne nīkaḷatī vāṇī mumukṣhune hr̥udayamān ūtarī jāy chhe. ātmasparshī vāṇī āvatī hoy ane ekadam ruchipūrvak jīv sāmbhaḷe to samyaktvanī najīk thaī jāy chhe. 386.
ātmā utkr̥uṣhṭa ajāyabaghar chhe. temān anant guṇarūp alaukik ajāyabīo bharī chhe. jovā jevun badhuy, āshcharyakārī evun badhuy, tārā nij ajāyabagharamān ja chhe, bahāramān kāī ja nathī. tun tenun